Commissiestukken Beleidsnota Sport 2003-2007

TER 1<

Inhoudsopgave

I Inleiding/Samenvatting

1.1 Algemeen

1.2 Beleidsnota

1.3 Huidige stand van zaken

1.3.1 Aanpassen organisatie

1.3.2 Financiën

1.3.3 Conclusie

2

2.1

2.2.

2.3

2.3.1

2.3.2

2.3.3

3

3.1

3.2

3.3

3.4

Huidige situatie

Definitie sport en bewegen

Het belang van sport

Gemeentelijke visie op sport en bewegen (per heden)

Beleidsbegroting

Hoofddoelstelling

Ambitiekader

Ambities

Algemeen

Sportstimulering

Subsidiebeleid

Accommodatiebeleid

4 Organisatie van de sport

4.1 Huidige situatie

4.1.1 Raad voor de sport

4.2 Ambities t.a.v. de organisatie van de sport in Helmond

5

5.1

5.2

5.3

5.4

Financiën

Huidige situatie

Meerjarenbegroting

Kosten beleid

Samenvatting

Bijlagen

Bijlage 1: Overzicht sporten NOC*NSF

Bijlage 2: Overzicht leden per tak van sport in Helmond

Bijlage 3: Verdeling van het aantal leden per tak van sport naar

leeftijdsklasse in Helmond

Bijlage 4: Vergelijking van het totaalaantalleden per tak van sport over 2001

Bijlage 5: Sportuitgaven van Helmond t.o.v. andere gemeenten in Nederland

Bijlage 6: Schets van algemene ontwikkelingen die van invloed

zijn op sportbeoefening

3

p. 3

p. 3

p. 4

p. 5

p. 5

p. 6

p. 6

p.7

p. 7

p. 8

p. 8

p. 8

p. 9

p. 9

p.IO

p.1O

p.11

p.13

p.19

p.2!

p.21

p.21

p.22

p.24

p.24

p.24

p.26

p.29

p.30

p.31

p.33

p.34

p.35

p.36

p.37

Hoofdstuk 1

Inleiding/samenvatting

1.1 Algemeen

De betekenis van sport en sportbeoefening staat niet meer ter discussie. Sport staat

weer op de politieke agenda, ook in Helmond. Het aantal $portbeoefenaars aangesloten

bij sportverenigingen en sportscholen in Nederland is gestegen naar circa 6 miljoen.

Ook zijn er veel sportbeoefenaars geen lid van een sportvereniging. Zij bepalen zelf hun

eigen sportaanbod. In totaal wordt geschat dat circa a miljoen Nederlanders regelmatig

aan sport doen. Dus sport is niet meer weg te denken uit het dagelijks leven.

Tevens zijn vele Nederlanders nog op andere wijze bij sport betrokken zoals bijv.

vrijwilligers en lof bestuurders, maar vooral ook in passief recreërende zin als

toeschouwer, televisiekijker of krantenlezer.

Ook heeft sport een rol als verschaffer van circa ao.ooo arbeidsplaatsen in Nederland.

De rol van de sport voor het bedrijfsleven groeit, zo wordt sportsponsoring een steeds

belangrijker middel om extra naamsbekendheid te verwerven.

Sport kan een belangrijke bijdrage leveren aan sociaal-maatschappelijke terreinen als

volksgezondheid, criminaliteitspreventie en aan integratie van doelgroepen als

gehandicapten, ouderen, allochtonen en jongeren.

Helmond kent een enorm gevarieerd en levendig sportklimaat. Tal van vrijwilligers zijn

bestuurlijk, begeleidend en uitvoerend bezig met het in stand houden en verbeteren van

dat klimaat. Sport kent geen grenzen, geen uitzonderingen, sport verbroedert en

verbindt.

Gemeente en Raad voor de Sport hechten aan de verworvenheden die Helmond op dit

moment op sportief gebied kent en hebben de intentie die in stand te houden.

Daarnaast zijn op een aantal punten nog verbeteringen mogelijk. Deze nota levert een

beleidsvisie, geeft knelpunten aan en verschaft tevens openingen naar oplossingen.

Om beleid te formuleren dat kan rekenen op draagvlak in "sportief" Helmond, is de

nodige energie gestoken in communicatie met de Helmondse sportwereld. De Raad voor

de Sport fungeert daarbij als intermediair en belangenbehartiger van de Helmondse

georganiseerde sportwereld.

Dat is ook de reden waarom gemeente en de Raad voor de Sport hebben samengewerkt

aan de realisering van deze beleidsnota. Een gezamenlijke inspanning......een gezamenlijk

product.

5

1.2

Beleidsnota

Deze beleidsnota is een coproductie van de afdeling Welzijn Onderwijs en Sport (WaS)

van de gemeente Helmond en de Raad voor de Sport. Eindverantwoordelijke is de

gemeente Helmond.

Deze Helmondse beleidsnota Sport richt zich primair op de huidige bestuursperiode

2002-2006 en sluit aan bij de "Integrale Stadsvisie 2010" en bij het "Meerjaren

Ontwikkelingsprogramma Grotestedenbeleid" (MOP). Verder is aansluiting gezocht bij

het Collegeprogramma 2002-2006.

Het beleid dat in deze nota beschreven wordt is mede bepaald door diverse

maatschappelijke factoren (zoals politieke-, demografische-, economische en

geografische ontwikkelingen). Een beschrijving van deze sociaal-maatschappelijke

context is bijgevoegd als bijlage 6.

Vanwege de hechte relatie met het rijks- en provinciaal beleid is tevens gekeken naar

beleidslijnen, die landelijk (Nota van ministerie van VWS "Wat sport beweegt") en

provinciaal (Nota" Sportprovincie Noord-Brabant" juni 2002) zijn uitgezet.

Doelstelling van de beleidsnota is het zijn van een leidraad voor het Helmondse

sportbeleid in de periode 2003-2007. Voor deze periode van 5 jaar is gekozen omdat de

oorspronkelijke bedoeling (parallel aan de huidige collegeperiode) niet meer kon worden

gehaald. Bovendien lijkt een doorkijk met een perspectief van 5 jaar realistisch.

Collegeprogramma 2002-2006

In het collegeprogramma in hoofdzaken 2002-2006 met als titel "Gedeelde

verantwoordelijkheid" is in het hoofdstuk Sociale en Culturele Infrastructuur de

volgende tekst opgenomen: "Het geven van een impuls aan sport door

sportstimuleringsprojecten (breedtesport) en de beschikbaarheid van goede

sportaccommodaties dragen bij aan een betere maatschappelijke participatie en het

zich welbevinden van de bewoners van onze stad. Wij willen deze zaken onder onze

aandacht houden en zonodig verbeteringen aanbrengen.

De Raad voor de Sport is belangrijk als adviseur en als partner voor het verkrijgen van

draagvlak bij sportverenigingen bij de ontwikkeling en uitvoering van het gemeentelijk

sportbeleid. Tevens zal de samenwerking tussen scholen, Raad voor de Sport en

buurtverenigingen gestimuleerd worden.

Tenslotte vinden wij dat topsporters een bijdrage leveren aan het positieve imago van

onze stad en bevordert het de sportbeoefening in de stad."

In de afgelopen jaren hebben verschillende instanties /verenigingen zich met veel

enthousiasme ingezet voor de sportbeoefening in Helmond. Op deelterreinen is

gescoord, zonder dat evenwel een structurele verbetering is gerealiseerd.

6

Factoren die een belangrijke rol hebben gespeeld bij deze ontwikkelingen zijn:

a. Het ontbreken van een voldoende concrete en samenhangende visie op het

stimuleren van de sportbeoefening in Helmond.

b. Sterk wisselende personele bezetting bij de afdeling Sport en Welzijn van de

gemeente Helmond.

c. Een nieuwe Raad voor de Sport die zijn rol in relatie tot de gemeente en de

sportverenigingen nog zoekt.

d. Sportverenigingen die met een groeiend aantal interne problemen worden

geconfronteerd.

Deze beleidsnota heeft de pretentie om;

. Een concrete visie te geven op de sportstimulering in Helmond

. Een organisatorisch concept te presenteren

. Prioriteiten te stellen

1.3

Huidige stand van zaken

.

Helmond heeft een relatieve achterstand op het gebied van de sportbeoefening (zie

bijlage 4)

Helmond besteedt per inwoner relatief weinig geld aan sport (zie bijlage 5)

Helmond heeft ambitieuze groeiscenario's qua uitleggebieden en inwoneraantal

De basis van de Helmondse sportbeoefening, de sportverenigingen, krijgt het steeds

moeilijker

De vraag naar het product sport verandert. Toenemend besef van het sociaal-

maatschappelijk belang van sport en bewegen

.

.

.

.

Om bovenstaande punten positief te beïnvloeden worden in deze beleidsnota de

volgende hoofdvoorstellen gedaan.

1.3.1 Aanpassen organisatie

Voorgesteld wordt om het Bureau Sport in de gemeente Helmond verder uit te werken

als één (vooralsnog gemeentelijke) organisatie met als belangrijkste taken:

. Accommodatiebeheer

. Beleidsbepaling c.q. subsidieverlening

. Loketfunctie voor alle sportbeoefenaars

. Makelaarsfunctie, vraag- en aanbod combineren

. Pro-actieve sportstimulering

. Verwerven extra (boven lokale) subsidies en mogelijk sponsoring

De herschikking van de gemeentelijke organisatie in drie pijlers (SE, SO&B en MO)

plaatst het bureau Sport in de dienst SE in de afdeling Welzijn, Onderwijs en Sport

(WaS).

7

De Raad voor de Sport zal zich in de toekomst primair bezighouden met gevraagde en

ongevraagde advisering van de gemeente en de belangenbehartiging van de

sportverenigingen. Verder speelt zij een rol in de ontwikkeling van het gemeentelijk

sportbeleid, heeft zij een promotionele taak en is zij een intermediair.

1 .3.2 Financiën

Om de doelstellingen te halen zullen er gemeentelijke middelen ter beschikking moeten

komen. Daarbij zal expliciet gekeken worden naar meer mogelijkheden van aanvullende

financiering door Rijk, Provincie, Sportservice Noord-Brabant, landelijke sportkoepels

als NOC*NSF, enzovoorts.

Overigens is er in de huidige aanpak al sprake van financieringsrelaties met anderen,

bijvoorbeeld de Breedtesportimpuls en Schoolzwemmen. Voor het overige kan nog

gekeken worden naar de mogelijkheden van sponsoring en herprioritering van doelen en

meer efficiënte inzet van middelen.

1.3.3 Conclusie

Door een gerichte ondersteuning van met name de sportverenigingen moeten zij de

mogelijkheid krijgen de sportbeoefening nog beter te stimuleren en ook een grotere

rol te spelen bij de breedtesportimpuls (Grotestedenbeleid). Hiermee zou de

continuïteit van deze projecten bevorderd kunnen worden. Dit zal ook gestimuleerd

worden door coordinatie van alle (project)medewerkers, die een hoofdtaak op

sportgebied hebben, vanuit het nieuwe Bureau Sport.

De belangrijkste projecten zijn:

. Aanpassing personeelsbestand Bureau Sport

. Activiteitensubsidie sportverenigingen

. Project professionalisering in de sport (PRINS)

lil De breedtesportimpuls

lil Stimulering topsport

. Sportmonitor en enkele onderzoeksprojecten

. Accommodatieknelpuntenonderzoek en aanpassingen (4jaren)

. Flexibilisering veldaccommodaties (pilot voetbal)

. Beheersplan binnensportaccommodaties

Op alle hierboven genoemde projecten wordt in het verdere verloop van deze

beleidsnota nader ingegaan.

8

Hoofdstuk 2

Huidige situatie

2.1

Definitie van sport en bewegen

In de literatuur worden verschillende definities van sport gegeven; de meeste zijn van

een vrij hoog abstractieniveau. Kernbegrippen die in de meeste definities voorkomen

zijn:

. Doelgerichtheid

. regelmaat

.

organisatorisch verband

wedijver

.

In de in juni 2001 verschenen nota "Sport, bewegen en gezondheid; naar een actief

kabinetsbeleid ter vergroting van de gezondheid door en bij sport en bewegen"wordt

een directe koppeling tussen sport en gezondheid gelegd.

De definitie van sport is uitgebreid met bewegen. De nota neemt als uitgangspunt, de

hele bandbreedte van matig intensieve tot intensieve lichamelijke activiteiten waarvan

de uitoefening bijdraagt aan fitheid en gezondheid. Deze definitie sluit ook aan bij de

gemeentelijke kadernota "Op weg naar een gezonder Helmond".

."Om aan bewegen een gezondheidseffect te kunnen ontlenen moet er sprake zijn van een zekere dosering en

frequentie. Men gaat uit van de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Die norm is in 1998 als volgt vastgesteld:

Voor kinderen: minimaal 1 uur per dag matig intensief bewegen op minstens 5 dagen van de week. Daarnaast minimaal 2

uur op motorische ontwikkeling en fitheid gerichte activiteiten.

Voor volwassenen: minimaal een half uur per dag matig intensief bewegen op minstens 5 dagen van de week. Om ook de

fitheid te verbeteren, zijn met name gerichte, intensieve vormen van beweging (sport) nodig.

Onderzoek onder de Nederlandse bevolking < 16 jaar Iaat het volgende zien:

40 '70 is normactief (bewegen volgens de norm)

48 '70 is semi-actief (men beweegt wel, maar haalt de norm niet)

12 '70 is inactief (men benadert de norm in het geheel niet)""

Naast de definities van sport en bewegen vinden wij het van belang de begrippen

georganiseerde en ongeorganiseerde sport te verduidelijken. Onder sporten in

georganiseerd verband verstaan wij de reguliere sportverenigingen.

Ongeorganiseerde sporters zijn individuele sporters die op willekeurige tijden, op

willekeurige plaatsen, willekeurige sport bedrijven. Denk hierbij aan mensen die zo nu en

dan gaan fitnessen of een aantal keren trimmen in de bossen.!

In deze beleidsnota zullen wij uitgaan van de hierboven geschetste kernbegrippen sport

en bewegen.

1 In bijlage 1 is een overzicht gegeven van alle door het NOC"NSF erkende takken van sport. Tevens is vermeld of deze

takken van sport (voor zover dit ons bekend is) in Helmond in georganiseerd verband worden beoefend (= sportaanbod).

9

2. 2 Het belang van sporten en bewegen

Wij hechten belang aan sport en bewegen vanwege:

lil De positieve bijdrage van sport aan fysieke en geestelijke gezondheid van

Helmondse burgers;

lil De pedagogische rol (Ieren van normen en waarden) en bewegingswaarde van sport

voor de jeugd;

lil De bevordering van deelname van mensen aan sociaal-maatschappelijke verbanden;

lil De aantrekkingskracht die het aanbieden van sportfaciliteiten voor de gemeente c.q.

wijk heeft;

lil De promotionele waarde ervan voor de stad Helmond.

2.3

Gemeentelijke visie op sport en bewegen

2.3.1 beleidsbegroting

In de beleidsbegroting 2002 was als korte omschrijving van de gemeentelijke taak ten

aanzien van sport het volgende opgenomen:

"voorbereiding en uitvoering van het gemeentelijk sportbeleid en het onderhouden en

beheren van accommodaties voor binnen- en buitensport."

Dit met het volgende doel:

Het instandhouden en beschikbaar stellen van (sport)faciliteiten aan verenigingen,

scholen, bedrijven en individuele burgers van Helmond. Het voeren van een actief beleid

dat zich richt op het scheppen van voorwaarden waardoor de inwoners van Helmond

naar eigen keuze en overeenkomstig hun aanleg en mogelijkheden op verantwoorde wijze

sport en recreatie kunnen bedrijven.

Voor speciale doelgroepen als ouderen, gehandicapten en jeugd waarbij het aanbod niet

past bij de vraag van de potentiële sporter werd een alternatief programma aangeboden

om deze doelgroepen te stimuleren om aan sport te gaan doen.

Hiermee werden de volgende effecten beoogd:

lil Actieve deelname aan sport minimaal handhaven op huidig niveau

Cl Actieve deelname aan sport door specifieke doelgroepen laten toenemen

Cl Het mede in stand houden van de kwaliteit van de bestaande sportaccommodaties

lil Het bieden van een voorzieningenniveau dat aansluit bij de groei van de stad

li Het bieden van een gevarieerd voorzieningenniveau, dat aansluit bij de behoeften en

wensen van de burgers van Helmond

10

2.3.2. Hoofddoelstelling

De basis van het Helmondse sportbeleid is;

IIHet creiren, onderhouden en verbeteren van de mogelijkheden voor alle inwoners

van Helmond, ongeacht leeftijd, geslacht, inkomen, achtergrond en afkomst, om op

verantwoorde wijze en naar eigen keuze deel te nemen aan sport- en

bewegingsactiviteitenll .

Sportstimulering is een methode om aan deze doelstelling concreet vorm te geven, maar

wel sportstimulering in de ruimste zin van het woord. In dat opzicht betekent

sportstimulering;

. Stimuleren van sportdeelname

. Verbreden en versterken van het aanbod sport voor bewegingsactiviteiten

. Versterken en ondersteunen van de sportverenigingen

. Aanpassingen van het subsidie- en tarievenbeleid

. Verbeteren van de kwaliteit van de sportaccommodaties

. Verbeteren van de gemeentelijke organisatie voor de sport

Wanneer de hoofddoelstelling d.m.v. sportstimulering wordt aangepakt, kan een aantal

ambities worden geformuleerd.

2.3.3 Ambitiekader

Iedere inwoner van Helmond moet de mogelijkheid hebben om op verantwoorde wijze

deel te nemen aan sport- en bewegingsactiviteiten. De taak van de Gemeente hierbij is

enerzijds voorwaardenscheppend, maar anderzijds draagt de gemeente ook een

inhoudelijke verantwoordelijkheid voor sport en bewegen:

. Het formuleren van een gemeentelijk sportbeleid

. Het creëren van materiële (met name financiële) randvoorwaarden

. Het veilig stellen en (waar nodig) het verbeteren van de kwaliteit van de

sportbeoefening

. Het versterken van de kwaliteit van de sportinfrastructuur

. Het verbeteren van de samenhang van het op de sport betrekking hebbende beleid

Uitgaande van de bovenstaande sociale sportinfrastructuur, waarin de

sportverenigingen het voortouw hebben, moet in de gemeente ook ruimte zijn voor

anders georganiseerde sport- en bewegingsactiviteiten. Zij kunnen immers de drempel

tot de georganiseerde sportbeoefening verlagen, maar met name ook een middel zijn om

bepaalde maatschappelijke doelen te bereiken. De sportverenigingen vormen de

ruggengraat van het sportaanbod in Helmond. Gemeentelijke ondersteuning staat dan

ook primair ten dienste van de georganiseerde (sport)verenigingen, maar schept ook

daardoor en daarnaast voldoende mogelijkheden voor de ongeorganiseerde sport

(beschikbaar stellen van infrastructuur).

11

Hoofdstuk 3

Ambities

In het voorafgaande hoofdstuk is de beleidsmatige context geschetst. In hiernavolgend

hoofdstuk gaan we verder door de ambities weer te geven. Allereerst wordt er per

beleidsambitie een toelichting gegeven, vervolgens wordt er een beleidsaanbeveling

gedaan en elke ambitie wordt afgesloten met een beschrijving van de gewenste

resultaten.

3.1 Algemeen

Ambitie I2 - Inventarisatie sport en sportwensen

Per heden ontbreken voldoende betrouwbare gegevens over sportdeelname in Helmond,

hetgeen betekent dat in deze beleidsnotitie meer richtingen kunnen worden aangegeven

dan concrete doelstellingen. Voor een volgende beleidsnota is het een must dat meer en

betere gegevens beschikbaar zijn. Daarnaast bestaat er een behoefte aan gegevens

over de sportaccommodaties.

Ook is gebleken dat naast de sportvereniging ook diverse andere organisaties

(welzijnsinstellingen) verschillende sport -en bewegingsactiviteiten aanbieden. Ten

behoeve van het overzicht is het van belang een sociale sport -en bewegingskaart te

ontwikkelen waarin doelgroepen (jeugd, ouderen, gehandicapten en allochtonen) belicht

worden. Deze gegevens zouden via de sportgids bekend gemaakt kunnen worden aan het

Helmondse publiek.

Tot slot is het wenselijk geacht om meer inzicht te krijgen in de sportbehoeften cq.

wensen van de Helmondse bevolking (zie ook ambitie IV). Hiervoor zal eenmalig een

onderzoek uitgevoerd moeten worden.

I-

Beleidsaanbeveling ;

. Ontwikkelen sportmonitor.

. Aanleggen database sportgegevens.

. Ontwikkelen sociale kaart sport -en bewegingsactiviteiten.

. Onderzoek naar sportbehoefte cq sportwensen Helmondse bevolking

Resultaat;

. Beschikbaarheid ekwantificeerde e evens over s ortvraa en s ortaanbod.

2 Alle ambities zijn doorgenummerd met Romeinse cijfers zodat de relatie met hoofdstuk 5 -Financiën makkelijk te

achterhalen is.

13

3.2 Sportstimulering

Ambitie II- Regiegroep Breedtesport; verbetering samenwerking tussen de

organisaties voor sport en bewegen

Sport kan veel betekenen voor de Helmondse samenleving. Om de doelstellingen in de

beleidsnota te realiseren is het van belang dat er een goede afstemming en

samenwerking is met de verschillende organisaties die met sport te maken hebben.

Enkele organisaties zijn; Stichting Wel zijns bevordering Helmond, Stichting Welzijn

Ouderen Helmond, Vrijwilligerscentrale Helmond, Helmondse scholen, Gemeente

(Welzijn, Onderwijs en Sport) en de Raad voor de Sport. Per thema zullen ook andere

organisaties en gemeentelijke beleidsmedewerkers betrokken worden zoals

bijvoorbeeld de GOH en beleidsmedewerker Welzijn.

De gemeente hecht groot belang aan de functie die de Raad voor de Sport vervult. Er

zal een nieuw samenwerkingsverband opgezet moeten worden, opdat sportstimulering

integraal en met hoge mate van continuïteit gerealiseerd kan worden.

II-

Beleidsaanbeveling;

. Ontwikkelen samenwerkingsverband.

Resultaat;

. Beschikbaarheid nieuw samenwerkingsverband.

Ambitie m- Het stimuleren van sportdeelname

De gemeente Helmond kent een achterstandssituatie m.b.t. deelname aan sport- en

bewegingsactiviteiten. Onderzoeken uit het recente verleden laten zien dat een groot

deel van de bevolking niet aan sport of bewegen doet. Procentueel gezien zit wat dat

betreft Helmond ver onder het landelijk gemiddelde (zie bijlage 4). Sport- en

bewegingsactiviteiten moeten dan ook zo dicht mogelijk bij de doelgroepen worden

gebracht, zodat de kennismaking snel kan verlopen.

Speciale aandacht moet uitgaan naar de verschillende doelgroepen (jeugd, ouderen,

allochtonen en gehandicapten). Deze groepen kennen allen een specifieke

benaderingswijze, en zullen aangetrokken worden tot verschillende sport- en

bewegingsactiviteiten.

Kennismaking met sport en bewegen op jonge leeftijd is van groot belang voor het

sportgedrag op latere leeftijd.

Omdat op de scholen alle kinderen bereikt worden is een goede samenwerking tussen de

scholen, buurtverenigingen en de georganiseerde sport een must.

14

III-

Beleidsaanbevelingen:

. Het organiseren van kennismakingslessen op basisscholen en bij sportverenigingen;

(ontmoeting onderwijs en sport).

. Voeren van een sportpas voor jongeren in de leeftijdsklasse van 10 tot 20 jaar.

. Het opzetten van projecten in het kader van sport en bewegen voor specifieke

doelgroepen.

Resultaat:

. Het verhogen van de participatiegraad voor sportdeelname met 5% per jaar.

. Het realiseren van de sportpas voor de jeugd; (introductiecircuit).

. Gestructureerde doorgeleiding van deelnemers uit de breedtesportprojecten naar

de s ortvereni in (en).

Ambitie IV-Het verbreden en versterken van het aanbod voor sport- en

bewegingsactiviteiten met name voor overdag

De wensen, behoeften en mogelijkheden van sporters en potentiële sporters zijn

anders dan een aantal jaren geleden. Bovendien is er sprake van een meer kritische

houding van sporters (consumenten). Het aanbod van de sportverenigingen is voor een

groot deel nog gebaseerd op de traditionele vraag. Vernieuwing en verbreding van het

aanbod bieden kansen om sporters en potentiële sporters te binden. Te denken valt

daarbij aan het aanbieden van sport overdag, al dan niet in samenwerking met

professionele sportaanbieders of sport- en welzijnsorganisaties. Het aanbod moet

gericht zijn op de behoefte van zoveel mogelijk inwoners van Helmond.

IV-

Beleidsaanbevelingen:

. Inventariseren van de sportwensen van de Helmondse bevolking.

. Het creëren van mogelijkheden voor sport en spel overdag.

Resultaat:

. Er is een onderzoeksverslag beschikbaar waarin de sportwensen van de Helmondse

bevolking tot uiting komen.

. Samenwerkin tussen Raad voor de 5 ort en rofessionele s ortaanbieders.

Ambitie V - Het versterken en ondersteunen van de sportverenigingen mbt

vrijwilligers

De sportvereniging is en blijft het belangrijkste fundament van het breedtesportbeleid.

Een van de belangrijkste knelpunten van de sportverenigingen is kader- en

vrijwilligerstekorten. Er dient een methodiek ontwikkeld te worden die een oplossing

kan bieden voor de sportverenigingen. Daarnaast zal ook gekeken worden naar de

mogelijkheden om sportverenigingen te koppelen aan projecten zoals buurtgericht

werken en sociale activering.

15

v-

Beleidsaanbevelingen:

. Sportverenigingen ondersteunen op het gebied van werving en behoud van het

vrijwillig kader

. Het ontwikkelen van een plan waarmee de sportverenigingen een bijdrage kunnen

leveren aan sociale activering, buurtgericht werken en de inschakeling van

doelgroepen

Resultaat:

. Er is een plan beschikbaar met daarin de aanbevelingen voor de werving en het

behoud van het vrijwillig kader voor de sportvereniging

. Er is een plan van aanpak over de voorwaarden waaronder en de manier waarop

sportverenigingen een bijdrage kunnen leveren aan sociale activering, buurtgericht

werken en de inschakelin van moeilï k Iaatsbare roe en

3.3

Subsidiebeleid

Ambitie VI- Subsidie tbv sponsorplan/deskundigheidsbevordering voor verenigingen

Belangrijk knelpunt bij sportverenigingen is het financieel beleid. Veel verenigingen zijn

op zoek naar sponsoren. Om verenigingen hierbij te ondersteunen dient er een

sponsorplan ontwikkeld te worden.

Ander belangrijk knelpunt is het ontbreken van geld voor deskundigheidsbevordering

van vrijwilligers (bestuurlijk, organisatorisch en sporttechnisch).

Beide punten zullen door de Raad voor de Sport opgenomen worden.

VI-

Beleidsaanbevelingen:

. Subsidiëring van opleidingen van verenigingskader en professionalisering in algemene

zin bij de sportverenigingen.

. Sportverenigingen ondersteunen bij het zoeken naar sponsoren.

Resultaat:

. Er is een subsidieregeling voor het opleiden van kader en professionalisering in de

sportvereniging.

. S onsor lan voor veren i in en.

Ambitie VII-Algemene aanpassing van het bestaande subsidiebeleid /invoering

jaarprogramma Sport

Per heden ontbreekt een voldoende gestructureerd subsidiebeleid (m.u.v.

jeugdsubsidieregeling). Subsidies worden nog te vaak per incident toegekend en volgens

het principe "op is op". Deze manier van werken komt bij verenigingen niet eenduidig of

eerlijk over.

16

Er zal een nieuw subsidiebeleid ontwikkeld moeten worden met als toetsingscriteria:

. Transparantie (inzichtelijkheid voor de doelgroep)

. Bijdrage aan sportstimulering (sportbeleid)

. Meerjarenplanning

. Eigen bijdrage regeling

. De Algemene subsidieverordening Helmond

Om een algemene en eenduidige afweging mogelijk te m~ken dient in navolging van het

welzijnsprogramma een jaarprogramma Sport ontwikkeld te worden. Om voor de

subsidie in aanmerking te komen moet de aanvrager voor 1 september de subsidie vóór

het volgende kalenderjaar aanvragen op een standaardformulier. Voor 1 januari krijgt

de vereniging bericht of de aanvraag wordt gehonoreerd.

Het jaarprogramma Sport zal voorzien van een advies van de Raad voor de Sport aan de

gemeenteraad voorgelegd worden. Hierdoor ontstaat een meer systematische aanpak

van de subsidieverlening.

vn-

Beleidsaanbevelingen:

. Het ontwikkelen van een eenvoudig en maatschappelijk aanvaardbaar subsidiebeleid

Resultaat:

. Er is sprake van eenvoudig, inzichtelijk, vergelijkbaar en maatschappelijk

aanvaardbaar beleid voor subsidiering

Ambitie VIII- Aanpassing van het bestaande tarievenbeleid

De tarieven voor het gebruik van sportaccommodaties moeten voor alle betrokkenen

inzichtelijk en vergelijkbaar zijn. Het moet betaalbaar blijven voor de

sportverenigingen en of andere gebruikers van de sportaccommodaties.

Voor de sportverenigingen en andere gebruikers moet een gedifferentieerd tarief van

toepassing zijn.

VIII -

Beleidsaanbevelingen:

. Het ontwikkelen van een inzichtelijk en vergelijkbaar tarievenbeleid

. Het beschikbaar stellen van voldoende gemeentelijke middelen ter ontwikkeling van

nieuw sportbeleid

Resultaat:

. Er is sprake van eenvoudig, inzichtelijk, vergelijkbaar en maatschappelijk

aanvaardbaar beleid voor tarifering voor sportaccommodaties

. Voldoende financiële middelen voor de ontwikkeling van nieuw beleid

Ambitie IX- Het instellen van een fonds voor topsport en topsportevenementen

Een onderdeel van het sportaanbod vormt de topsport. Helmond kent enkele

topsporters. Zij vervullen een voorbeeldfunctie voor de jeugd, zijn promotie voor de

17

sport in zijn algemeenheid en voor de stad Helmond. Ondersteuning van de topsport is

wenselijk. Mogelijk is er een gemeentelijke sportbeurs in het leven te roepen met

ondersteuning van het bedrijfsleven.

Voorgesteld wordt een jaarbudget van ¿ 15.000 voor de topsport ter beschikking te

stellen voor de komende vier jaar.

Dit bedrag zal voor ¿ 10.000 per jaar bestemd zijn vo~r een bijdrage van maximaal

¿ 5.000 voor twee topevenementen op Nationaal/ Internationaal niveau georganiseerd

door een Helmondse vereniging. Hierbij zal een relatie gelegd worden met de

evenementennota.

Voor ondersteuning aan de topsporters kan maximaal 2 x ¿ 2500 per jaar

(maximaal 3jaar) gegeven worden.

De criteria om voor deze laatste bijdrage in aanmerking te komen zijn:

. Personen die de NOC*NSF status nog niet hebben bereikt maar wel de mogelijkheid

hebben om dat te realiseren en jeugdinternationals

. Woonachtig in Helmond

. Bereidheid om voor Helmond als ambassadeur op te treden

IX-

Beleidsaanbevelingen:

. Het instellen van een sportfonds ter bevordering van topsport.

Resultaat:

. Er is een sportfonds beschikbaar dat topsporters financiële ondersteuning kan

geven.

Ambitie X-Professionalisering sportverenigingen

De intentie is, om verenigingen die door problemen met vrijwilligers (kwantiteit en

kwaliteit) niet optimaal kunnen functioneren, financiële ondersteuning te bieden voor

het aantrekken van professionals (technisch en of organisatorisch). Dit kan

bijvoorbeeld in het kader van het landelijke project PRINS.

Criteria:

. Duidelijke taakomschrijving

.. Helmondse sportverenigingen moeten bewezen hebben de werkgeversrol naar

behoren te kunnen vervullen

. Relatie minimaal 1000 leden (actief) op 1 professional

. Bijdrage vereniging in de salariskosten van een professionele ondersteuner

x-

Beleidsaanbevelingen;

. Het instellen van een subsidie t.b.v. professionalisering sportverenigingen

Resultaat:

. Er is subsidie beschikbaar waaruit verenigingen professionele ondersteuning kunnen

financieren

18

Ambitie XI- Extra Sportstimuleringssubsidie

Voorgesteld wordt om een extra sportstimuleringssubsidie te introduceren mede ter

vervanging van de huidige jeugdsubsidie regeling en het PSF (Plaatselijk Stimulering

Fonds) voor de verenigingen. Het voorgestelde bedrag wordt toegevoegd aan de reeds

voorgestelde bedragen.

De criteria om in aanmerking te komen voor deze subsidie:

. Doel; stimulering sportdeelname -

. Voorkeur voor stimulering sportdeelname voor doelgroepen;

- jeugd tot 18 jaar (samenwerking met scholen)

ouderen (boven de 55 jaar)

allochtonen (buurtwerk)

gehandicapten

Er moet spraken zijn van deskundige leiding.

De subsidie bedraagt maximaal 50 'ro van de subsidiabele kosten met een

maximum van ¿ 2000 per activiteit.

.

.

XI-

Beleidsaanbevelingen:

. Het instellen van een extra sportstimuleringssubsidie ter bevordering van

activiteiten voor doelgroepen door verenigingen

Resultaat:

. Er is een extra sportstimuleringsubsidie beschikbaar voor verenigingen die

activiteiten voor doel roe en ontwikkelen

Ambitie XII - Investeringsbijdrage voor sportaccommodaties

(vervanging en verbetering van bestaande sportaccommodaties)

Voorgesteld wordt een gemeentelijke investeringsbijdrage te introduceren voor

geprivatiseerde accommodaties (of onderdelen van accommodaties) van

sportverenigingen zonder winstoogmerk, die niet door de gemeente geëxploiteerd

worden. Bij bijna alle buitenaccommodaties zijn de kleed,- bestuurskamer,- en de

kantine reeds geprivatiseerd.

Voorgesteld wordt om bij deze subsidie de navolgende criteria te hanteren:

. Instandhouden is verantwoordelijkheid sportvereniging (niet subsidiabel)

. Vervanging en verbeteringen komen in principe in aanmerking voor accommodatie

subsidie

. Alle "bouw"activiteiten voldoen aan alle wettelijke eisen (vergunningen verleend)

. In principe wordt van de investeringen (out of product) maximaal 50 %

gesubsidieerd (uitgegaan wordt van maximale zelfwerkzaamheid van de vereniging)

. Investeringen moeten "passen" in het lange termijn investeringsprogramma van de

gemeente

. Aanvragen tot ¿ 10.000 dienen vóór 1 november ingediend te zijn. Aanvragen groter

dan ¿ 10.000 moeten vóór 1 maart ingediend zijn (standaard formulier) om voor

19

subsidie in volgende jaren in aanmerking te kunnen komen. Vóór 1 januari zal door

Bureau Sport gereageerd worden

. Werkzaamheden mogen niet zijn aangevangen vóór het indienen van het

subsidieverzoek

. Projecten die niet gestart zijn binnen één jaar na geplande start, komen voor

subsidieverlening te vervallen

. De met de accommodatiesubsidie gerealiseerde bouwwerken/velden mogen binnen

tien jaar na ontvangst van de subsidie niet onttrokken worden aan hun bestemming,

indien dit toch gebeurt moet de subsidie worden terug betaald rekening houdend

met een afschrijving van tien jaar

Zoals gezegd geldt de investeringsbijdrage alleen voor geprivatiseerde

sportaccommodaties. Voor de accommodaties die volledig door de gemeente worden

geëxploiteerd (zoals wedstrijd,- en trainings,-velden, sporthallen, sportzalen en

gymzalen) zijn middelen voor het reguliere onderhoud in de gemeentebegroting

opgenomen. Aan de overige categorie sportaccommodaties, zijnde accommodaties op

commerciële basis (sportscholen, tennishallen, fitness, "particuliere" verenigingen en

kegel,- bowling,-banen) levert de gemeente in principe geen enkele financiële bijdrage.

XII-

Beleidsaanbeveling :

. Het instellen van een investeringsbijdrage voor geprivatiseerde accommodaties

Resultaat:

. Er is een gemeentelijke investeringsbijdrage beschikbaar voor geprivatiseerde

sportaccommodaties

Ambitie xm - Verhoging gemeentelijk budget bestedingsoverzicht sport

Jaarlijks heeft gemeente Helmond binnen haar budget beschikking over het

bestedingsoverzicht Sport binnen- en buitenaccommodaties; vrije bestedingsruimte. Dit

budget is bedoeld voor de subsidiering van kleine onderhouds -en

vervangingsinvesteringen ter verbetering van de sport -en cultuurtechnische kwaliteit

van sportaccommodaties (bijvoorbeeld de vervanging van hekwerk, bestrating,

lichtmasten, etc.). De werkzaamheden worden doorgaans door de gemeente zelf

verricht. Het bestedingsoverzicht wordt een maal per jaar vastgesteld.

De afgelopen jaren is gebleken dat het beschikbare budget niet toereikend is en dat

aanvragen niet kunnen worden gehonoreerd en doorgeschoven moeten worden naar een

volgend jaar.

Voorgesteld wordt om met ingang van 2003 het bestedingsoverzicht Sport te verhogen

met¿ 25.000,-.

20

De volgende criteria worden hierbij gehanteerd:

. Alleen vervangingsinvesteringen tot maximaal ¿10.000,- t.b.v. sport -en

cultuurtechnische werkzaamheden komen in aanmerking voor het

bestedingsoverzicht

Vervangingsinvesteringen a.g.v. wettelijke verplichtingen hebben voorrang op

alle overige aanvragen

Aanvragen vanuit de verenigingen dienen vóór 1 november ingediend te zijn

.

.

XIII -

Beleidsaanbeveling :

. Het verhogen van het budget bestedingsoverzicht Sport binnen -en

buitensportaccommodaties; vrije bestedingsruimte

Resultaat:

. Er is een toereikend bud et bestedin soverzicht S ort

3.4

Accommodatiebeleid:

Ambitie XIV- Verbeteren van de kwaliteit de huidige benutting van

sportaccommodaties

Het accommodatiebeleid is niet primair op expansie gericht, maar op

kwaliteitsverbetering. Een betere benutting van bestaande sportaccommodaties wordt

nagestreefd. Met name voor de voetbalaccommodaties moet een instrument worden

ontwikkeld met behulp waarvan een rechtvaardige verdeling van het aantal beschikbare

voetbalvelden over de Helmondse verenigingen kan plaatsvinden, zodat de velden

efficiënter kunnen worden gebruikt".

Om beheer en onderhoud van sportaccommodaties efficiënter en effectiever uit te

voeren zouden bepaalde taken overgeheveld kunnen worden naar het particulier

initiatief. Privatisering wordt als beleidsmogelijkheid gehandhaafd, maar zal

voortdurend voorwerp zijn van kritische beschouwing.

XIV-

Beleidsaanbeveling:

. Het onderzoeken en coërdineren van de plaatselijke behoefte aan

sportvoorzieningen en accommodaties en de benutting van de huidige accommodaties

. Het privatiseren of uitbesteden van taken moet een zekere toegevoegde waarde

hebben, waaraan niet primair een bezuinigingsmaatregel ten grondslag moet liggen

. Vestiging van sportscholen en overige commerciële vestigingen wordt overgelaten

aan het particulier initiatief

. Streven naar de vestiging van multifunctionele accommodaties in onze gemeente

. Het ontwikkelen van een instrument dat leidt tot een rechtvaardige toewijzing en

efficiënt gebruik van voetbalvelden

21

Resultaat:

. Rapport over de benutting van de huidige (gemeentelijke) sportaccommodaties

. Stimulering van het gezamenlijk benutten van een accommodatie door meerdere

sportverenigingen

. Bezien van de (on)mogelijkheden van verdere privatisering van sportaccommodaties

. Bezien van de mogelijkheden tot vestiging van multifunctionele accommodaties

. Er is een instrument beschikbaar voor de toewijzin~ en efficiënt gebruik van de

beschikbare voetbalvelden

Ambitie XV - Knelpunten sportaccommodaties

In de voorafgaande jaren heeft de gemeente gewerkt aan de hand van de notitie

'voetbalaccommodaties en mogelijke knelpunten' en de bijdrageregeling renovatie

tennisbanen. De projecten uit eerstgenoemde traject zijn bijna afgewerkt en de

bijdrageregeling tennis loopt in 2003 af. Thans komen wederom uit de voetbal -en

tennissport diverse aanvragen binnen t.b.v. de renovatie van de accommodaties.

Daarnaast zijn er ook bij de accommodaties van andere takken van sport (zoals handbal,

boksen en atletiek) diverse knelpunten geconstateerd.

Aan de hand van een onderzoek zullen de knelpunten van de binnen -en

buitensportaccommodaties van alle in Helmond aanwezige takken van sport onderzocht

worden. Op basis van de beleidsaanbevelingen uit deze sportnota wordt een prioritering

aangebracht.

XV-

Beleidsaanbevel ingen :

. Het onderzoeken van de knelpunten in de binnen -en buitensportaccommodaties en

het aanbrengen van een prioritering voor het oplossen van de knelpunten

Resultaat:

.. Rapport met prioriteitstelling voor het oplossen van de knelpunten binnen -en

bu i tensportaccommodat i es

Ambitie XVI- Nieuwe ontwikkelingen

Brandevoort, Suytkade en Berkendonk zijn drie Helmondse locaties waar mogelijkerwijs

nieuwe sport -of leisure accommodaties geplaatst zullen worden. Hier wordt door

diverse gemeentelijke afdelingen onderzoek naar gedaan. Het is de taak van het bureau

Sport om hiervoor een visie te ontwikkelen. Insteek hierbij is dat bij het verdwijnen

van bestaande sportaccommodaties en/of bij het ontwikkelen van nieuwe

sportaccommodaties een nieuw te bouwen accommodatie multifunctioneel is, dwz

Meerder takken van sport zijn er gehuisvest

Combinatie van sport/leisure/cultuur is mogelijk

Geschikt voor (inter- )nationale evenementen

De participatie van de bewoners (zoals klankbordgroep Brandevoort) is bij de

visieontwikkeling van wezenlijk belang.

22

XVI-

Beleidsaanbevelingen:

. Het onderzoeken en coordineren van de plaatselijke behoefte aan

sportvoorzieningen en accommodaties en het ontwikkelen van een visie voor nieuwe

locaties

Resultaat:

. Rapport met een visie over de toekomstige sportaccommodaties op de genoemde

locaties

23

Hoofdstuk 4

Organisatie van de sport in Helmond

4.1 Huidige situatie

Per heden kent de gemeente als onderdeel van de afdeling Welzijn, Onderwijs en Sport

(WOS) een relatief klein bureau sport. Overigens is het bureau Sport recentelijk

aangevuld met een teamleider, die specifiek verantwoordelijk is voor de sector en met

een extra beleidsmedewerker voor de periode van 3 jaar. Aan het einde van deze

periode zal middels evaluatie worden bezien hoe zaken verder worden ontwikkeld.

Tevens bestaat er een Raad voor de Sport, die een adviserende (gevraagd en

ongevraagd) en een belangenbehartigende (ten opzichte van sportverenigingen en het

algemene sportbelang) functie heeft. Zij beschikt over een eigen ondersteunende

beleidsmedewerker (0.5 fte).

Tenslotte zijn er bij verschillende instanties, o.a. Stichting Wel zijns bevordering

Helmond, Stichting Welzijn Ouderen Helmond en Vrijwilligerscentrale, medewerkers

met sport bezig. Zij richten zich op specifieke projecten en doelstellingen (bv. Sport en

Vrijwilligers) of gebruiken sport als medium om andere doelstellingen (bv. Jongeren-

werk) te bereiken.

4.1.1 Raad voor de Sport

Op 11 mei 1999 heeft de gemeenteraad van Helmond ingestemd met het convenant

"Sportraad nieuwe stijl". De belangrijkste punten uit dit convenant waren;

. De gemeente en de sportverenigingen streven naar optimalisering van het

gemeentelijk sportbeleid. (informatie uitwisseling, dienstverlening, etc.)

Aan de Raad voor de Sport wordt jaarlijks een subsidie toegekend

Er vindt regelmatig overleg plaats tussen de gemeente en de Raad voor de

Sport

De Raad voor de Sport vervult een adviesfunctie naar de gemeente

lil

.

.

De Raad voor de Sport (Sportraad Helmond nieuwe stijl) is eind 1999 van start gegaan

onder leiding van een nieuw bestuur. Tot op heden heeft de Raad haar doelstellingen

(het bevorderen en stimuleren van de sportbeoefening in Helmond) slechts ten dele

kunnen realiseren. De belangrijkste oorzaken hiervoor zijn:

lil De sterk wisselende personele bezetting (te weinig continuïteit), met als

gevolg niet optimale communicatie tussen de gemeente en de Raad voor de

Sport enerzijds en de Raad voor de Sport en de verenigingen anderzijds

Het ontbreken van een voldoende concreet gemeentelijk sportbeleidsplan met

heldere keuzes inzake investeringen in sportaccommodaties en

subsidieverlening aan sportverenigingen

lil

25

.

Het nog onvoldoende functioneren van de nieuwe structuur, waarbij gemeente

en Raad voor de Sport hun rollen nog moesten Ieren kennen en

sportverenigingen nog vaak de "oude paden" bewandelden (rechtstreeks naar

de gemeente en doppen van eigen boontjes)

De, ter wille van de representativiteit, gekozen organisatiestructuur

(secties)

"

4.2 Ambities t.a.v. de organisatie van de sport in Helmond

Voor een sterkere profilering en meer actie op het gebied van sport en bewegen is het

noodzakelijk om de (sport)krachten te bundelen. Door deze bundeling hopen wij te

bereiken;

"

Meer identiteit en herkenbaarheid (lloket)

Meer aandacht voor sport

Bundeling van kennis

Meer continuïteit

Beter aangrijpingspunt voor het Helmondse sportverenigingsleven

"

"

.

.

Voorgesteld wordt één organisatorische eenheid te creëren voor sport en bewegen in

Helmond; het Bureau Sport Helmond (BSH). Vooralsnog zal dit uitgaan van de bestaande

verworvenheden en worden ingebouwd in de gemeentelijke organisatiestructuur.

Intensieve samenwerking met de Raad voor de Sport is een randvoorwaarde en de

communicatie- en overlegstructuur zal opnieuw onder de loupe worden genomen.

Verder wordt intensieve samenwerking gezocht met (door de gemeente

gesubsidieerde) instellingen, die zich bewegen op het terrein van de sport. Daarbij

zullen de doelstellingen van deze beleidsnota als kader worden genomen.

Aan het einde van de huidige Collegeperiode zal een en ander grondig worden

geëvalueerd en zo nodig bijgesteld.

De belangrijkste taak van het Bureau Sport Helmond is om in wisselwerking en met

draagvlak in de Helmondse sportwereld de volgende zaken vorm te geven:

Gemeentelijk sportbeleid ontwikkelen en uitvoeren:

. Uitvoering subsidiebeleid

" Samenstellen jaarprogramma Sport

. Beheer gemeentelijke sportaccommodaties

. Verwerven van extra subsidie (bovenlokaal)

" Sportservicepunt (SPIN)

De doelstellingen van het sportservicepunt zijn;

Snel en adequaat antwoord kunnen geven op vragen van (potentiële)

sporters en sportinstanties (verenigingen) de sport betreffend en het

eventueel doorverwijzen van de vraagsteller (loketfunctie)

Vraag en aanbod combineren (makelaarsfunctie)

Pro-actief bezig zijn met sportstimulering

26

Bovenstaande betekent dat er een bundeling van krachten moet plaatsvinden van;

. Bureau sport van de gemeente

. Beleidsmedewerker van de Raad voor de Sport

. Projectmedewerkers voor de breedtesport (Samen in Beweging, Buurtsport

Helmond en Sport na 2000) .

Instellingen die actief zijn op het terrein van de sport

.

Deze bundeling zou in 2004 gerealiseerd moeten zijn. De Raad voor de sport, de

gemeente en de betrokken organisaties (SWH, SWOH, Vrijwilligerscentrale en scholen)

zullen intensief moeten samenwerken. Het voorstel van de Raad voor de Sport houdt in

dat het Bureau Sport Helmond een gemeentelijke afdeling blijft.

De taken van de Raad voor de Sport zouden zich kunnen richten op:

. Algemene advisering gemeente Helmond (gevraagd en ongevraagd)

. Belangenvertegenwoordiging van de sportverenigingen in Helmond

. Participeren in de ontwikkeling van gemeentelijk sportbeleid

. Promotie van de sport in het algemeen in onze gemeente

. Bemiddelende functie in het kader van het behalen van beleidsdoelstellingen

XVII-

Beleidsaanbevelingen:

. Instellen van een bureau Sport

. Taakstelling van de Raad voor de Sport opnieuw vaststellen

Beleidsresultaat:

. Er is een gebundeld en uitgebreid bureau Sport in Helmond

. Er is een sterke belangenbehartiger en adviesorgaan in de vorm van een Raad

voor de Sport

27

Hoofdstuk !5

Financiën

5.1 Huidige situatie

In de gemeentebegroting 2003 staan de volgende bedragen voor de sport:

Bedrag in euro's

1 A Igemeen beheer 104.197,-

2 Sportparken en terreinen 992.947,-

3 Zwemvoorziening 552.263,-

4 Sporthallen 791.849,-

5 Sportzalen 82.471,-

6 Gymzalen 172.517,-

7 Overige accommodaties 4.038,-

8 Sportieve recreatie en sportstimulering (vn!. 158.346,-

jeuqdsubsidie)

9 Overiqe aanqelegenheden * 241.438,-

Totaal 3.100.066,-

*

Betreft onvoorziene uitgaven, bijdrage gemeente aan breedtesportimpuls,

vervanging materialen en dergelijke.

Conclusie:

Ca. 10'0 van de totale sportbegroting wordt besteed aan sportstimulering (software).

Het overige deel wordt grotendeels besteed aan accommodaties (hardware) en

algemene kosten (gemeente).

5.2 Meerjarenbegroting (per heden)

1

2

3

4

5

6

7

Bedra in euro's

2.920.195

2.920.271

3.098.745

3.100.066

3.201.666

3.203.766

3.205.866

29

Conclusie:

In de meerjarenbegroting is opgenomen, dat, gekoppeld aan deze beleidsnota,

structureel ¿ 100.000,-- op jaarbasis wordt beschikbaar gesteld om de doelstellingen

van deze Beleidsnota alsmede die van het speerpunt breedtesport te kunnen realiseren.

Voorstellen:

Vanwege;

. achterstandsituatie sportdeelname

. relatief lage sportbegroting (bijgesteld per 2004)

. verwachte groei aantal deelnemers

zijn de sportbudgetten toegenomen zoals aangegeven in de meerjarenbegroting (is

inmiddels gerealiseerd).

Deze toename van het gemeentelijke sportbudget is een maatstaf voor de mate waarin

het sportbeleid in Helmond serieus wordt genomen.

Met betrekking tot de accommodatiekosten is een eerste doelstelling het onderzoeken

van mogelijkheden om;

. kosten te besparen

lIP opbrengsten te verhogen

Als basis voor het bovengenoemd onderzoek zou kunnen dienen het

"exploitatieonderzoek Sportaccommodaties, d.d. november 1999".

Nader onderzoek zou moeten plaatsvinden naar;

. Huidige benuttingpercentages

. Huidige bezettingpercentages

. Differentiatie tarieven

. Verschil tussen "geplande uren x tarieven" en "werkelijke opbrengsten"

. Mogelijkheden commercieel gebruik

lIP Verdere privatisering

. Actieve acquisitie

. Mogelijkheden "outsourcing"

. Financiële prikkel voor fusies

Op deze manier zou een gedeelte van de financiële ruimte moeten worden gecreëerd

voor nieuw beleid.

30

5.3 Kosten beleid

De acties van hoofdstuk 3 en 4 worden hierna financieel vertaald.

I- Inventarisatie sport en sportwensen

Wie : bureau Sport, Onderzoek en statistiek, Gemeente en derden

Tijdspad : 2003

Kosten : pm

Status : nieuw beleid

II- Regiegroep Breedtesport; verbetering samenwerking tussen de organisaties voor

sport en bewegen

Wie : bureau Sport

Tijdspad : 2004

Kosten : pm, de breedtesportimpuls: Buurtsport Helmond, Samen in Beweging en

Sport na 2000

: nieuw beleid

Status

III- Het stimuleren van sportdeelname

Wie : Bureau Sport, SWH, SWOH en de Raad voor de Sport

Tijdspad : 2003-2006

Kosten: ¿ 610.000,- (voor de projectperiode), breedtesportimpuls: Buurtsport

Helmond en Samen in Beweging

: continuering bestaand beleid

Status

IV - Het verbreden en versterken van het aanbod voor sport- en

bewegingsactiviteiten overdag

Wie : bureau Sport en professionele spartaanbieders

Tijdspad : 2003

Kosten : pm

Status : nieuw beleid

V - Het versterken en ondersteunen van de sportverenigingen m. b. t. vrijwilligers

Wie : bureau Sport, Vrijwilligerscentrale en de Raad voor de Sport

Tijdspad : 2003-2006

Kosten: ¿ 101.000,- (voor de projectperiode) breedtesportimpuls: Sport na 2000

Status : continuering bestaand beleid

VI - Subsidie ten behoeve van sponsorplan

Wie : Raad voor de Sport

Tijdspad : 2003

Kosten: ¿ 10.000,- (eenmalig), reserve Raad voor de Sport

Status : nieuw beleid

31

vn- Algemene aanpassing van het bestaande subsidiebeleid /invoering

jaarprogramma Sport

: bureau Sport i.s.m. de Raad voor de Sport

: 2004 en verder

:pm

: nieuw beleid

Wie

Tijdspad

Kosten

Status

vnI- Aanpassing van het bestaande tarievenbeleid'

Wie : bureau Sport en de Raad voor de Sport

Tijdspad : 2003-2007

Kosten : pm

Status : nieuw beleid

VIX - Het instellen van een fonds voor topsport en topsportevenementen

Wie : bureau Sport en de Raad voor de Sport

Tijdspad : 2004

Kosten: ¿ 15.000,- (jaarlijks)

Status : nieuw beleid

X- Professionalisering sportverenigingen

Wie : bureau Sport en de Raad Voor de Sport

Tijdspad : 2004-2007

Kosten: ¿ 20.000,- (jaarlijks) en daarbij ook de inzet van de beleidsmedewerker

van de Raad voor de Sport

: nieuw beleid

Status

XI- Extra Sportstimuleringssubsidie

Wie : bureau Sport

Tijdspad : 2004-2007

Kosten: ¿ 35.000,- (jaarlijks)

Status : nieuw beleid

XII- Investeringsbijdrage voor sportaccommodaties

Wie : bureau Sport

Tijdspad : 2004

Kosten: variabel, bestaande budgetten (IVP en bestedingsoverzicht)

Status : nieuw beleid

32

Ambitie XIII - Verhoging gemeentelijk budget bestedingsoverzicht sport

Wie : bureau Sport

Tijdspad : 2004

Kosten: ¿ 25.000,- (jaarlijks)

Status : nieuw beleid

XIV - Verbeteren van de kwaliteit van de benuffing van sportaccommodaties

Wie : bureau Sport, Raad voor de Sport en derden

Tijdspad : 2003

Kosten: ¿ 15.000,- (eenmalig)

Status : nieuw beleid

XV - Knelpunten sportaccommodaties

Wie : bureau Sport

Tijdspad: 2003 (opdrachten uitzetten in periode 2003- 2006)

Kosten: ¿ 250.000,- (reeds gehonoreerd via het IVP voor een periode van 4 jaar)

Status : bestaand beleid

XVI- Onderzoek naar nieuwe ontwikkelingen (Brandevoort, Suytkade en

Berkendonk)

Wie : bureau Sport, klankbordgroepen, onderzoek en statistiek, de Raad voor

de Sport en derden

: 2003-2005

: ¿ 5.000,- (jaarlijks)

: nieuw beleid

Tijdspad

Kosten:

Status

XVII - Instellen Bureau Sport Helmond

Wie : bureau Sport en de Raad voor de Sport

Tijdspad : 2003 en verder

Kosten: : pm

Status: : nieuw beleid

33

5.5 Samenvatting

In de sportsector heeft het accent in de afgelopen jaren nadrukkelijk gelegen in de

fysieke sfeer (hardware). Het grootste deel van de gemeentelijke middelen is gestoken

sportaccommodaties (velden, hallen, zalen, kleedkamers, etc.).

Samen met de Raad voor de Sport is in deze nota een accentverschuiving

beargumenteerd in de richting van sportstimulering (software). Voor een deel gaat het

daarbij om reeds ingezet beleid zoals de breedtesportimpuls waarover meerjarige

(2002-2006) co-financieringsafspraken zijn gemaakt.

De ambities in deze nota reiken verder dan deze breedtesportimpuls. Samen met de

Raad voor de Sport met wie wij deze beleidsnota realiseren, zijn de beleidsintenties

voor de komende jaren verbreed in de niet-fysieke richting. Voorgesteld wordt de

onderstaande ambities en de vertaling daarvan in middelen over te nemen.

Na het voorjaarsnota-overleg in Antwerpen (april 2003) heeft het college besloten om

per 2004 ¿ 100.000,- structureel beschikbaar te stellen voor de beleidsambities van

deze nota. De beleidsambities zijn aangepast op de beschikbare middelen voornamelijk

door een aantal ambities als pm-post op te nemen.

In het hiernavolgende schema 'Nieuw beleid' zijn de beleidsambities met bijbehorende

financieren weergegeven. In dit overzicht wordt duidelijk op welke wijze de ¿ 100.000,-

wordt besteed. In het daarna volgende overzicht 'Continuering beleid' wordt op

schematisch wijze de inzet van de bestaande financiële middelen verduidelijkt

(breedtesport en accommodatieknelpunten).

Schematische weergave van de ambities en bijbehorende financiën

B d

1000

eracenx

2004 2005 2006 2007 financierinQswUze

I Inventarisatie sportwensen pm pm pm pm

n ReQieQroep BreedtesDort pm Pm pm pm

IV Sport overdaQ pm Pm pm Pm

VI Sponsorplan 10 - - - BedraQ komt uit de reserve RvdS

vn J aarproQramma SDort Pm pm pm Pm

VIn Aanpassen tarieven Pm pm pm Dm

IX Fonds topsport 15 15 15 15 Nieuw QevraaQd Qeld

X Professionalisering 20 20 20 20 Daarnaast ook inzet van

sportvereniQinQen beleidsmedewerker RvdS

XI Sportstimulerings 35 35 35 35 Nieuw gevraagd geld

Subsidie

xn Investeri nqsb UdraQe Pm Pm pm pm

xm Bestedingsoverzicht 25 25 25 25 Nieuw QevraaQd Qeld

XIV Onderzoek benutting Pm Pm pm pm

sportaccommodaties

XVI Nieuwe ontwikkelinaen 5 5 5 5 Nieuw gevraagd geld

xvn Bureau Sport Pm Pm pm Dm

Totaal nieuw gevraagd geld 100 100 100 100

Totaal financiering via RvdS 10 - - -

34

B d

1000

e raqen x

CONTINUERING BELEID

2003 2004 2005 2006 2007 financierinQswUze

m Sportdeelname 190 140 140 140 ? Bestaande sportbudgetten en

doelgroepen (Buurtsport bijdrage ministerie VWS

Helmond, Samen in 8eweqinq)

V Vrijwilligers 37 50 7 7 ? Bestaande sportbudgetten en

(sport na 2000) bijdraqe ministerie VWS

XV Knelpunten 250 250 250 250 - Bedrag is reeds toegekend via het

Sportaccommodaties IVP

Totaal 647 610 567 397 -

35

37

Bijlage 1 De verschillende sportorganisaties

1 Ned. Bond voor aan e ast s ort

2 Ned. American Football Fed.

3 Kon. Ned. Atletiek Unie

4 KNAC Nationale Autos ort Fed.

5 Ned. Badminton Bond

6 Kon. Ned. Basebal en Softbal Bond

7 Ned. Basketbal Bond

8 Ned. Beu el Bond

9 Kon. Ned. BiI"art Bond

10 Bob en Sleebond Ned.

11 Ned. Boks bond

12 Ned. Bowlin Federatie

13 Ned. Brid e Bond

14 Ned. Castin Federatie

15 Kon. Ned. Cricket Bond

16 Ned. Curlin Bond

17 Kon. Ned. Dambond

18 Ned. Darts Federatie

19 Ned. Sportbond voor mensen met

een verstandelïke handica

20 Ned. Go Bond

21 Ned. Golf Federatie

22 Kon. Ned. G mnastiek Unie

23 Ned. Handbal Verbond

24 Ned. Handboa Bond

25 St. Ned. Hi ische S ortbond

26 Kon. Ned. Hocke Bond

27 Ned. Indoor en Outdoor Bowls

Bond

28 Ned. Jeu de Boules Bond

29 Judo Bond Ned.

30 Kon. Ned. Kaats Bond

31 Ned. Kano Bond

32 Karate Do Bond Ned.

Ja

Nee

Ja

Ja

Nee

Ja

Ja

Nee

Ja

Nee

Ja

Ja

Ja

Nee

Nee

Nee

Nee

Ja

Ja

Nee

Ja

Ja

Ja

Ja

Ja

Ja

Nee

Ja

Ja

Nee

Ja

Nee

39

33 Kon. Ned. Ke el Bond

34 Ned. Klim en Ber s ortver.

35 Federatie van Klootschieters en

Ko elwer ers

36 Kon. Ned. Kolf Bond

31 Kon. Ned. Korfbal Verbond

38 Kon. Ned. Krachtsport en

Fitnessfederatie

39 Ned. Kruisboo Bond

40 Kon. Ned. Lawn Tennis Bond

41 Federatie Ned. Mid et olfbond

42 Kon. Ned. Motorrïders Ver.

43 Ned. Onderwaters ort Bond

44 Fed. Oosterse Gevechtss orten

45 Ned. Rac uetball Associatie

46 Kon. Ned. Roei Bond

41 Ned. Rolschaats Bandyen

Skeelerfederatie

48 Ned. Ru b Bond

49 Kon. Ned. Schaak Bond

50 Kon. Ned. Schaatsrïders Bond

51 Kon. Ned. Al emene Schermbond

52 Kon. Ned. Schutters Associatie

53 Kon. Ned. S'oelbond

54 Ned. Ski Vereni in

55 S uash Bond Ned.

56 Taekwondo Bond Ned.

51 Ned. Tafeltennis Bond

58 Ned. Toer Fiets Unie

59 Ned. Touwtrek Bond

60 Ned. Triatlon Bond

61 Kon. Ned. Voetbal Bond

62 Ned. Volle bal Bond

63 Ned. Wandels ort Bond

64 Ned. Waterski Bond

65 Kon. Ned. Waters ort Verbond

66 Kon. Ned. Wielren Unie

61 Ned. IJshocke Bond

68 Kon. Ned. Zwembond

Ja

Nee

Nee

Nee

Ja

Ja

Ja

Ja

Nee

Ja

Ja

Ja

Nee

Nee

Nee

Nee

Ja

Nee

Nee

Ja

Nee

Nee

Nee

Ja

Ja

Ja

Nee

Nee

Ja

Ja

Ja

Nee

Ja

Ja

Nee

Ja

40

Bijlage 2

Aantal georganiseerde leden per tak van sport in 2001 in

Helmond

Tak van sport Aantal Aantal leden

verenigingen

Absoluut % t.O.v. totaal

AanQepast sporten 1 43 0,29

Atletiek 1 407 2,78

Auto/motorsport 1 55 0,38

Badminton 6 220 1,74

Basketbal 1 80 0,55

Biljarten 9 317 2,17

Boksen 1 80 0,55

BowlinQ 1 29 0,20

BridQe 6 512 3,50

Duiken 1 195 1,33

Golf 1 565 386

Gymnastiek 5 694 4,74

Handbal 2 283 1,93

HandbooQ 5 138 0,94

Hockev 1 990 677

Hondensport 4 104 0,71

Honk/ softbal 1 170 1,16

Jeu 'd Boules 7 5Ó2 3,43

Kanosport 1 104 0,71

Keaelen 9 102 0,70

Korfbal 1 94 0,64

Paardensport 3 75 0,51

Schaken 2 50 0,34

Schieten 1 54 0,37

SQuash 1 50 0,34

Tafeltennis 3 171 1,17

Tennis 8 1547 10,58

VerdediQinassDort 8 354 2,42

Voetbal 12 4512 30,84

Vollevbal 2 300 2,05

Wielrennen 3 258 1,76

Windsurfen 1 80 0,55

Zwemmen 3 1458 9,97

Totaal 113 14.593 99,98

De tabel bevat die takken van sport die door NOC*NSF zijn erkend en in Helmond

worden beoefend.

Van de 14.593 georganiseerde sporters zijn er 87 % actief bij een vereniging die

aangesloten is bij de Raad voor de sport.

41

Bijlage 3 Verdeling van het aantal leden per tak van sport

naar leeftijdsklasse in Helmond in 2001

Tak van sport Aantal Aantal leden

clubs

< 12 jaar 12-18 jaar 18-54iaar > 54 iaar Totaal

Aangepaste soort 1 10 4 29 0 43

Atletiek 1 63 83 214 47 407

Badminton 6 0 1 209 10 220

Biliarten 9 6 27 165 119 317

BowlinQ 1 0 0 20 9 29

Bridge 6 0 1 80 431 512

Gymnastiek 5 421 48 120 105 694

Handbal 2 21 37 123 102 283

Handbooa 5 1 59 58 20 138

Hockey 1 285 264 400 41 990

Jeu 'd Boules 7 0 1 206 295 502

Keaelen 9 0 0 32 70 102

Schieten 1 0 0 52 2 54

Tafeltennis 3 30 20 103 18 171

Tennis 8 154 151 959 283 1547

Voetbal 12 1506 704 1917 385 4512

Volleybal 2 40 41 180 14 275

Windsurfen 1 2 17 61 0 80

Zwemmen 3 629 202 467 160 1458

Totaal 83 3168 1660 5395 2111 12.334

% to.V. totaal 25,7% 13,5% 43,7% 17.1 % 100%

Opmerking: Door het ontbreken van informatie zijn in de tabel niet alle takken van sport

opgenomen. De gegevens hebben betrekking op 87,5% van het totaal georganiseerde

sporters.

43

Bijlage 4

Vergelijking van het totaal aantal leden

per tak van sport over 2001

Tak van spOrt Landelijk Gemeente Helmond

Aantal % to.V. totaal Aantal % to.V. totaal

AanaeDast spOrten 13.267 0,34 43* 0,30

Atletiek 88.996 2,30 407 2,80

Auto/motorsport 4.458 0,12 55 0,38

Badminton 74.172 1,91 255 1,75

Basketbal 46.594 1,20 80 0,55

Biliarten 46.947 1,21 317 2,18

Boksen 5.107 0,13 80 0,55

BowlinQ 20.948 0,54 29 0,20

Bridae 111.509 2,88 512 3,52

Duiken 18.689 0,48 195 1,34

Golf 150.992 3,90 565 3,88

Gymnastiek 298.087 7,70 694 4,78

Handbal 55.674 1,44 283 1,95

Handbooa 8.447 0,22 138 0,95

Hockey 137.118 3,54 990 6,82

HondensDort 135.488 3,50 104 0,71

Honk! softbal ~ 23.997 0,62 170 1,17

Jeu 'd Boules 16.502 0,43 502 3,45

KanosDort 8.320 0,21 104 0,71

KeQelen 7.454 0,19 102 0,71

Korfbal 97.305 2,51 94 0,64

PaardensDort 150.269 3,88 75 0,51

Schaken 25.247 0,65 50 0,34

Schieten 36.089 0,93 54 0,37

Squash 5.1247 1,32 50 0,34

Tafeltennis 38.437 0,99 171 1,17

Tennis 710.088 18,33 1547 10,63

VerdediQinQssport 7.8813 2,03 354 2,43

Voetbal 1.024.529 26,46 4512 31,02

Volleybal 13.5611 3,50 300 2,06

Wielrennen 54.490 1,41 258 1,77

Zwemmen 171.525 443 1458 10,02

Totaal 3.873.552 100 14.548 100

* Exclusief het aantal leden dat is aangesloten bij de reguliere sportverenigingen

Aantal inwoners in Nederland is circa 15,7 miljoen, sportdeelname circa 3,9 mln. = 25 %

Aantal inwoners in Helmond is circa 81.000, sportdeelname circa 14.600 = 18 %

De tabel bevat die takken van sport die door NOC*NSF zijn erkend en in Helmond worden

beoefend.

45

Bijlage 5 Uitgaven voor sport in Helmond t.o.V. andere gemeenten in Nederland

Een vergelijking met de 25 grootste gemeente in Nederland, toont het volgende beeld

(begroting 2002):

B

k

/b

/ Id hbb

11

be kk.

egrote osten aten sa 0, e enaen tre In J op sport

Gemeente Begrote lasten Begrote baten Begroot saldo per

Inwoners in mln. euro in mln. Euro inwoner in euro

1 Groningen 174.250 18,2 6,2 69

2 Almere 150.398 11,7 1,6 67

3 Emmen 107.422 8,6 1,7 64

4 Den Haag 442.356 34,2 79 59

5 Utrecht 256.420 21,8 6,8 59

6 Eindhoven 203.397 21,4 9,6 58

7 Niimeaen 153.705 11,0 2,2 57

8 Amsterdam 734.594 61.9 20,6 56

9 Haarlemmermeer 113.553 6,5 0,5 53

10 Rotterdam 595.255 53,0 22,0 52

11 TIlburg 195.819 19,0 8,8 52

12 Apeldoorn 153.683 8,2 0,3 52

13 Ede 102.405 6,3 1,0 52

14 Den Bosch 130.477 10,2 3,8 49

15 Haarlem 148.377 11,4 4,5 46

16 Arnhem 139.329 11,1 5,2 42

17 Amersfoort 128.035 54 0,1 41

18 Enschede 150.449 8,3 2,2 41

19 leiden 117.022 7,0 2,3 41

20 Zoetermeer 110.129 5,5 1,2 39

21 Dordrecht 120.021 6.4 2,0 36

22 Zwolle 107.373 5,0 1,1 36

23 Breda 162.308 8,2 2,8 33

24 Maastricht 122.163 7,2 3,4 31

25 Zaanstad 136.115 4,0 0,4 27

Helmond 82.500 3.6 0.5 37

Conclusie

. In het rijtje van de 25 grootste gemeenten van Nederland is Helmond met haar begroot

saldo per inwoner te vergelijken met Dordrecht en Zwolle (resp. 216 en 226 plaats) en

scoort dus laag.

. De verhouding baten/lasten ligt ook onder het gemiddelde.

Bron; SPORT Bestuur & Management.

47

Bijlage 6 Algemene ontwikkelingen

Het gemeentelijk sportbeleid dient bezien te worden tegen de achtergrond van de hierna

genoemde trends en maatschappelijke ontwikkelingen, die ook hun invloed hebben op de

sportbeoefening. In de volgende paragrafen worden de maatschappelijke ontwikkelingen

besproken.

6.1

Demografische ontwikkelingen

Het inwonersaantal in Nederland zal in de komende 30 jaar met zo'n 2 miljoen mensen

groeien tot het maximum van 17,7 miljoen in 2030. Na 2030 zal het inwoneraantal naar

verwachting weer dalen. Er zijn verschillende verwachtingen:

. De vergrijzing neemt verder toe; het aantal zestigers is in 2040 gestegen tot zo'n 25%

(nu 13%)

. Het aandeel jongeren in de bevolkingssamenstelling bedraagt tot 2020 zo'n 25%

. Het aantal twintigers zal de komende jaren sterk dalen

. Het aantal dertigers en veertigers neemt sterk toe

. In 2010 en 2020 zijn de veertigers en vijftigers de grootste leeftijdsgroep

. Het aantal allochtonen zal tot 2015 groeien tot 2,5 miljoen (nu 1 ,3 miljoen)

Sport was tot voor enkele jaren vooral gericht op jongeren. Door de verwachte

bevolkingsgroei in de komende 30 jaar en met name een sterke groei van het aantal

personen tussen 30 en 60 jaar, is te verwachten dat het aantal sporters in de

leeftijdscategorie tussen 30 en 50 jaar zal stijgen.

6.2

Sociaal-culturele ontwikkelingen

De hoeveelheid vrije tijd van de Nederlanders zal in de komende jaren nagenoeg gelijk

blijven. Voor de leeftijdsgroepen tot 60 jaar zal de hoeveelheid te besteden vrije tijd dalen.

Voor personen van 60 jaar en ouder zal de hoeveelheid vrije tijd gelijk blijven of iets stijgen.

Personen in de leeftijdsgroep tot 60 jaar krijgen steeds meer te maken met een "tijdsklem';

beide partners werken, doen huishoudelijke taken, besteden aandacht aan de kinderen en

hebben ook in hun vrije tijd een hoog ambitieniveau. Dit leidt tot een druk en complex leven

waar tijd een schaars goed is. Als gevolg hiervan hebben deze groepen in toenemende mate

behoefte aan een vorm van vrijetijdsbesteding die:

. Laagdrempelig is

. Veel plezier voor de bestede tijd en geld biedt (goede prijs-kwaliteitverhouding)

. Gemakkelijk te organiseren is

. Goed bereikbaar is

Naast de zogenaamde tijdsklem treedt er steeds meer een vervaging in tijdstippen op tussen

arbeid en vrije tijd. Niet alleen wordt er in toenemende mate thuis gewerkt, er wordt ook

steeds meer gewerkt in de avonduren en in de weekeinden.

Door deze vervaging krijgen steeds minder mensen tijd om deel te nemen aan gezamenlijke

activiteiten.

Ook is er sprake van een "vervluchtiging" van de vrije tijd. Mensen zoeken naar steeds méér

vrijetijdsactiviteiten waaraan ze aldus onmogelijk met dezelfde passie kunnen deelnemen als

aan één activiteit. .

Ook vrijwilligers evalueren voortdurend hun werkzaamheden en wegen kosten en baten

tegen elkaar af. Het aantrekken van geschikt kader en vrijwilligers levert steeds meer

problemen op.

49

Sportverenigingen moeten steeds meer vraaggericht werken. Men verwacht van een

vereniging een individueel, op maat gesneden aanbod van goede kwaliteit, een

gedifferentieerd sportaanbod, professionele begeleiding en een goede accommodatie met

liefst aanvullende voorzieningen.

Sport- en bewegingsactiviteiten die eenvoudig te organiseren zijn, goed bereikbaar zijn en

op verschillende tijdstippen kunnen worden beoefend blijven populair. Te denken valt aan

wandelen, fietsen, zwemmen en skaten. In het sporten zal niet het winnen maar het hebben

van plezier steeds belangrijker worden (toename recreatieve functie van de sport).

Commerciële centra kunnen gemakkelijker dan de "traditionele" verenigingen inspelen op de

behoefte aan flexibele sporttijden.

De "informele" sportmarkt neemt in omvang toe. Netwerken van vrienden, kennissen en

familie organiseren sport- en bewegingsactiviteiten, meestal uit recreatief oogpunt. Dit

kunnen eenmalige of meer structurele activiteiten zijn.

De aandacht voor de sport via allerlei media zal onverminderd hoog blijven en zelfs groter

worden. Sportspelletjes op de computer, sportuitzendingen op de televisie, sporttijdschriften

en sportmerchandising liggen in elkaars verlengde. Zodoende komen jongeren eerder in

"contacf' met sport via media dan met het actief sporten zelf. De media spelen een

belangrijke rol bij het motiveren van jongeren om te gaan sporten.

De sportparticipatie in Nederland is door de jaren heen gestegen tot ca 8 miljoen over alle

leeftijdscategorieën en meer dan 85% onder kinderen en jongeren (6-17 jaar).

6.3

Economische ontwikkelingen

Naar verwachting zal de Nederlandse economie de komende jaren minder hard groeien dan

verwacht. Gelet op die prognose zullen de consumentbestedingen aan de sport op peil

blijven. Er wordt steeds meer geld besteed aan sporten en aan de aankoop van dure

sportmaterialen.

Bepaalde groepen van de bevolking zullen profiteren van de economische ontwikkelingen.

Andere groepen daarentegen veel minder of helemaal niet. Zodoende zou er een twee -of

zelfs een driedeling in de sportdeelname kunnen ontstaan als een aantal van de eerder

geschetste ontwikkelingen zich doorzet. Zaken als verdergaande commercialisering,

professionalisering, duurder worden van sport, het teloorgaan van de (relatief goedkope)

verenigingen, privatisering van gemeentelijke sportaccommodaties en/of verdringing van de

sport uit de stad. De twee -of driedeling zou bestaan uit;

1. één groep mensen die de duurder wordende sport kan betalen (categorie 1)

2. één groep die aangewezen is op relatief goedkope vormen van sport, zoals fietsen,

wandelen (categorie 2) en

3. één groep die in zijn geheel afhaakt (categorie 3)

In de wedstrijd- en recreatiesport heeft het fenomeen sponsoring nadrukkelijk zijn intrede

gedaan. Bedrijven doen dat niet alleen uit commerciële overwegingen, maar ook om een

maatschappelijke bijdrage te leveren. Een andere ontwikkeling in de subsidiëring /

sponsoring is de publieke en/of private samenwerking.

Gemeenten, sportorganisaties en bedrijfsleven werken samen om (eenmalige) sportieve

evenementen op te zetten of om meer structurele sportzaken in parken, wijken en op pleinen

te organiseren.

50

6.4

Ontwikkelingen in de ruimte

Nederland slibt dicht en de vraag naar recreatieruimte neemt toe. Leefbaarheid is een item

dat hoog op de politieke agenda staat. Het organiseren van recreatiemogelijkheden in de

wijken biedt mogelijkheden om de leefbaarheid te vergroten.

Sport -en recreatiemogelijkheden dicht bij huis vervullen een belangrijke rol in de vergroting

van de leefbaarheid van de stadswijken. Naast de herstructurering van de oude wijken

(Binnenstad) bieden ook de uitleggebieden (bv. Brandevoort) en de kleinere

nieuwbouwprojecten (bv. Suytkade) in de komende jaren mogelijkheden om ruimte te

reserveren voor sport -en recreatievoorzieningen.

De strijd om de ruimte voor sport en recreëren in de stad wordt steeds groter. De discussie

over wie mag welke ruimte gebruiken zal oplaaien. Een discussie tussen joggers,

hardlopers, fietsers, wandelaars en skaters over het gebruik van trottoirs en straten is

denkbaar.

Scholen organiseren steeds vaker naschoolse activiteiten in de directe omgeving van de

school. Scholen doen dit o.a. omdat ouders daar om redenen van tijdsefficiëncy prijs op

stellen. Ook worden buitenschoolse opvang en kinderopvang steeds meer functioneel

gerelateerd aan activiteitenprogramma's op het vlak van creativiteit en sport. Bij het

organiseren van deze activiteiten zullen scholen contact leggen met sportverenigingen. Voor

de sportverenigingen biedt dit mogelijkheden om jongeren te interesseren voor sport. In dit

verband is met name het zogenaamde "Brede school concept"interessant.

6.5

Politiek bestuurlijke ontwikkelingen

Binnen de (lokale) overheid heeft een heroriëntatie plaatsgevonden ten aanzien van de rol

die de overheid dient te vervullen in de maatschappij. Deze heroverweging is mede

ingegeven door de beperktere financiële middelen. Maar ook het fundamenteel leggen van

de verantwoordelijkheid bij de burger{s) zelf is daarbij leidend. De zorgende overheid wordt

steeds meer de overheid, die de randvoorwaarden schept. Het Helmondse verenigingsleven

demonstreert op uitstekende wijze, dat die verantwoordelijkheid in de meeste gevallen heel

goed kan worden genomen en gedragen.

Vast staat, dat het de gemeenten in Nederland zijn, die van alle bij de uitvoering van het

sportbeleid betrokken partijen (ministeries, provincies, gemeente, landelijke en regionale

koepels en ondersteunende organisaties) verreweg het meeste geld aan sport besteden.

De aandacht voor integraal en gebiedsgericht werken is de afgelopen jaren sterk

toegenomen. Hieruit vloeit voort dat steeds vaker de vraag wordt gesteld welke sector een

bijdrage kan leveren aan de oplossing van een plaatselijk probleem. Een bijdrage van de

sportsector op het terrein van vergroten van de leefbaarheid, gezondheidspreventie en de

waarden- en normendiscussie is gewenst.

De sport wordt door de politiek steeds vaker aangesproken op haar maatschappelijke

verantwoordelijkheid. Dit als tegenprestatie voor de financiële ondersteuning vanuit publieke

middelen. Dit kan betekenen dat de diverse sportverenigingen niet alleen activiteiten op de

sportaccommodatie maar ook in bijvoorbeeld wijken organiseren of assistentie verlenen bij

activiteiten in de wijk en binnen de vereniging specifieke aandacht schenken aan normen en

waarden (zowel in als buiten het veld).

51

Door de individualisering en het willen sporten wanneer het uitkomt, zal de aandacht ook

gericht moeten zijn op de veiligheid en het veiligheidsgevoel in de stad. De gang naar de

sportactiviteit en vice versa dient veilig te kunnen verlopen evenals de activiteit zelf. Dat

geldt ook voor die (ongeorganiseerde) activiteiten, die niet onder de veilige vleugels van de

verenigingen plaatsvinden. Daarmee is de relatie gelegd met het gemeentelijke beleid op het

terrein van veiligheid. Overigens hebben de sportverenigingen zelf ook een taak. Sport

vanuit deze invalshoek is dan ook zeker een integraal onderdeel van het Grote

Steden beleid.

Sportorganisaties krijgen steeds vaker te maken met diverse wetten. Voorbeelden zijn de

arbeidswet, wetten op het vlak van de sociale zekerheid, milieuwetgeving etc. De sportsector

wordt gezien als normale bedrijfstak. Hierdoor zal ook de behoefte groeien om de

amateursport op organisatorisch gebied te professionaliseren. Het een en ander zal vooral

financiële consequenties voor de verenigingen hebben. Het lijkt wezenlijk, dat de gemeente

op dat terrein haar randvoorwaardelijke rol vorm geeft en de verenigingen op het terrein van

specifieke wet- en regelgeving bijstaat.

6.6

Helmondse ontwikkelingen

Helmond wijkt qua demografische ontwikkeling af van de algemene groeicijfers tot 2030;

daar de explosieve groei van de woningbouw, o.a. in Brandevoort, zal Helmond harder

groeien. Hierdoor zal het aandeel van onder meer jongeren in de leeftijdscategorie tot 20

jaar meer dan gemiddeld toenemen.

Sportverenigingen staan onder druk, en de wensen tot participatie in de breedtesportimpuls

in Helmond nemen toe. De verenigingen zullen steeds professioneler moeten gaan werken

en daar waar mogelijk meer gaan samenwerken.

De sportparticipatie in Helmond is relatief laag (zie bijlage 2) en Helmond groeit sterker dan

het landelijk gemiddelde. Ter vergelijking:

Het aantal inwoners in Nederland is ca. 15,7 miljoen, sportdeelname in georganiseerd

verband ca. 3,9 miljoen= ca. 25%. Het aantal inwoners in Helmond is ca. 81.000,

sportdeelname in georganiseerd verband ca. 14.600= ca. 18%. (Deze cijfers moeten,

vanwege het ontbreken van betrouwbare cijfers van de sportdeelname in Helmond, als

indicatief beschouwd worden, maar naar onze mening zijn ze bruikbaar voor deze

beleidsnota. )

In het kader van het Grotestedenbeleid bestaat een extra behoefte aan samenwerking

tussen buurtverenigingen, scholen en sportverenigingen. Met name in Helmond zal

vermeden moeten worden dat sportieve activiteiten voor grote groepen inwoners niet of

nauwelijks bereikbaar worden.

6.7

Samenvatting

Uit de demografische cijfers blijkt dat Helmond een groeiende stad is, en dat het aantal

jongeren en ouderen de komende jaren toeneemt. Voor wat betreft de sportdeelname kent

Helmond een achterstandssituatie. Er is een tendens waarneembaar van groei van de

belangstelling voor sport

Er is verder sprake van een toename van een maatschappelijke claim op de

sportverenigingen. De betekenis hiervan is kort weergegeven in het onderstaande overzicht.

52

KANSEN

1. Helmond is een roeiende stad.

2. Helmond heeft een

achterstandssituatie m.b.t. de

s ortdeelname

3. Er is sprake van een toenemende

belangstelling voor de (georganiseerde

en on eor aniseerde s rt

4. De behoefte aan sport groeit; dat

vereist een betere kanalisering

BEDREIGINGEN

1. Ruimte in Helmond is schaars.

2. Het aantal en de kwaliteit van

vrijwilligers neemt af

3. Helmond kent nauwelijks grootschalige

sponsoren.

4. Te hoge eisen door de gebruiker

(maatwerk) zonder participatie (bv.

dum en van kinderen.

5. Te weinig professionaliteit en middelen

bi' de vereni in en.

Bovenstaande ontwikkelingen vragen om extra acties opdat Helmond ook op sportgebied

gaat scoren.

Alle ambities zijn doorgenummerd met Romeinse cijfers zodat de relatie met hoofdstuk 5 -

Financiën makkelijk te achterhalen is.

53