Waarom wordt de magneetveldzone in Brandevoort berekend en niet gemeten?

De magneetveldzone is het gebied waarbuiten de door bovengrondse hoogspanningslijnen opgewekte magneetvelden gemiddeld door het jaar heen niet sterker zijn dan 0,4 microtesla. In Brandevoort is deze zone 2 x 50 meter (op 5 meter naar boven afgerond).

Om de breedte van een magneetveldzone in Nederland te bepalen wordt de mastconfiguratie als uitgangspunt genomen. Hierbij wordt gekeken naar de hoogte van de type geleiders, de soort isolatoren waar deze aan hangen en de hoogte waarop ze hangen ten opzichte van elkaar.
Vervolgens worden de stroomwaarden bepaald, waarbij er gekeken wordt naar hoeveel stroom er door deze geleiders gaat. Uit deze berekening, te maken door een daarvoor toegerust bureau, komt de breedte van de magneetveldzone.

Handreiking 4.1 van de RIVM beschrijft dat voor die stroomwaarden een percentage van de ontwerpcapaciteit van de hoogspanningslijn wordt gebruikt. Om de feitelijke magneetveldzone in Brandevoort te bepalen hebben we de stroomwaarden gebruikt zoals die volgens de opgaven van TenneT en het ministerie daadwerkelijk door de geleiders gaan. Dat levert een magneetveldzone van 2 x 50 meter op (op 5 meter afgerond naar boven).

Volgens experts is het meten van magneetvelden van hoogspanningslijnen op zichzelf al behoorlijk complex. Het feit dat door Brandevoort een combinatielijn loopt met zowel 150kV als 380kV-lijnen zou het helemaal ingewikkeld maken. De lijnen met verschillende voltages die in verschillende richtingen kunnen lopen beïnvloeden elkaars magneetvelden voortdurend. Daarbij veranderen doorlopend de stroomwaarden, het net ‘pulseert’ als het ware.

De gezamenlijke stroomproducenten zorgen er namelijk voor dat uit de stopcontacten van alle gebruikers thuis op elk moment constant 220 Volt wisselstroom met een frequentie van precies 50 Hz komt. Daartoe draaien ze voortdurend ‘aan de knoppen’. Hier doet iemand het licht aan, twee huizen terug start iemand een wasdroger en een eind verderop zet iemand de airco uit: al die wisselingen in de vraag moeten op exact hetzelfde moment worden opgevangen in het aanbod. Bekijk hier het filmpje van TenneT waarin het principe van ‘Duwen en trekken’ beeldend wordt uitgelegd.

Metingen zijn daarmee volgens de experts per definitie momentopnames die maar zeer beperkt bruikbaar zijn. Een berekening zou een beter beeld geven van hoe breed het magneetveld nu en in de toekomst is. De huidige prognose is dat tot 2025 de belasting van de hoogspanningslijn door Brandevoort ongeveer gelijk blijven.