Wat betekent de energietransitie voor Helmond?

Samen met onze inwoners bouwen we aan een duurzame, schone en gezonde gemeente waar het nu en in de toekomst fijn wonen, werken en recreëren is. In de toekomst stoppen we met het gebruik van aardgas als optie voor koken, warm water en verwarming in onze woningen. Ook andere gebouwen, zoals scholen, kantoorpanden of sportclubs gaan uiterlijk 2050 van het gas af. Dat duurt nog even, maar we bereiden ons er al wel op voor.

We bereiden ons voor op verwarmen zonder aardgas

In Helmond staan ruim 43.000 woningen. Sinds 1 juli 2018 worden nieuwe woningen niet meer op aardgas aangesloten. Vaak hebben deze woningen een warmtepomp of soms een collectieve warmtevoorziening, zoals een Warmte Koude Opslag of een warmtenet. In de wijken Brouwhuis (Oost en West) en Rijpelberg (Oost en West) en in het Beisterveldse Broek zijn ca 6.500 woningen aangesloten op een warmtenet. In Helmond moeten nog ongeveer 33.000 woningen van het gas af. Ook bouwen we er de komende jaren nog veel nieuwe woningen bij waardoor onze stad groeit.

Bij de ontwikkeling van deze plannen kijken gemeente en initiatiefnemers samen naar de beste duurzame warmte-opties. Waar mogelijk proberen we een warmtenet te realiseren, waar dat niet kan, geven we duidelijkheid over de overgang naar koken en uw huis verwarmen met alleen elektriciteit ook wel een ‘all-electric’ oplossing genoemd.

Stapsgewijs en wijkgericht naar aardgasvrij in 2050

Wij geven duidelijkheid over de warmte-opties in uw wijk. Wat vervangt het aardgas? Komt er een warmtenet, of moet u nadenken over een ‘all-electric’ oplossing: meestal een warmtepomp. In de Transitievisie Warmte (TVW) 1.0 is een eerste uitspraak gedaan over de Helmondse aanpak. We kijken buurt- en wijkgericht naar goede collectieve oplossingen om het aardgas te vervangen. In februari 2024 is er een update geschreven van de Transitievisie Warmte en daarbij zijn twee kaarten opgesteld waarop per buurt aangeven staat wat het verwachte eindbeeld in 2050 is en hoe we daar de komende jaren een begin mee maken.

Uitgangspunten van de Transitievisie Warmte

De gemeente is aangewezen als regisseur van de Transitievisie Warmte, we maken per buurt of wijk een plan. Dat doen we samen met inwoners en partners, zoals de woningcorporaties, het Energiehuis Slim Wonen, de LEV groep en Enexis.

Onze uitgangspunten bij het kiezen van een warmteoptie, die het aardgas gaat vervangen, zijn:

betaalbaar en betrouwbaar (voor bewoners),
haalbaar en flexibel (in de uitvoering),
duurzaam, gezond en comfortabel.

Het uitvoeren van de Transitievisie Warmte duurt jaren. Er zijn nu nog veel dingen onduidelijk. Belangrijk is dat iedereen weet welke warmteopties er in hun wijk zijn en welke mogelijkheden er voor inwoners zijn om zich goed voor te bereiden op het wonen zonder aardgas.

De energietransitie vraagt om zorgvuldigheid, met tijd en aandacht om samen in gesprek te zijn en blijven. Dit is logisch omdat de gekozen warmteoptie een directe impact heeft op inwoners (gebruikers van een woning) en woningeigenaren (particulier of woningcorporatie).

De veranderingen in de wijk die nodig zijn voor de energietransitie bieden ook kansen , bijvoorbeeld om samen te werken aan een andere inrichting van straten en buurten of maatregelen te realiseren om water op te vangen en op te slaan. We kiezen ervoor om naar het totaal te kijken in een buurt of wijk en niet alleen naar wat er nodig is voor de energietransitie. We noemen dit ook wel ‘integraal’ samenwerken met inwoners en partners. Samen maken we en werken we aan een plan voor de wijk: het Wijkontwikkelplan (WOP).

Wil je meedoen, of wil je meer weten, neem contact op: energietransitie@helmond.nl.

Bekijk wat er al in de wijken gebeurt.

Welke wijken zijn als eerste aan de beurt met alternatieve warmtevoorzieningen?

Alternatieve warmtevoorzieningen

In de Transitievisie warmte staan de eerste stappen beschreven en scenario’s benoemd hoe woningen, bedrijven en andere gebouwen in Helmond op een andere manier kunnen verwarmen dan met aardgas. Denk bijvoorbeeld aan zonne-energie. Samen met inwoners en andere belangrijke stakeholders gaan we hiermee aan de slag. Energiebesparing staat voorop en stapsgewijs worden buurten aardgasvrij-klaar gemaakt om op den duur over te kunnen naar alternatieve warmtevoorzieningen.

Welke wijken eerst?

Afgelopen jaar is er onderzoek gedaan naar welke alternatieve warmtevoorzieningen het meest geschikt zijn voor de verschillende wijken. Daaruit zijn tien wijken naar voren gekomen die de komende 10 jaar aan de beurt zijn. Er zijn wijkontwikkelplannen energietransitie voor deze tien wijken gemaakt. Ze zijn gekozen omdat er al initiatieven of projecten lopen. Bijvoorbeeld vanuit ons, inwoners, corporaties of de eigenaar van het bestaande warmtenet.

^{Kaart van Helmond met in het groen de eerste wijken in de aanpak van alternatieve warmtevoorzieningen}

Andere wijken komen later aan de beurt. Dat wil niet zeggen dat er voor de andere wijken geen stappen gezet hoeven te worden. In de stapsgewijze aanpak kan overal gestart worden met isoleren en bewust energie besparen. Ook kunnen er in deze wijken toch al woningen zijn waar de overgang naar aardgasvrij relatief gemakkelijk kan plaatsvinden.

Bedrijventerreinen en energietransitie

Naast enkele kleine en/of eenmans bedrijvenclusters, heeft Helmond vier grote bedrijventerreinen:

Bedrijventerrein Zuid Oost Brabant (BZOB),
Hoogeind/De Weijer,
Groot Schooten/Automotive Campus, en
Gansenwinkel/Kanaaldijk zuidwest.

Onder de bedrijventerreinen bestaat een breed draagvlak voor de energietranisitie. Daarbij zijn bedrijven geïnteresseerd om zelf te investeren en plannen uit te voeren. Stichting Bedrijventerreinen Helmond bundelt daarom de projecten onder één vlag: Smart Synergy Helmond.

Inspraak van inwoners op de energietransitie

Lopende aanpak van uitvoeringsplannen op wijkniveau

De samenwerking met de al betrokken netbeheerder, wijkraden en de beheerder van het huidige warmtenet wordt voortgezet voor een algemene aanpak van de uitvoeringsplannen op buurtniveau.

Participatietraject voor inwoners

Daarnaast zetten we een participatietraject op om inwoners te betrekken. Hierbij wordt aangesloten op de bestaande aanpak voor wijkontwikkelplannen. Per wijk worden plannen gemaakt. Bestaande initiatieven worden opgezocht en enthousiaste wijkbewoners worden gevraagd een rol op te pakken in het vormgeven van de participatie. In de samenwerking met inwoners bespreken we kaders waarbinnen ruimte is om een lokale aanpak te bespreken. Als gemeente zorgen wij voor de procesbewaking.