Raadsvoorstellen RV 102 Landelijk interim beleid asbest

GEMEENTERAAD VAN HELMOND

Vergadering 1 juli 2003, agendapunt 23

Onderwerp

: intrekking asbestbeleid gemeente Helmond en vaststelling landelijk interim-

beleid asbest.

: 102

: 22 april 2003

: SB.MI

Bijlage

B&W vergadering

Dienst I afdeling

Aan de gemeenteraad,

1. Inleiding

In uw vergadering van 5 november 2002 heeft U de "Nota Gezamenlijk Brabants bodembeleid"

vastgesteld. Als onderdeel van dat beleid heeft U tevens de provinciale "Nota Interim-beleid Asbest in

de Bodem" vastgesteld voor bodemverontreiniginggevallen met asbest die zijn ontstaan na 1 januari

1987.

VROM en SZW hebben een landelijk interim-beleid voor asbest in bodem vastgesteld, dat per 1-1-

2003 van kracht is geworden voor bodemsanering en transport en per 1-3-2003 voor hergebruik van

grond, baggerspecie en puingranulaat.

Dit beleid is uiteengezet in een brief die de Minister van VROM heeft gezonden aan de Tweede

Kamer. Bij brief van januari 2003 kenmerk BWL/2003000511 heeft VROM dit stuk toegezonden aan

de gemeente Helmond. De inwerkingtreding van het landelijke asbestbeleid heeft positieve gevolgen

voor het Helmondse bodem beleid ten aanzien van asbest. De nieuwe norm in het landelijke interim-

beleid is in een aantal gevallen (afhankelijk van de soort asbest) ruimer dan de oude norm, maar

zeker niet strenger. Op basis van nieuwe inzichten over de risico's van asbest was deze verruiming

mogelijk. In de loop van 2003 wordt door VROM en SZW een definitieve, integrale beleidsrichtlijn

opgesteld.

2. Samenvatting nieuw landelijk interim-beleid

Met het nieuwe landelijke interim-beleid komen de regels voor asbest, opgenomen in de circulaire

Streef- en Interventiewaarden bodemsanering (staatscourant 2000, 39), te vervallen.

De volgende zaken veranderen:

. Per 1 januari 2003 is een interventiewaarde bodemsanering voor asbest van kracht. Deze

QeWOQen norm bedraagt 100 mg asbest per kg grond (100 mg/kg). Gewogen wil zeggen:

concentratie serpentijnasbest + 10 x concentratie amfiboolasbest.

Serpentijnasbest is wit asbest (veel in golfplaten e.d.); amfiboolasbest is blauwen bruin

asbest. De hoeveelheid amfiboolasbest weegt zwaarder, omdat deze vorm van asbest

gevaarlijker is voor de gezondheid.

.

Het verschil tussen hechtgebonden asbest en niet-hechtgebonden asbest is vervallen.

Per 1 maart 2003 komt de restconcentratie norm voor hergebruik van grond en puingranulaat te

vervallen (was 10 mg/kg voor hechtgebonden asbest en 1 mg/kg voor niet-hechtgebonden

asbest). In plaats hiervan wordt de gewogen norm van 100 mg/kg van kracht voor hergebruik van

alle asbesthoudende materialen (inclusief grond, baggerspecie en puingranulaat).

Per 1 januari 2003 hoeft asbesthoudende grond niet meer in big bags te worden vervoerd, maar

kan van gesloten containerwagens gebruik worden gemaakt.

.

.

Gemeenteraad van Helmond

Bijlage: 102

blz. 1

.

Bij concentraties boven 10.000 mg/kg hechtgebonden en 1.000 mg/kg niet-hechtgebonden asbest

moet wel van big bags gebruik worden gemaakt.

3. Samenvatting vigerend interim-beleid:

Het interim-beleid van de gemeente Helmond voor asbest in bodem heeft alleen betrekking op

verontreinigingsgevallen die zijn ontstaan vóór 1 januari 1987. Voor gevallen die na die datum zijn

ontstaan, geldt de zogenaamde zorgplicht1. Dat houdt in dat alle verontreiniging, die na die datum is

ontstaan, moet worden opgeruimd tot de bodem in zijn oorspronkelijke staat is hersteld, voorzover

redelijkerwijs kan worden verlangd. Voor zorgplichtgevallen geldt daardoor de nul-norm. Het interim-

beleid heeft alleen betrekking op de aanpak van locaties waarvan de bodem verontreinigd is met

asbest, en niet op het opslaan of toepassen van asbesthoudende secundaire grondstoffen, waaronder

grond. Samengevat komt dat interim-beleid op het volgende neer:

Niet-hechtqebonden asbest

Hiervoor geldt de O-norm, dat wil zeggen dat in de grond in het geheel geen losse asbestvezels

aanwezig mochten zijn. Boven deze norm is er voor qevoeliqe qebruiksfuncties2 altijd sprake van

urgentie, en voor minder qevoeliqe qebruiksfuncties3 moet dit per geval worden bekeken ("maatwerk").

Hechtqebonden asbest:

. Bij gehalten van 0 tot 100 mg/kg bij een verontreinigd bodemvolume van minder dan 25 m3 is

geen sprake van urgentie en/of saneringsplicht.

. Bij gehalten van 10 tot 100 mg/kg bij een verontreinigd bodemvolume van meer dan 25 m3

is sprake van urgentie en saneringsplicht bij qevoeliqe functies

. Bij gehalten van meer dan 100 mg/kg is ongeacht het bodemvolume sprake van urgentie en

saneringsplicht bij qevoeliqe functies

4. Verschillen tussen het vigerende en landelijke (nieuwe) interim-beleid

In het oude asbest-interim beleid zijn aparte normen opgenomen voor hechtgebonden asbest (stukjes)

en voor niet-hechtgebonden asbest (vezels). In het nieuwe bestaat dit onderscheid niet meer en wordt

alleen getoetst aan de hoeveelheid asbest, onderscheiden naar soort. Dat onderscheid wordt in het

bestaande beleid niet gemaakt. In het nieuwe beleid wordt nu recht gedaan aan het verschil in gevaar

voor de gezondheid tussen de diverse soorten asbest.

In het nieuwe landelijke interim-beleid is geen volume-criterium opgenomen voor het bepalen of er

sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging of voor het onderscheid tussen wel of niet

urgent, zoals in het bestaande interim-beleid.

In het bestaande beleid wordt eerst vastgesteld of er risico's zijn voor de volksgezondheid, en zo ja, of

er urgentie is om de verontreiniging te saneren. Als er sprake is van urgentie, is er volgens het oude

beleid sprake van een "geval van ernstige bodemverontreiniging" in de zin van de Wet

bodembescherming. Het nieuwe interim-beleid gaat niet in op het bepalen van de urgentie. Het

overnemen van de bestaande urgentiesystematiek is echter niet mogelijk (zie hieronder onder 5. )

5. Hoe om te gaan met nieuwe interim-beleid, mede in relatie tot urgentie-systematiek

Het nieuwe landelijke interim-beleid kan zonder meer worden overgenomen. Omdat in dit interim-

beleid niets is geregeld over het bepalen van de urgentie van bodemsanering, dient hiervoor

aanvullend beleid te worden vastgesteld. De urgentiesystematiek van de gemeente Tilburg is goed

toepasbaar en sluit goed aan bij de praktijk. De gemeente Tilburg hanteert geen volumecriterium bij

het beoordelen of er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging met asbest. In het

landelijke beleid geldt voor andere stoffen dan asbest, dat er pas sprake is van een saneringsgeval als

er meer den 25 m3 grond is verontreinigd boven de Interventiewaarde. Tilburg stelt dat er sprake is

van een saneringsgeval zodra de Interventiewaarde voor asbest is overschreden, ongeacht het

verontreinigde volume. De reden hiervoor is volgens Tilburg dat er gevallen denkbaar zijn waar bij

minder dan 25 m3 sterk met asbest verontreinigde grond toch sprake is van urgentie. Dit geldt

bijvoorbeeld ook voor lood of aromaten. Het nadeel van de Tilburgse methodiek is dat er een

1 Art 13 Wet bodembescherming

2 Wonen en Intensief gebruikt groen

3 Extensief gebruik groen, landbouw en natuur

Gemeenteraad van Helmond

Bijlage: 102

blz. 2

discrepantie is tussen aanpak van "klassieke" verontreinigingen en asbest en dat er nogal snel sprake

is van een saneringsgeval. Het verdient aanbeveling om de Tilburgse urgentiesystematiek over te

nemen en in aanvulling daarop een volume-criterium van 25 m3 vast te stellen voor het bepalen van

de ernst van een verontreiniging.

8. Financiële consequenties

Met invoering van het nieuwe interim-beleid kan geld worden bespaard op de sanering van

verontreinigde locaties en op de afvoer en het hergebruik van grond, baggerspecie en puingranulaat.

Locaties die voorheen als verontreinigd waren bestempeld, maar waar het gehalte aan asbest onder

de 100 mg/kg ligt, hoeven niet meer te worden gesaneerd. Andere, sterker verontreinigde locaties

zullen minder vergaand hoeven te worden gesaneerd. Vrijkomende grond met concentraties asbest

tot 100 mg/kg kent ten aanzien van asbest minder restricties dan voorheen, toen de norm voor

hergebruik op 10 mg/kg stond. Het afkeuren en tegen hoge kosten afvoeren van vrijkomende grond

zal minder hoeven plaats te vinden. Verwacht wordt dat zowel ten aanzien van bodemsaneringen en

ten aanzien van hergebruik van grond besparingen kunnen worden behaald. Daarbij wordt

aangetekend dat, doordat concentraties amfiboolasbest in grondmonsters met en factor 10 moet

worden vermenigvuldigd bij toetsing aan de norm, het niet zo is dat de nieuwe norm automatisch een

verruiming met een factor 10 ten opzichte van de oude norm inhoudt.

9. Voorstel

Wij stellen U voor:

a. het interim-beleid "Asbest in de bodem" zoals vastgesteld door uw Raad in uw vergadering van 5

november 2002 intrekken

b. het landelijk interim-beleid voor asbest zoals opgenomen in de brief van de Minister van VROM

aan de Voorzitter van de Tweede Kamer (kenmerk BWL / 2002104318 vaststellen

Het advies van de commissie ruimtelijk fysiek zal, na ontvangst, voor u ter inzage worden gelegd.

Burgemeester en wethouders van Helmond,

De burgemeester,

Drs. AAM. Jacobs.

De secretaris,

Mr. AC.J.M. de Kroon.

Gemeenteraad van Helmond

Bijlage: 102

blz. 3

BESLUIT

Bijlage: 102

Raadsvergadering d.d.: 1 juli 2003

De raad van de gemeente Helmond;

gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 22 april 2003.

gelet op de bepalingen van de Gemeentewet;

besluit:

1. de Nota "Interim-beleid Asbest in de bodem" zoals vastgesteld in vergadering van 5 november

2002 in te trekken

2. het landelijk interim-beleid voor asbest, zoals opgenomen in de brief van de Minister van VROM

aan de Voorzitter van de Tweede Kamer (kenmerk BWL I 2002104318) als basis te hanteren voor

het in Helmond te voeren asbestbeleid.

Aldus besloten in zijn openbare vergadering van 1 juli 2003, bijlage 102.

De raad voornoemd,

De voorzitter,

De griffier,

Gemeenteraad van Helmond

Bijlage: 102

blz. 4