- Bestuur
- Commissiestukken Doorstart Jeugd Preventie Teams Helmons
Commissiestukken Doorstart Jeugd Preventie Teams Helmons
Documentdatum | 26-08-2002 |
---|---|
Bestuursorgaan | Commissie Samenleving en Economie |
Documentsoort | Commissiestukken |
Samenvatting |
Behoort bij agenda nr. E/-@ datum vergadering c)-L Gemeente He'lmond Commissie-format Verzoek College van B en W voor Commissiebehandeling. Vastgesteld in B en W vergadering van : 18 juni 2002 Onderwerp: Vaststellen notitie "Doorstart Jeugd Preventie Teams Heimond" Inhoud: De notitie is de basis van de doorstart van de Jeugd Preventie Teams. In samenwerking met de betrokken instellingen is deze notitie tot stand gekomen. De notitie geeft aan wat het doel is van de Jeugd Preventie Teams en wat ieders taak en functie is binnen het Jeugd Preventie Team. De werkwijze en activiteiten die men in gezamenlijkheid initieert en uitvoert staan beschreven. Een convenant, waarin de samenwerking en het privacy-protocol zijn opgenomen, is onderdeel van de notitie. Op 14 mei j]. is in de Stuurgroep Integraal Veiligheidsbeleid de notitie besproken en akkoord bevonden. Voorgestelde beslispunten: 1. In te stemmen met de notitie 2. Het convenant inzake samenwerking en het privacy-protocol te onderschrijven en de Burgemeester namens het College dit laten tekenen in een speciaal daarvoor belegde bijeenkomst. 3. De notitie ter bespreking voorleggen aan de commissie Met dit verzoek mee te zenden stukken: Notitie "Doorstart Jeugd Preventie Teams helmond". Vul hier in: Mogelijkheid A of B A Het college van B en W verzoekt: voor te leggen aan de commissie MAAK HIER EEN KEUZE op doel: bespreking concept-raadsvoorsteilbesluit en, met advies van de commissie, behandeling in de raad op VOEG ALTIJD HET CONCEPT RAADSVOORSTEL 1 BESLUIT BIJ DIT FORMAT B Het college van B en W verzoekt: voor te leggen aan de Commissie SE op 26 augustus 2002 doel: ter kennisname voor te leggen aan de commissie MAAK HIER EEN KEUZE op doel: MAAK HIER EEN KEUZE voor te leggen aan de commissie MAAK HIER EEN KEUZE op doel: MAAK HIER EEN KEUZE commisievoorstel notitie 24 mei Pagina 1 van 2 boorstart Jeugd Preventie Teams Heimond 2002 Nota voor betere structurering en werking van de Jeugd Preventie Te 1 Inhoudsopgave 1 . Inleiding 3 2. Historie 4 3. Doelstelling 5 4. Doelgroep 6 5. Jeugd Preventie Team activiteiten 9 6. Inzet instellingen 13 7. Samenwerking en afstemming 17 9. Conclusie 19 Bijlagen 1 . Actiepunten 20 2. Schema JPT werkwijze 21 3. Quick scan 22 4. Activiteitenkaart 26 5. Convenant 28 2 1. Inleiding Voor u ligt een notitie over de Jeugd Preventie Teams. In Jeugd Preventie Teams werken het jongerenwerk van Stichting Welzijnsbevordering Heimond, het straathoekwerk van BJ Brabant, politie en medewerkers van het Jeugd Preventie Project (Stichting Jeugdzorg) onder regie van de medewerker jeugd en veiligheid van de gemeente samen aan een integrale aanpak van overlast veroorzaakt door jongeren. De Jeugd Preventie Teams zijn werkzaam sinds 1997. Alle betrokken partijen hebben in een evaluatie uit 1999 aangeven dat het een sterkere regierol van de gemeente gewenst was. In januari 2001 is een medewerker Jeugd en Veiligheid aangesteld die onder andere is belast met het coördineren van de Jeugd Preventie Teams. Het bleek van belang te zijn om met alle betrokkenen de afspraken betreffende Jeugd Preventie Teams verder uit te werken; een duidelijk structuur was gewenst. Om meer duidelijkheid te scheppen voor alle partijen die betrokken zijn bij de Jeugd Preventie Teams zijn alle partijen regelmatig met elkaar om tafel gaan zitten, met als resultaat deze notitie. Deze notitie is de basis van de doorstart van de Jeugd Preventie Teams. De notitie geeft aan wat het doel is van de Jeugd Preventie Teams en wat ieders taak en functie is om dat doel te bereiken. De werkwijze en activiteiten die men in gezamenlijkheid initieert en uitvoert staan beschreven. De notitie is voor de professionals die deelnemen aan de Jeugd Preventie Teams bruikbaar. Het kader waarbinnen zij dienen samen te werken staat beschreven. De Jeugd Preventie Teams gaan vanaf 2002 werken volgens de werkwijze die in deze notitie staan beschreven. In de notitie zijn formats opgenomen die er onder andere voor dienen om de prestaties van de Jeugd Preventie Teams te volgen en te meten. Dit is van belang voor onder andere de zelfanalyse van het Grotestedenbeleid en om inzichtelijk te krijgen wat de aard en omvang is van de problematieken waarmee de Jeugd Preventie Teams mee te maken hebben. 3 2. Historie In het Grotestedenbeleid neemt veiligheid een belangrijke plaats in. Verbetering van de veiligheid is een van de vijf speerpunten. In april 1995 is het Integraal Veiligheidsbeleid vastgesteld waarin de volgende aspecten aan de orde komen; verkeersveiligheid, rampenbestrijding, afstemming veiligheidsketen, overlast en criminaliteit, Halt en (organisatorische) samenwerking en regie. In 1997 is het Actieplan Veiligheid vastgesteld waarin afspraken tussen politie, justitie en gemeente (driehoeksoverleg) en gemeente en particulier initiatief zijn opgenomen. Een aantal instellingen - ook zonder verplichtingen op grond van budget/produktafspraken met de gemeente - was bereid om een meer lokale insteek te kiezen. Door de, veelal informele, samenwerkingsverbanden te formaliseren en concrete afspraken te maken over werkwijze, methodiek en registraties, wordt beoogd het inzicht in het totale veiligheidsbeleid, te verbeteren en te vergroten. In het Actieplan Veiligheid zijn afspraken gemaakt hoe er in samenwerking met justitie, politie, gemeente en het particulier initiatief preventief en repressief samengewerkt kan worden aan het versterken van de veiligheidsketen gericht op jongeren tussen de 9 en 25 jaar. De samenwerking heet het Veiligheidsnetwerk Heimond. In eik van de drie stadsdelen is een Jeugd Preventie Team opgericht waarin politie, Stg. Jeugdzorg (Jeugd Preventie Project) op basis van een gezamenlijk ondertekende verklaring samenwerken met het jongerenwerk van Stichting Welzijnsbevordering Heimond en het straathoekwerk van Stichting Majeur. Deze partners vormen gezamenlijk het Jeugd Preventie Team, dat gericht is op het voorkomen van, bestrijden van en bemiddelen bij overlast. In hoofdstuk 5 worden de werkwijzen van het Jeugd Preventie Team beschreven. Op stedelijk niveau werken politie, Openbaar ministerie, reclassering Nederland en Novadic samen in het team Stelselmatige daderaanpak (SDA). Het team SDA is er op gericht om recidive te voorkomen. De repressieve aanpak verloopt via het Openbaar Ministerie. Na een evaluatie in 1999 met de betrokken instellingen en instanties van het Jeugd Preventie Team en het team Stelselmatige Daderaanpak zijn er een aantal knelpunten duidelijk geworden, te weten: - Er is onvoldoende afstemming en samenwerking binnen de preventieve en repressieve ketens; - Als gevolg van het bovenstaande is de afstemming tussen de preventieve en de repressieve keten onvoldoende gerealiseerd; - De partners in de veiligheidsketen verzoeken een sterkere regierol van de gemeente Heimond; - De partners verzoeken een betere aansluiting op het integraal veiligheidsbeleid waarbij gesteld wordt dat zoveel mogelijk uitgegaan dient te worden van aansluiting op de bestaande structuren. Op basis van deze evaluatie zijn er per januari 2001 in aansturing, doelen en werkwijze van het Veiligheidsnetwerk en daarbinnen van de Jeugd Preventie Teams wijzigingen aangebracht door o.a. het aanstellen van een medewerker Jeugd en Veiligheid. De coördinatie is sinds april 2001 in handen van de medewerker Jeugd en Veiligheid. De medewerker heeft geen formele bevoegdheden, maar wel de regie en kan zo ook JPT-leden aanspreken op gemaakte afspraken. 4 3. Doelstelling Over het speerpunt veiligheid staat in de Stadsvisie uit 1999: "De veiligheid, overal in de stad, overdag en 's avonds, is een basiskwaliteit voor de leefbaarheid. Bij veiligheid gaat het naast de objectieve veiligheid (feitelijke overlast) zeker ook over het gevoel van onveiligheid, waardoor mensen zich gehinderd voelen om in hun sociaal-maatschappelijke en andere verbanden te functioneren. Een bijzondere vorm van veiligheid is nog de verkeersveiligheid. Op allerlei manieren en op basis van een goed onderlinge afstemming zal gewerkt moeten worden aan de verbetering van de veiligheid in Heimond." Als maatschappelijke effecten noemt de Stadsvisie: vermindering van criminaliteit, verbetering van veiligheid en veiligheidsbeleving en vermindering van geleden schade. In het Meerjaren Ontwikkelingsprogramma (MOP) dat is vastgesteld op 14 oktober 1999 is dit in programmapunt 15 uitgewerkt: 1. Voortzetten van de in de analyse genoemde programmaonderdelen Integraal Veiligheidsbeleid, (uitbreiden van) toezichthoudende functies, aanpak onveilige plekken, enzovoorts. 2. Met de netwerken rond de scholen maken we afspraken over signalering en aanpak van onveiligheid in en om de scholen. 3. Voortzetten van het programma Afstemming binnen de totale veiligheidsketen op basis van de evaluatie eind 1999. 4. Afronden van de uitvoering van het verkeersveiligheidsplan. De Jeugd Preventie Teams leveren een bijdrage aan de gewenste maatschappelijke effecten die zijn geformuleerd in Stadsvisie en het MOP. Uitgangspunt van de Jeugd Preventie Teams is dat zij zich inzetten om leefbaarheid en veiligheid in de wijk te handhaven enlof te verbeteren, waarbij aandacht is voor het welzijn van jongeren. Doelen van het Jeugd Preventie Team zijn; 1. Een bijdrage leveren aan de verbetering van de fysieke leefomgeving, de sociale infrastructuur en veiligheid in de wijk. 2. Het voorkomen van, bemiddeling bij en bestrijding van overlast die veroorzaakt wordt door jongeren in de leeftijd 9-25 jaar. Subdoelen zijn: Een bijdrage leveren aan de leefbaarheid in de wijk; Het voorkomen dat jongeren in het criminele circuit belanden. Aanpak: - Jongeren groepsgericht benaderen; - Jongeren individueel een hulpverleningstraject aanbieden en uitvoeren; - Jongeren doorverwijzen naar hulpverlening; - Groepen jongeren motiveren om deel te nemen aan trainingen op het gebied van bijvoorbeeld: pesten, vriendschap, alcohol en drugs en sociale vaardigheden; - Groepen jongeren doorsluizen naar het reguliere jongerenwerk; - Opzetten en ontwikkelen van communicatie tussen buurtorganisaties, bewoners en jongeren en instellingen - Versterken van gerichte samenwerking tussen diverse instellingen 5 4. Doelgroep De primaire doelgroepen van de Jeugd Preventie Teams zijn jeugd en jongeren in de leeftijd 9-25 jaar die overlast veroorzaken. Binnen de JPT's spreekt men van categorie 1, 2 en 3 jongeren. De definiëring van groepen jongeren in categorieën is volgens de indeling die de politie en de ambulante jeugdhulpverlening gebruiken. De beschrijving is aangevuld met informatie van het project Nieuwe Perspectieven uit Amsterdam en "Jeugdcriminaliteit in groepsverband ontrafeld" van Beke, Van Wijk en Ferwerda. Cate.gorie 1: Hinderligke groepen Deze groep is de grootste groep. Ze bestaan uit jongeren die in hun eigen wijk op een of meerdere plekken rondhangen. Qua omvang zijn ze niet groot (gemiddeld tussen de 10-20 personen) in de leeftijd 13-16 jaar. Deze groepen kennen verhoudingsgewijs weinig wisselingen in samenstelling, maar de groep groeit in de loop der tijd. Bepaalde jongeren spelen binnen de groep een leidende rol, maar dat wordt niet zo gezien door de andere groepsleden. De jongeren spijbelen wei eens, maar gaan wel naar school (met name VBO/MAVO). Ze hebben een redelijk tot goed contact met hun directe leefomgeving en kunnen nog worden gecorrigeerd in het persoonlijk netwerk. Er zijn incidentele contacten met politie, hulpverlening, schooidecanen e.d. Jongeren uit deze groep zijn "gespecialiseerd" in hun hinderlijk gedrag. Hun belangrijkste bezigheden bestaan uit het bewust of onbewust veroorzaken van hinder en overlast voor hun omgeving. Ze hangen in groepen rond, provoceren omstanders, veroorzaken geluidsoverlast, gaan zich soms te buiten aan drank en geregeld aan softdrugs en plegen op tijd lichte vernielingen. Incidenteel maken groepsleden zich schuldig aan veelal (lichte) geweids- en vermogensdelicten. Dergelijke groepen proberen voorzichtig de grenzen uit die gezagsdragers stellen. Deze groepen bestaan gemiddeld tweeënhalf jaar. De individuen zijn redelijk tot goed aanspreekbaar. Hun toekomstperspectief is positief. Categorie 2 : Overlastgevende groepen Deze groep is aan het afhaken, ze nemen een tussenpositie in: soms lijken ze wat meer op hinderlijke groepen en soms komen ze erg dicht in de buurt van criminele groepen. De groepsomvang is het zelfde als bij hinderlijke groepen (gemiddeld tussen de 10-20 personen). De leeftijd ligt een fractie hoger dan bij de hinderlijke groepen, het opleidingsniveau is veelal een fractie lager dan bij de hinderlijke groepen. Ze spijbelen veelvuldig. Correcties op gedrag vanuit het persoonlijk netwerk vinden moeilijker plaats. Er zijn problemen thuis. Ze vallen op door het plegen van kleine vermogens- of geweidsdelicten waardoor ze in aanraking komen met de politie. Dat verergert de problemen thuis. Ze ontvluchten de thuissituatie en hangen vaker en langer op straat. De risico's nemen toe omdat vooral deze jongeren vaak gevoelig zijn voor negatieve invloeden uit de categorie 3 groep, de criminele groep. De groepen opereren minder wijkgebonden. De reden daarvoor is vooral gelegen in hun vrijetijdsbesteding. Jongeren uit deze jeugdgroepen gaan regelmatig uit. Er is sprake van fors alcoholgebruik, softdruggebruik en partydrugs als XTC en speed. De verbondenheid van de jongeren met de eigen leefomgeving gaat over naar groepsbinding. Daarmee wordt bedoeld dat het gezin en de directe leefomgeving minder invloed uitoefent op de jongere. De groep speelt een centralere rol in het dagelijks leven van de erbij aangesloten jongeren. De groep wisselt weinig van samenstelling en instroom van andere jongeren is gering. Er is een hiërarchie in de groep en een duidelijke machocultuur. De groep is zich bewuster van hun positie, in die zin dat ze een duidelijke antisociale houding hebben en deze houding ook koesteren. Geweldpleging wordt niet geschuwd én het blijft niet altijd bij lichtere vormen. Daar komt bij dat de confrontaties met het openbaar gezag vaker en ook verder gaan dan bij de hinderlijke jeugdgroepen. De jongeren maken zich min of meer schuldig aan recreatieve of sociale vormen van criminaliteit. Deze groepen bestaan gemiddeld vier jaar. Het toekomstperspectief van de jongeren is overwegend laag. 6 Categorie 3: Criminele groepen Deze groepen zijn veelal groter van samenstelling (gemiddeld 30) en er is brede spreiding in leeftijd (1 2-25 jaar). Het opleidingsniveau is laag, veel vroegtijdig schoolverlaters, werkloosheid en veel spijbelgedrag. De jongeren streven niet meer naar een maatschappelijke carrière. De jongeren opereren niet wijkgebonden maar stedelijk of zelfs regionaal. De reden is hiervoor deels sociaal (bezoek uitgaanscentra), deels zakelijk (plegen van criminaliteit). Er bestaat een grote groepsbinding. Er heerst een gesloten cultuur in wisselende samenstelling (uit "zakelijke" overwegingen). Het zijn over het algemeen harde kernjongeren en moeilijk aanspreekbaar. Ze handelen en gebruiken eventueel drugs. Er zijn veelvuldige contacten met politie en justitie. De verbondenheid van de jongeren met de eigen leefomgeving is zwak of geheel afwezig. Schema: Aantaljongeren in de leeftijd 12-24 jaar ingedeeld in de categorieën van het JPT 01 4283 78% 5251 82 Redelijk probleemloos 1 867 16% 905 14 Incidenteel licht delicten. Veroorzaken onbewust of % bewust overlast. Individueel goed aanspreekbaar. Geen verslaving, maar wel experimenteer gedrag. Een groep met toekomstperspectief. 2 330 6% 213 3% Groepsbinding is belangrijker dan eigen leefomgeving. Machocultuur met hiërarchie. Licht crimineel gedrag. Makkelijk negatief beïnvloedbaar. Laag toekomstperspectief. Experimenten met drugs. 3 Geen binding met leefomgeving. Gesloten cultuur. Geen afgeronde opleiding en geen toekomstperspectief. Kernjongeren die moeilijk aanspreekbaar zijn. Handel in en (vaker) verslaafd aan drugs. Doeigroepkeuze Jeugd Preventie Teams Met groepen jongeren die vallen in categorie 1 en 2 zijn er voor het Jeugd Preventie Team nog diverse mogelijkheden om te interveniëren. In hoofdstuk 5 staan de activiteiten aangegeven. Als uit de inventarisatie blijkt dat het JPT beschikt over de mogelijkheid om te interveniëren op voornamelijk de aspecten rondhanggedrag en daarmee gepaarde hinder en overlast wordt er een plan van aanpak ontwikkeld en uitgevoerd. De andere aspecten zoals de locatie, tolerantie van buurtbewoners worden meegenomen in het plan van aanpak. Incidenteel komen er groepen jongeren in beeld die extra aandacht verdienen. Binnen het JPT is er dan het sterke vermoeden dat een groep jeugdigen op jonge leeftijd afhaakt op diverse gebieden. De problematiek is JPT overstijgend, maar er zijn aspecten van het groepsgedrag die vragen om inzet van het JPT. De complexiteit en de grootte van de groep wordt geanalyseerd, waarbij er gekeken wordt naar de verschillende leefgebieden waarin de jongeren zich begeven. Na de analyse wordt bepaald of het noodzakelijk is om een specifiek project op te starten dat buiten het kader van het JPT valt. Het JPT ontwikkelt een globaal plan van aanpak voor de groep en aan de hand van het plan worden partners gezocht die een actieve rol hebben bij de aanpak van de groep. Categorie "O" is vermeld als indicator. 7 Een groep van ongeveer 70 jeugdigen in de leeftijd 9 -13 jaar zijn in beeld bij het Jeugd Preventie Team. Er zijn signalen dat het met de groep op diverse leefgebieden slecht gaat. (Veel vrije tijd doorbrengen op straat, ouders hebben weinig invloed op hun kind, resultaten op school zijn slecht, sterke groepsvorming, zwerfgedrag, contacten met politie, makkelijk te beïnvloeden door personen die zich bezig houden met criminaliteit, brutaal, etcetera) Het Jeugd Preventie Team inventariseert de jeugdigen en ontwikkelt een plan van aanpak waarbij de een duidelijke rol voor diverse instellingen is weggelegd. De complexiteit en grootte van de groep zorgt ervoor dat er een aparte projectgroep bij elkaar moet komen om acties op elkaar af te stemmen. Het is een projectgroep die JPT overstijgend is; d.w.z dat leden van het JPT actief betrokken zijn, maar de samenwerking en afstemming van andere instellingen essentieel is. Afstemming en samenwerking met bijvoorbeeld het basis- en voortgezet onderwijs. Schoolmaatschappelijkwerk, Algemeen Maatschappelijkwerk, leerplicht en kinderwerk levert op dat de jeugdigen en ouders op diverse wijzen worden bereikt. Een integrale aanpak en op maat gesneden aanpak is van belang. Categorie 3 jongeren zijn vanuit repressief oogpunt te benaderen door politie en justitie. Een actieve inzet van het JPT op deze groepen levert weinig tot niets op en de ureninzet gaat ten koste van de groepen jongeren die vallen in de categorie 1 en 2. Ouders en wijkbewoners Een andere doelgroep waarmee het JPT te maken heeft zijn ouders en de wijkbewoners. Aangezien ouders primair verantwoordelijk zijn voor hun kinderen kan het van belang zijn ouders te informeren over het gedrag van hun kind. Doordat het JPT in gesprek gaat met ouders kan het resultaat zijn dat jongeren hun gedrag veranderen. Wijkbewoners behoren ook tot de doelgroep van het JPT aangezien zij overlast kunnen ervaren van jongeren die elkaar op straat ontmoeten, maar ook omdat buurtbewoners een rol kunnen spelen bij de aanpak van de overlastproblematiek. De acties die het JPT kan nemen richting deze doelgroepen worden verderop beschreven. Een plein in de Binnenstad is een structurele overlastiocatie. De buurtbewoners hebben een belangrijke rol bij de aanpak van de overlast op het plein. Het JPT heeft gesprekken gevoerd met de bewoners. De gesprekken hebben er voor gezorgd dat de buurtbewoners er van bewust zijn dat communicatie met jongeren er voor kan zorgen dat overlast vermindert. Voor de groep jongeren die de afgelopen maanden overlast veroorzaakten kan namelijk het volgend jaar weer een andere groep in de plaats komen. Het is geen structurele oplossing als het JPT zich alleen richt op de jongeren, de locatie zal waarschijnlijk altijd een plek blijven waar jongeren elkaar op blijven zoeken. Het JPT tracht buurtbewoners te motiveren om communicatie met jongeren vanzelfsprekend te gaan vinden, zodat zij op tijd hun grenzen aan kunnen geven aan de jongeren om er voor te zorgen dat er geen overlast is op het plein. Parallel aan de gesprekken met de bewoners lopen activiteiten voor jongeren en gesprekken met de ouders van de jongeren. 8 5. Jeugd Preventie Team Activiteiten Er zijn drie JPT's werkzaam in Heimond. De JPT's komen tweewekelijks bij elkaar om overlastiocaties te bespreken, van daaruit worden acties afgesproken. Er wordt besproken wat de stand van zaken is wat betreft eerder uitgezette acties. Ook worden er individuele jongeren besproken. Het streven is om zoveel mogelijk projectmatig te werken. In de praktijk worden echter vaak ad hoc acties ondernomen. Het komt vaak voor dat er een acuut probleem is dat vraagt om directe actie. Binnen het JPT-overleg wordt bekeken wie welke actie onderneemt. Globaal werkt het JPT volgens de onderstaande werkwijze. In bijlage 1 vindt u de globale werkwijze schematisch weergegeven. a. inventarisatie groep Aan de hand van signalen wordt er in het JPT-overleg besproken of een groep geïnventariseerd moet gaan worden. Redenen om een groep te inventariseren zijn; ernst van meldingen hoeveelheid meldingen andere signalen omtrent de groep, het groepsgedrag en groepsleden De inventarisatie is verdeeld in: doeigroepanalyse inventarisatie van de aard van overlast, de fysieke woonlieefomgeving, etc. De verschillende participanten van het JPT leveren vanuit hun deskundigheid een bijdrage aan de inventarisatie. In de bijlage vindt u een inventarisatieschema. Dit inventarisatieschema zal als basis dienen voor informatieverzameling en probleemanalyse. Aan de hand van het schema wordt duidelijk welke informatie gemist wordt, en kunnen er afspraken worden gemaakt over welk JPT-lid actie onderneemt. De informatie en de gemaakte afspraken worden op schrift gesteld. Gegevens over personen worden niet op schrift gesteld, maar wel door de politie geregistreerd. Afspraken rondom registratie wordt geregeld middels het privacyprotocol. b. Groep en individuele groepsleden categoriseren. Aan de hand van de inventarisatie kan het JPT de groep enlof groepsleden categoriseren. (Zie beschrijving doelgroep). Indien een groep of groepsleden in categorie 3 vallen, worden met politie afspraken gemaakt omtrent repressief optreden. Aan de hand van de inventarisatie en het categoriseren kan een probleemdefinitie gegeven worden. Deze informatie wordt op schrift gesteld. c. Jeugd Preventie Team acties Naar aanleiding van bovenstaande stappen wordt in het JPT bekeken welke disciplines actie ondernemen en waaruit die actie bestaat. Er worden binnen het JPT afspraken gemaakt over inzet van de werkers. Een activiteitenkaart wordt gebruikt als handvat voor de werkers om activiteiten planmatig uit te werken. Vanaf 2002 worden de activiteiten van de Jeugd Preventie Teams geregistreerd. Via het inventarisatieschema worden groepen jongeren en overlastiocaties en de relatie tussen beide in kaart gebracht en bij gehouden. De politie registreert via hun politiesystemen de jongeren die besproken zijn binnen het JPT. 9 Er zal worden bijgehouden welke acties er zijn ondernomen door het JPT, welke partijen erbij betrokken zijn en wat het vervolg of resultaat is van de actie. Daarnaast wordt door het gebruik van de activiteitenkaarten inzichtelijk welke activiteiten er plaats hebben gevonden, aan de hand van evaluatie worden resultaten bijgehouden. Hieronder volgt een beschrijving van activiteiten die het JPT uitvoert. 1. Activiteiten gericht op de fysieke omgeving Hieronder vallen acties gericht op kleine verbeteringen in de fysieke omgeving waar jongeren elkaar opzoeken. Aan de hand van de inventarisatie kan duidelijk worden dat de locatie waar jongeren elkaar ontmoeten bijdraagt aan het veroorzaken van overlast (bijvoorbeeld; er zijn geen prullenbakken in de buurt, speeltoestellen zijn stuk, trapveidje heeft onderhoud nodig enzovoorts). Dit soort signalen worden doorgegeven aan wijkbeheer, met de vraag of zij er iets mee willen of kunnen doen. Het plaatsen van een Jongeren Ontmoetings Plek (JOP) in de wijk valt, wat het JPT betreft, niet onder het aanpassen van de fysieke omgeving. Een JOP is volgens de Jeugd Preventie Teams geen voorziening die geplaatst moet worden in een wijk met als argument dat wijkbewoners dan geen last meer ervaren van jongeren. De Jeugd Preventie Teams zijn van mening dat een JOP geplaatst kan worden als resultaat van een proces waarbij buurtbewoners en jongeren actief betrokken moeten zijn. Zowel de omwonenden als jongeren moet betrokken blijven bij de JOP na het plaatsen van de voorziening. 2. Contact met jongeren De verschillende disciplines die samenwerken binnen het JPT hebben contacten met jongeren. Enerzijds is het contact leggen en onderhouden met groepen jongeren of individuele jongeren inherent aan de verschillende werkvelden, anderzijds kan in een Jeugd Preventie Team bijeenkomst blijken dat een groep jongeren niet in beeld is. Naar aanleiding van die conclusie kan besloten worden dat JPT-leden contact gaan leggen met deze jongeren, en van daaruit de groep in kaart brengen. Het onderhouden van dat contact is de basis van waaruit een relatie ontstaat tussen de jongeren en een JPT-lid. Die relatie zorgt ervoor dat jongeren aanspreekbaar zijn op hun gedrag en dat jongeren eventueel gemotiveerd kunnen worden om deel te nemen aan activiteiten. Daarnaast zorgt een goed contact met jongeren ervoor dat tijdig kan worden ingegaan op signalen. 3. Contact met buurtbewoners Contactiegging met en het onderhouden van contacten met buurtbewoners is een andere activiteit van de Jeugd Preventie Teams. In het kader van het actieplan Integraal Veiligheidsbeleid, dat vanaf 2002 in werking treedt, is afgesproken dat melders van overlast persoonlijk worden geïnformeerd door een JPT-lid. Met de melder dient gesproken te worden over de aard van overlast, daarnaast zal het JPT- lid de melder op de hoogte houden van de activiteiten die het JPT verricht. Een belangrijk punt voor de Jeugd Preventie Teams is dat de melder of melders, indien mogelijk, actief betrokken worden bij de probleemoplossing. Met deze activiteit willen de JPT's bereiken dat het veiligheidsgevoel versterkt wordt, maar ook dat bewoners mede verantwoordelijk zijn voor de oplossing. 1 0 4. Contact met instellingen Contacten leggen en onderhouden met diverse instellingen is ook een activiteit van de Jeugd Preventie Teams. Zo hebben die contacten ervoor gezorgd dat in 2001 de Stadswacht, en de leerlingbegeleiders van het Ter Kemenade College (Gen. Snijderslaan) en de GS Jan van Brabant (Oost) zijn aangesloten bij de Jeugd Preventie Teams. Novadic preventie is sinds oktober 2000 aangesloten bij JPT west. Sinds oktober 2001 is een medewerker van Novadic participant bij alle Jeugd Preventie Teams. Daarnaast zijn er contacten met het team Woonoverlast, Bureau Jeugdzorg en Stg. Jeugdzorg. Indien gewenst zal het JPT contacten gaan leggen met andere instellingen. Met afdelingen binnen het gemeentelijk apparaat zijn contacten met onder andere de afdeling Onderwijs en dienst Stadsbeheer, afdeling wijkbeheer. De contacten lopen veelal via de medewerker Jeugd en Veiligheid 5. Groepsgerichte activiteiten Groepsgerichte activiteiten van het Jeugd Preventie Team hebben als doel om het groepsgedrag positief te beïnvloeden. Groepen jongeren die overlast veroorzaken worden door het JPT uitgenodigd voor een gesprek. Indien de jongeren jonger zijn dan 18 jaar worden ouderslverzorgers uitgenodigd voor het gesprek met het Jeugd Preventie Team. Met jongeren en ouders wordt besproken wat het JPT kan betekenen voor de groep. Het JPT kan kortdurende activiteiten aanbieden gericht op recreatie en educatie. Met kortdurende activiteiten wordt bedoeld dat het een aantal weken beslaat. Activiteiten waaraan gedacht kan worden zijn sportactiviteiten in combinatie met trainingen die gericht zijn op het bijsturen van negatief groepsgedrag. Aan de hand van de inventarisatie van het JPT is er een indruk van welk negatief gedrag jongeren vertonen. Via training tracht het JPT de jongeren positief te beïnvloeden Individuele hulpverlening kan voortvloeien uit de groepsgerichte aanpak. 6. Hulpverlening Individuele hulpverlening wordt uitgevoerd door het Jeugd Preventie Project (JPP) en het straathoekwerk. Jongeren kunnen via de politie in een kortdurend hulpverleningstraject worden geloodst dat wordt uitgevoerd door de JPP-medewerker. De doelgroep van het JPP zijn jeugd en jongeren in de leeftijd 0-1 8 jaar. Het straathoekwerk voert ook hulpverleningstrajecten uit. Jongeren komen bij het straathoekwerk terecht via contacten die de werkers leggen met jongeren op straat of binnen een accommodatie. De doelgroep van het straathoekwerk zijn jongeren in de leeftijd tot 25 jaar. Indien gewenst worden jongeren doorverwezen naar Bureau Jeugdzorg die de toegang is tot geïndiceerde hulp. Het straathoekwerk en het JPP zijn gekwalificeerde verwijzers. Zoals onder paragraaf 5 "groepsgerichte aanpak" al summier is aangegeven kan individuele hulpverlening voortvloeien uit de groepsgerichte aanpak van het JPT. De meerwaarde om via een groepsgerichte aanpak jongeren door te sluizen naar met name het JPP is dat zij de ouders betrekken bij het hulpverleningstraject van de jongere. Hierdoor is de kans aanzienlijk hoger dat er vanuit allerlei kanten gewerkt wordt aan het positief beïnvloeden van het gedrag van jongeren. 7. Activiteiten gericht op wijkbewoners. De verantwoordelijkheid van het leefbaar en veilig houden van een wijk ligt niet alleen bij instellingen, maar ligt primair bij de buurtbewoners zelf. Het JPT zet zich in om buurtbewoners te motiveren zelf initiatieven te nemen richting jongeren die in eerste instantie gericht zijn op het verbeteren van de communicatie tussen hen en de jongeren. Daarnaast is het van belang dat het JPT buurtbewoners, wijkorganisaties of verenigingen motiveert om activiteiten te ontplooien die aansluiten bij de behoeften van jongeren. De rol van het JPT is daarin ondersteunend en adviserend richting buurtbewoners en eventueel jongeren. 1 1 8. Jeugd Preventie Teams als intermediair Het JPT bemiddelt tussen buurtbewoners en jongeren. Er zijn afspraken te maken met jongeren over hoe zij de locatie gebruiken. De buurtbewoners kennis laten maken met de jongeren zorgt ervoor dat de drempel voor bewoners lager wordt om jongeren aan te spreken op de afspraken die zijn gemaakt tussen beide. Het JPT is in die gevallen intermediair, en houdt regelmatig contact met zowel de jongeren als de buurtbewoners. 1 2 6. Inzet instellingen Jeugd Preventie Teams Jeugd Preventie Teams zijn samengesteld uit medewerkers van politie, het Jeugd Preventie Project (Stichting Jeugdzorg), het jongerenwerk dat wordt uitgevoerd door Stichting Welzijnsbevordering Heimond en het straathoekwerk van Stichting Majeur. De coördinatie en regie is in handen van de gemeente. De meerwaarde van de samenwerking tussen de instellingen is dat in gezamenlijkheid wordt bepaald hoe problemen betreffende overlast die veroorzaakt wordt door jongeren wordt aangepakt. De rol en functies van de betrokken instellingen binnen de Jeugd Preventie Teams staan hieronder beschreven. In het Actieplan Jeugd en Veiligheid uit 1997 zijn (subsidie)afspraken gemaakt met diverse instellingen. Deze afspraken zijn in 2001 besproken met de instellingen en opnieuw geformuleerd. Onderstaande afspraken betreffende de uren inzet zijn conform de subsidieafspraken en afspraken die de gemeente heeft met het Rijk ten aanzien van het Grotestedenbeleid. De afspraken zijn als volgt; Politie: 500 uur inzet van politie per afdeling. Bij deze uren is niet meegerekend de ureninzet voor het bezoeken van overlastplekken. Vanuit de visie op de politionele jeugdzorg van de regio Brabant Zuidoost is het doel van de politie er primair op gericht om jongeren buiten het justitiële circuit te houden en verder afglijden te voorkomen. Centraal staat het vroegtijdig signaleren van ongewenst gedrag en het daarop snel en consequent ondernemen van actie. Naast de aandacht voor het preventieve traject dient er ook aandacht te zijn voor de aanpak van jeugdcriminaliteit (het repressieve traject). Binnen de ieugdcriminaliteit zijn 3 aandachtvelden benoemd: 1 .Het aantal jongeren dat zich schuldig maakt aan vormen van criminaliteit moet substantieel dalen. 2. De pakkans moet hoger. (De politie maakt de harde kern van jeugdgroepen inzichtelijk en realiseert vanuit een integrale benadering zowel aandacht als aanpak.) 3. De recidive moet lager. De politionele jeugdzorg loopt via de keten: Informatie - preventie - pro actie - repressie en nazorg Het Jeugd Preventie Team maakt deel uit van de keten onderdelen informatie en preventie met een verwijzingsopdracht naar de keten onderdelen repressie en nazorg. De functie van de politie binnen het Jeugd Preventie Team is; - Inventariseren van ijeugd) groepen in de afdeling - Het registreren in voorgeschreven systemen - Interne analyse door politie - Inbrengen en afstemming binnen het Jeugd Preventie Team 13 Stichting Jeugdzorg: Jeugd Preventie Project 0,7 fte. per stadsdeel. Er worden in het totaal 80 geregistreerde hulpverleningstrajecten voor jeugd en jongeren in de leeftijd 0-1 8 jaar uitgevoerd. Stichting Jeugdzorg rapporteert jaarlijks over de taakstelling. Hieronder staat de functie van het JPP binnen het Jeugd Preventie Team beschreven. Ten behoeve van de onder 2 en 3 genoemde functie(s) zijn de jeugd preventiewerkers 2 uur per 14 dagen op afroep beschikbaar. Functie(s) JPP binnen het Jeugd Preventie Team: 1 .Uitvoering van hulpverleningstrajecten van binnen de JPP criteria vallende jongeren enlof hun gezin die door het JPT zijn aangemeld. 2. Doorgeleiding van zaken ten behoeve van Buro Jeugdzorg (in ontwikkeling) 3. Signalering, terugkoppeling en afstemming met het JPT met betrekking tot uit de werkpraktijk van het JPP naar voren komende zaken. BJ Brabant: straathoekwerk Uren voor JPT: 1 fte. HBO straathoekwerk per stadsdeel. Het straathoekwerk levert in het totaal 60 afgeronde ondersteuningstrajecten per jaar. Het straathoekwerk kent als onderdeel van de Jeugd Preventie Teams, een tweedelige doelstelling; A. Overlastbestrijdingibemiddeling Via een "outreachende", vindplaatsgerichte benadering wordt door de straathoekwerkers met de veroorzakers van de overlast (groepen jongeren) contact gelegd. Via een "outreachende" benadering wordt contact gelegd met die geleding uit het werkgebied die de overlast ondervindt. De straathoekwerker bemiddelt en brengt waar nodig beide partijen met elkaar in gesprek, teneinde een voor beide partijen acceptabele oplossing voor het bestaande probleem te organiseren. De straathoekwerker bemiddelt bij, het aanbieden van , organiseert en begeleidt activiteiten enlof verblijf (hang)piekken, zulks in samenwerking met name met het jongerenwerk. Via intensieve samenwerking met de politienetwerkers uit het werkgebied kan de straathoekwerker waar nodig een snelle toeleiding naar repressieve actie bewerkstelligen. B. individuele ondersteuningstrajecten Via een outreachende, vindplaatsgerichte benadering wordt met jongeren uit de doelgroep contact gelegd. Vanuit dat contact worden individueel gerichte kortdurende (tot ongeveer 8 contacten) ondersteuningstrajecten voor jongeren uit achterstands-, problematische of tot ontsporing leidende situaties (inde leeftijdscategorie 12 t/m 23 jaar) opgezet en uitgevoerd, teneinde een betere positie voor deze jongeren in de samenleving te bewerkstelligen, de bestaande problematiek te verminderen dan wel escalatie te voorkomen. Individuele ondersteuningstrajecten worden gericht op de vijf navolgende leefgebieden; - Arbeid enlof onderwijs - Vrijetijdsbesteding - Gezondheid - Wonen - Sociale relaties Waar nodig worden jongeren, via gekwalificeerde verwijzingen, in vervolgtrajecten toegeleid naar het Bureau Jeugdzorg enlof aansluitende vormen van hulpverlening, dan wel wordt toegeleid naar repressie. Via een intensieve samenwerking met de netwerkpartners, met name binnen de JPT'S, vindt een vroegtijdige signalering plaats. In de JPT's wordt door de straathoekwerkers 14 hulpverleningsexpertise ingebracht. In samenwerking worden binnen de JPT's wijkgerichte netwerken ontwikkeld, waarbinnen snelle en gerichte communicatie en adequaat handelen kunnen worden gerealiseerd. Hierbij moet worden opgemerkt dat er een discussie is over de ondersteuningstrajecten. De behoefte leeft dat het straathoekwerk minder belast wordt met ondersteuningstrajecten om er voor te zorgen dat zij meer in de wijk kunnen werken. Er zal echter een oplossing gevonden moeten worden voor de ondersteuningstrajecten. BJ Brabant registreert de individuele ondersteuningstrajecten en haar activiteiten in overlastbestrijding/bemiddeling. Stichting Welzijnsbevordering Heimond: jongerenwerk 1 fte. Jongerenwerker per stadsdeel waarvan 0,4 fte. in JPT Oost en West. In JPT Centrum is 0,8 fte. jongerenwerk specifiek gericht op JPT taken. Resterende uren vallen onder algemene preventieve activiteiten. De bijdrage van het jongerenwerk aan het Jeugd Preventie Team bestaat uit meerdere componenten. Specifieke gerichte preventie direct verbonden aan het JPT en een algemene preventieve bijdrage van het jongerenwerk die niet direct aan incidenten gebonden is. De specifieke preventie wordt uitgevoerd vanuit het JPT. Volgens de werkwijze zoals deze in het JPT afgesproken is. Met als componenten informatie verzamelen, analyseren, beoordelen, structureren en vervolgens zodanig contact leggen en het uitvoeren van gerichte in het JPT afgesproken acties. Het jongerenwerk richt zich vanuit het JPT met name op groepen jongeren. Jongerenwerk is in staat om groepsprocessen te hanteren en door interventies daarin, ontwikkelingen in positieve zin om te (laten) buigen. Belangrijk aspect daarbij is participatie van betrokkenen zelf. Het jongerenwerk kan een substantiële bijdrage leveren aan het opzetten en ontwikkelen van communicatie tussen buurtorganisaties, bewoners en jongeren. Contacten leggen met overlastmelders is daar een onderdeel van. De kracht van het jongerenwerk ligt verder in het organiseren van specifieke in het JPT afgesproken activiteiten voor jongeren. Het jongerenwerk is daarin de spil zij initieert, plant en draagt zorg voor de voorbereiding en uitvoering van groepsactiviteiten b.v. kortdurende trainingen, informatiebijeenkomsten. Zoals sportactiviteiten, sociale vaardigheden, themagerichte onderwerpen. De andere component betreft algemene preventieve activiteiten in de jongerencentra. Jongeren kunnen deelnemen aan activiteiten in de jongerencentra zoals deze bij recreatie en ontmoeting en bij educatieve activiteiten beschreven zijn in het productenboek van de SWH. Door jongeren mogelijkheden in de accommodaties aan te bieden wordt preventief gewerkt, ook aan het verminderen van overlast. Van groepen die overlast veroorzaken worden zo mogelijk groepjes jongeren toegeleid naar het jongerenwerk. Daarnaast heeft het jongerenwerk een breed netwerk en contacten met scholen waardoor de mogelijkheden voor een aanpak breder zijn. De integrale gebiedsgerichte werkwijze versterkt het repertoire voor het jongerenwerk en kan bijdragen aan meer structurele oplossingen. De inzet van het jongerenwerk richt zich nadrukkelijk op de gerichte preventieve activiteiten en algemene preventieve activiteiten. Gemeente Heimond Sinds januari 2001 is er een medewerker Jeugd en Veiligheid aangesteld voor een periode van 3 jaar die onder andere als taak heeft om de Jeugd Preventie Teams te coördineren. 15 Taken van de medewerker Jeugd en Veiligheid: - Organisatie Jeugd Preventie Team bijeenkomsten - Voorzitten van de Jeugd Preventie Team bijeenkomsten - Beheer budget Jeugd en Veiligheid - Toezicht houden op afspraken binnen de JPT's - Zorgdragen voor een interdisciplinaire aanpak - Zorgdragen voor ontwikkeling methodieken - Zorgdragen voor deskundigheidsbevordering - Uitwisseling van informatie tussen de JPT's - Signaleringsfunctie voor beleidsmedewerkers - Overleg op management niveau met de betrokken instellingen om ervoor te zorgen dat het JPT aansluit bij het instellingsbeleid - Zorgdragen voor jaarlijkse evaluatie en activiteitenplannen De medewerker Jeugd en Veiligheid werkt samen met de coördinator Integraal Veiligheidsbeleid zodat er informatie uitwisseling en afstemming is. De Jeugd Preventie Teams dienen aan te sluiten aan en een bijdrage te leveren aan de uitvoering van het gemeentelijk Integraal Veiligheidsbeleid. 16 7. Samenwerking en afstemming In 2001 is er actief gewerkt aan het uitbreiden van de disciplines in het JPT. In de praktijk bleek dat binnen het JPT bepaalde partners werden gemist in het overleg. Na analyse van het probleem worden acties uitgezet. De problematiek waar het JPT mee te maken heeft vraagt om korte lijnen met diverse partners die snel kunnen reageren op een vraag. Indien door het JPT in gezamenlijkheid wordt vastgesteld dat een overlastiocatie prioriteit heeft is het van belang dat vanuit verschillende invalshoeken wordt samengewerkt. De vaste samenwerkingspartners van het JPT beschikken niet over alle kennis en mogelijkheden om de problemen aan te pakken. Vanaf juni 2001 is gezocht naar samenwerkingspartners die een bijdrage kunnen leveren. JPT's komen tweewekelijks samen. Sommige nieuwe partners hebben er voor gekozen een maal per maand de vergaderingen bij te wonen. Hieronder vindt u de partners met wie afspraken zijn gemaakt omtrent samenwerking en afstemming. Novadic Een medewerker preventie van Novadic is een vaste samenwerkingspartner van het JPT. Vanaf oktober 2001 is een medewerker van Novadic preventie aangesloten bij het overleg. Dat jongeren met alcohol en drugs experimenteren is een feit. Van belang voor het JPT is om op de hoogte te zijn van de trends en het gebruik van alcohol en drugs onder groepen jongeren. De medewerker kan ook ingezet worden bij activiteiten van het JPT. Stichting Stadswacht Vanaf augustus 2001 heeft Stichting Stadswacht zich aangesloten bij de Jeugd Preventie Teams. Stichting Stadswacht ontvangt regelmatig meldingen van overlast die veroorzaakt wordt door jongeren. Stg. Stadswacht kan preventief toezicht houden op overlastiocaties. De andere JPT leden worden door de Stadswacht op de hoogte gehouden van nieuwe locaties en ontwikkelingen bij bestaande locaties. De politie kan zich zo richten op interventies en repressief optreden. Van de stadswachten worden geen interventies verwacht. Ter Kemenade College/SG Jan van Brabant Vanaf augustus 2001 overlegt de zorgcoördinator van het Ter Kemenade College maandelijks met het JPT Centrum. In JPT Oost heeft, vanaf augustus 2001, de zorgcoördinator van de Scholen Gemeenschap Jan van Brabant zich aan gesloten bij het Jeugd Preventie Team. De meerwaarde om scholen te betrekken bij het JPT is dat jongeren zowel in hun vrije tijd als op school worden aangesproken op hun gedrag. In 2002 moeten afspraken worden gemaakt met de scholen worden omtrent privacy. Justitiekantoor In februari 2002 is het Justitiekantoor in Heimond geopend, waardoor afstemming met o.a. het JPT beter realiseerbaar is. De concrete samenwerking zal in 2002 vorm worden gegeven. Bureau Jeugdzorg Eind 2001 zijn er afspraken gemaakt met Bureau Jeugdzorg over afstemming en informatie uitwisseling. Een contactpersoon vanuit Bureau Jeugdzorg zal worden aangewezen voor de JPT'S. Medio 2002 zal worden geëvalueerd of de betrokkenheid effectief is. Er vanuit gaande dat Bureau Jeugdzorg de één-loketfunctie voor de jeugdzorg is, en dat door Bureau Jeugdzorg jongeren worden geïndiceerd voor o.a. Stg. Jeugdzorg en andere jeugdzorginstellingen is het aansluiten van Bureau Jeugdzorg een versterking van het veiligheidsnetwerk. 17 Het JPP (Stg. Jeugdzorg) zou op termijn de rol op zich kunnen nemen om binnen het JPT als ingang te fungeren voor Bureau Jeugdzorg omdat JPP een onderdeel is van die instelling. Knelpunten en aanbevelingen m.b.t. samenwerking en afstemming Er zal de komende tijd bekeken moeten worden hoe de wijkgerichte teams van de SWH kunnen aansluiten bij de JPT'S. Samenwerking en afstemming met andere disciplines die werkzaam zijn binnen een wijk is een meerwaarde. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het opbouwwerk en kinderwerk dat ingezet zou moeten worden bij de aanpak van bepaalde problemen. Het ontwikkelen van wijkgerichte teams waarvan JPT een onderdeel zou moeten worden is een belangrijk thema dat in samenwerking met diverse instellingen moet worden uitgediept en moet worden vormgegeven. Een valkuil is dat het JPT te veel participanten krijgt waardoor de bijeenkomsten niet meer functioneren. Op termijn zal duidelijk worden of een andere overlegstructuur nodig is. Instellingen nemen deel aan diverse netwerken in Helmond. In de toekomst zal duidelijk moeten worden welke formele en informele netwerken zijn gericht op jeugd en jongeren in Heimond. Er vanuit gaande dat er bij die netwerken veel informatie is die wellicht interessant kan zijn voor andere netwerken lijkt het noodzakelijk om de netwerken in beeld te krijgen om eventuele dwarsverbanden te kunnen leggen, op die manier kan informatie sneller worden uitgewisseld en zijn er geen overlappingen. Jeugdigen kunnen worden door verwezen nadat hij/zij is geïndiceerd door Bureau Jeugdzorg. De instellingen in de jeugdzorg hebben onder andere te kampen met een tekort aan capaciteit waardoor jongeren (te) lang moeten wachten op een plaats binnen een instelling. Jeugdigen blijven daardoor te lang in een situatie die ongezond is voor de jongere zelf en de directe omgeving. De gevolgen hiervan zijn merkbaar op lokaal niveau, aangezien professionals van de diverse instellingen die jongeren tegen komen tijdens hun werk, maar weinig voor de jongere kunnen betekenen. Binnen de provincie Noord-Brabant is een miljoenentekort becijferd voor de jeugdzorg. Dat tekort uit zich in een strijd om capaciteit tussen enerzijds residentiele en anderzijds ambulante jeugdzorg. Op landelijke niveau zijn er ontwikkelingen rondom de wet op de jeugdzorg. 1 8 8. Conclusie Doordat deze notitie is geschreven en de afspraken zijn hernieuwd is een gedeelte van de veiligheidsketen versterkt maar de ketenbenadering in Heimond vraagt aandacht in brede zin. Belangrijk is te weten dat in Heimond de Jeugd Preventie Teams door een aantal mensen wordt gezien als middel tegen alle geugd)kwalen. Dat is een niet realistisch beeld. De Jeugd Preventie Teams kunnen alleen effectief werken als ook de rest van de keten goed op orde is. Zo moet gedacht worden aan het versterken c.q. verbeteren van netwerken die gericht zijn op de leeftijdsgroepen 0-6 jarigen en de leeftijdsgroepen 6-12 jarigen. Interventies bij jeugdigen in deze leeftijdscategorieën en het gezin zijn van belang omdat die een preventieve werking hebben. Interventies op jonge leeftijd leveren meer resultaat op, dan interventie op latere leeftijd (1 2-25 jaar). Bij de leeftijdscategorie 12- 25 jaar is de invloed van ouders minder groot dan op jongere leeftijd. In het kader van Jeugd en Veiligheid zou de komende jaren onderzocht moeten worden welke instanties en methodieken ingezet kunnen worden om er voor te zorgen dat de keten versterkt wordt. Anderzijds zal ook onderzocht moeten worden hoe het repressieve gedeelte van de keten verder ontwikkeld kan worden in Heimond. In Heimond functioneert een team Stelselmatige daderaanpak (SDA) waar de reclassering, Novadic, politie en justitie samenwerken om recidive te voorkomen. Daarnaast zijn er projecten gericht op het voorkomen van recidive. Deze projecten (SDA-jeugd, CRIEM- Individuele Trajectbegeleiding) staan echter nog in de kinderschoenen. Op termijn zal moeten worden onderzocht of deze projecten aansluiten bij de andere ketens of dat er een hiaat zit tussen de diverse ketens. Een veilige, maar ook uitdagende leefomgeving is van belang bij het opgroeien van kind naar volwassenheid. Daarom zal er aandacht moeten zijn voor de fysieke leefomgeving (ruimte voor kinderen en jongeren om hun vrije tijd door te brengen, accommodaties waar kinderwerk en jongerenwerk wordt uitgevoerd, etcetera). Ook zal er gekeken moeten worden naar onderwijs, sport, vrijetijds bestedingsmogelijkheden, binding met de wijk. Deze opsomming is summier, maar geeft een beeld dat er op vele fronten kritisch bekeken moet worden of jeugdigen in Heimond op kunnen groeien in een veilige en uitdagende stad. Kortom, er is nog veel werk te verrichten de komende jaren maar er gebeurt al veel en de motivatie om te werken aan een uitdagende, leefbare omgeving is duidelijk aanwezig. 1 9 Bijlage 1. Actiepunten Actiepunt 1. De Jeugd Preventie Teams, in oorspronkelijke samenstelling, beschikken niet over de benodigde capaciteit, kennis en deskundigheid om effectief te kunnen optreden bij overlast. Novadic, Stadswacht en scholen, betrekken bij de Jeugd Preventie Teams is één van de ontwikkelingen die in 2001 heeft plaatsgevonden. Op basis van ervaring zal moeten blijken welke instellingen er nog meer betrokken moeten worden bij de aanpak van overlastproblematiek. Actie Een evaluatie waaruit moet blijken of de samenwerking met Novadic, Stadswacht en scholen een meerwaarde is voor de aanpak van de Jeugd Preventie Teams. Na evaluatie worden afspraken bijgesteld. Termijn In september 2002 wordt er in overleg met alle betrokkenen een evaluatie gehouden. Actiepunt 2. De Jeugd Preventie Teams ervaren de afstemming en aansluiting met de jeugdzorginstellingen als een knelpunt. Actie Bureau Jeugdzorg wordt betrokken bij de Jeugd Preventie Teams. Bureau Jeugdzorg verzorgt de één-loketfunctie voor de jeugdzorg. Termijn In september 2002 zal worden geëvalueerd of de aansluiting van Bureau Jeugdzorg aan de JPT's effectief is. Dit valt samen met de evaluatie die hierboven staat vermeld. Actiepunt 3. Er zijn diverse informele en formele netwerken in Heimond die gericht zijn op jeugd en jongeren. Deze netwerken zijn niet geheel in beeld. Informatie- uitwisseling en samenwerking kan alleen plaats vinden indien met op de hoogte is van het bestaan van het netwerk. Actie - Er wordt onderzocht welke netwerken zijn geformeerd rondom jeugd en jongeren. - Instellingen die werkzaam zijn in Heimond worden geïnformeerd over de netwerken, de doelstelling van het netwerk en de contactpersonen. - Met netwerken die van belang kunnen zijn voor de Jeugd Preventie Teams worden afspraken gemaakt omtrent samenwerking en afstemming. Termijn 1. In juni 2002 zijn de informele en formele netwerken in kaart gebracht. 2. In juli 2002 ontvangen instellingen een overzicht. 3. In september 2002 zijn er, indien relevant, afspraken gemaakt met netwerken die van belang kunnen zijn voor de Jeugd Preventie Teams. Actiepunt 4. Het ontbreken van afstemming en aansluiting tussen de preventieve keten, o.a. JPT'S, en de repressieve keten, o.a. het team SDA, is in de praktijk geen knelpunt voor de Jeugd Preventie Teams. Redenen hiervoor zijn dat indien het JPT van mening is dat er repressief moet worden opgetreden, via de politie de lijnen lopen met justitie. De meerwaarde voor het team SDA om aansluiting te vinden met de preventieve keten is niet geheel duidelijk. Tot op heden is onvoldoende onderzocht wat de meerwaarde van afstemming tussen beide ketens zou kunnen zijn. Actie De medewerker jeugd en Veiligheid inventariseert de behoefte bij partners van het team SDA naar afstemming met de Jeugd Preventie Teams. Aan de hand van de inventarisatie wordt onderzocht hoe samenwerking en afstemming gerealiseerd moet worden Termijn De inventarisatie zal plaats vinden in de periode januari-april 2002. 20 Bijlage 2: Schema JPT werkwijze SIGNAAL! (meldingen, contact met jongeren, ouders, buurtbewoners of anders) ir ACTIE: verzamelen van informatie over de doelgroep en de aard van het probleem in kaart brengen (instrumenten: inventarisatieschema, activiteltenkaart, plan van aanpak voorbereiden). - eventueel vooroverleg met JPT-partners over signaal en het probleem - eventueel een actie uitvoeren, indien urgent. e - signaal enlof probleem inbrengen in JPT - informatie geven over de al ondernomen actie Binnen het JPT worden prioriteiten gesteld. Indien het probleem een prioriteit is wordt in het JPT overleg wordt besproken welke vervolgstappen er ondernomen moeten worden om een probleem structureel op te lossen. De werkwijze hiervoor is; - lnventarisatieschema in gezamenlijkheid invullen: witte vlekken worden ontdekt en er worden afspraken gemaakt om antwoorden te zoeken. (zie bijlage) - D.m.v. het schema worden summier acties beschreven en afspraken gemaakt over wie de actie uitvoert. - Een uitwerking van de activiteiten om te komen tot een structurele oplossing wordt gemaakt in een plan van aanpak. - Door het JPT wordt in gezamenlijkheid bepaald wie de kartrekker van het plan van aanpak is. - Plan van aanpak schrijven Uitvoering plan van aanpak: terugkoppeling stand van zaken in JPT- overleg Concrete activiteiten worden uitgewerkt d.m.v. de activiteitenkaart (zie bijlage) 21 Bijlage 2.: Quick-scan Jeugd Prevenfie Team Datum JPT overleg: Deel 1. Locatie: u Bekende overlastplek. Locatie in beeld sinds .......... ci Nieuwe overlastplek Groepsnaam: u Bekende groep. Groep in beeld sinds ............... ci Onbekende groep u Meerdere groepen op de locatie aanwezig: per groep deel 2 verder uitwerken Overlast ci Gemeld door buurtbewoners aan politie u Signaal van JPT leden Aard van overlast ¿ Gevoelsmatige overlast (subjectief ¿ Geluidsoverlast ¿ Brommerslauto's ¿ Vandalisme, vernielingen ¿ Graffiti Ei Afval Ei Persoonlijke bedreigingen: verbaallfysiek Ei Toegepast fysiek geweld Ei Anders: Aantal overlastsituaties Li Incidenteel 1-3 keer per maand ¿ Regelmatig 4-6 keer per maand ¿ Frequent: meer dan 6 keer per maand Tijden en dagen Li Maandag tussen ... uuren ... uur Li Dinsdag tussen ... uuren ... uur Li Woensdag tussen ... uuren ... uur Li Donderdag tussen ... uur en .. uur Li Vrijdag tussen ...uur en ...uur Li Zaterdag tussen ... uur .... uur u Zondag tussen .... uuren ..... uur Kenmerken locatielwijk u Speeltoestellen voor kinderen aanwezig ci Voorzieningen voorjongeren aanwezig (benoemen) Li Plein Ei Park La Winkelcentrum ¿ School ¿ Dicht bij huizen ci Bankjes u Prullenbakken Li Voetbalveld/basketbalveid 22 u Accommodatie in de wijk aanwezig Jongeren ci Grote van groep: ¿ Leeftijd van groep: ¿ Aantal jongens: ¿ Aantal meisjes: ¿ Allochtone groep: etniciteit: ci Autochtone groep: verhouding benoemen ¿ Gemengde groep j Leider van de groep: j Groep aanspreekbaar? j Gebruik van genotsmiddelen op ontmoetingspiek u Alcohol Ei Wiet ci XTC ci Cocaïne ¿ Anders ¿ Mate van gebruik? ........................ Wensen van jongeren ci verbeteren fysiek omgeving u sportactiviteiten Ei recreatieve activiteiten ci anders.. ci geen wensen Jongeren vallen in de categorie u Categorie 1 ci Categorie 2 Ei Categorie 3 Toelichting: Weten we genoeg? Ei Verder onderzoek nodig? Verder gaan met deel 2 ¿ Actie: Verder gaan met deel 3 j Prioriteit Li Geen prioriteit 23 Deel 2. Informatie verzamelen - jongeren - ouders - wijkbewoners Welke informatie hebben we nodig? Hieronder invullen wie er welke informatie aanievert j Politie ¿ Jeugd Preventie Project ¿ Straathoekwerk o Jongerenwerk Namen en adressen bekendionbekend: u Actie door: Deel 3. Actie JPT Activiteiten: activiteiten worden uitgewerkt via formulier: zie bijlage (gericht op jongeren, ouders, wijkbewoners en fysieke omgeving) Acties u Contactiegging door Straathoekwerk met de jongeren. In samenwerking met ? Ei Verbeteren fysieke omgeving door... Contact opnemen met: u Individuele jongeren in hulpverlening Actie door: Li Verandering groepsproces Actie door: 24 u Repressief optreden politie Actie door: u Activiteiten doorjongerenwerk afspraken u Gewenste actie door: school, Bureau Jeugdzorg, leerplichtambtenaar, etc) u Afstemming met andere instellingen Afspraken u Contactiegging met buurtbewoners afspraken u Bemiddeling tussen jongeren en buurtbewoners afspraken Bijzonderheden: 1. JPT activiteiten worden uitgewerkt op papier aan de hand van het format activiteitenkaart (bijlage). 2. De activiteitenkaart wordt besproken in het JPT overleg en eventueel aangevuld. 3. Financiën indien er geld nodig is, wordt er een begroting gemaakt. Deze moet voor uitvoering van de activiteit ingediend te worden bij de coördinator. 25 Bijlage 3. : Activiteitenkaart Jeugd Preventie Team Naam activiteit Aanleiding Doelgroep Korte omschrijving activiteit Vervolg activiteit Doelstelling Subdoelen Functie (bv: recreatie, educatie, signalering, verwijzing, belangbehartiging, activering, groepsproces, cultuur, participatie) Verantwoordelijke Tijdspad Samenwerkingspartners Evaluatie (wanneer en door wie) Financiën 26 Bijlage 4. 27 CONVENANT Inzake samenwerking voor de Jeugd Preventie Teams in de gemeente Heimond Partijen: 1. De gemeente Heimond, vertegenwoordigd door de Burgemeester handelend ter uitvoering van een besluit door B&W van ..(datum) 2. De politie Brabant Zuidoost afdelingen Heimond vertegenwoordigd door de heer Breedveid 3. Bijzonder Jeugdwerk Brabant vertegenwoordigd door de heer Berkers 4. Stichting Welzijnsbevordering Heimond vertegenwoordigd door mevrouw Christophersen 5. Bureau Jeugdzorg vertegenwoordigd door mevrouw Koning Overwegende dat: Partijen middels dit convenant uitvoering willen geven aan de notitie Jeugd Preventie Teams. Een van de belangrijkste elementen in het welbevinden is het gevoel van veiligheid in de eigen leefomgeving. Een vermindering van het veiligheidsgevoel wordt veroorzaakt door groepen jongeren die rondhangen. Partijen achten het wenselijk integraal samen te werken om het veiligheidsgevoel in de leefomgeving te handhaven c.q. te herstellen door deze jeugdgroepen te begeleiden naar jongerenwerk en daar waar nodig hulp te verlenen. Deze samenwerking heeft vorm gekregen in 1997 in de vorm van de Jeugd Preventie Teams. Deze samenwerking is vastgelegd in een overeenkomst d.d . ...... welke inmiddels is geëindigd. Partijen achten het wenselijk deze samenwerking te continueren. Deze overeenkomst regelt de samenwerking conform het gestelde in de notitie alsmede de gegevens uitwisseling, - verwerking, - beheer. Partijen komen het volgende overeen; 1. Doel van de samenwerking Het voorkomen van, de bemiddeling bij en de bestrijding van overlast (openbare orde)door groepen jongeren in de leeftijd van 9 tot 25 jaar. Het zo vroeg mogelijk signaleren en eventueel ingrijpen om te voorkomen dat een jeugdige afglijdt richting criminele circuit dan wel de jeugdige vanuit maatschappelijk oogpunt marginaliseert. Om de jeugdige adequaat te kunnen helpen moeten de activiteiten van de betrokken organisaties beter op elkaar worden aangesloten door informatie uit te wisselen over individuele jongeren en onderling afspraken te maken over de aanpak in een bepaald geval. Het is noodzakelijk dat jeugdgroepen geanalyseerd worden voordat hierop doelmatige geïnvesteerd kan worden. 2. Stedelijke sturing De regisserende rol is opgedragen aan de Regiegroep Integraal Veiligheidsbeleid Heimond. 3. Duur van de samenwerking Dit convenant treedt in werking op de datum van ondertekening door partijen en wordt aangegaan voor onbepaalde tijd. Partijen hebben afzonderlijk het recht de samenwerking op 28 te zeggen. De opzegging dient schriftelijk te geschieden en dient met redenen omkleed te zijn. Er geldt geen opzegtermijn. 4. Privacy protocol 4.1 Vastiegging gegevens Ten behoeve van het hiervoor omschreven doel worden gegevens vastgelegd in een politieregister onder beheer van de politie regio Brabant Zuidoost. In dit register worden gegevens opgenomen van jeugdigen die deel uitmaken van groepen als bedoeld onder punt 1 van dit convenant. De korpsbeheerder van de politieregio Brabant Zuid Oost treedt op als register beheerder en is daarvoor verantwoordelijk. De gegevens worden fysiek ondergebracht binnen het Recherche Basis Systeem (RBS) in een afzonderlijke registratie. Alleen politieregio Politie Brabant Zuid Oost heeft voor het raadplegen van de informatie toegang tot het politieregister en is bevoegd deze gegevens door te verstrekken aan leden van dit samenwerkingsverband met inachtneming van het gestelde in de Wet Politieregisters. Invoer kan geschieden door alle geautoriseerde medewerkers van de politie Brabant Zuid Oost. 4.2 Informatie verstrekking De partijen zijn bereid die informatie te verstrekken die noodzakelijk is voor een goede analyse van de doelgroep waardoor er zowel preventief als repressief de juiste maatregelen genomen kunnen worden. Partijen verstrekken slechts die informatie die voor hun gemeenschappelijke doelstellingen noodzakelijk is. 4.3 Geheimhouding Partijen mogen gegevens die zij op basis van dit samenwerkingsverband ter beschikking krijgen alleen gebruiken ten behoeve van de taak die zij in dit samenwerkingsverband hebben. Partijen verplichten zich voorts tot geheimhouding van de in het JPT verstrekte informatie naar derden, indien hiervoor geen toestemming is verleend door de informatie verstrekkende partij. 5. Slotbepalingen 5.1 Evaluatie 1. Jaarlijks wordt dit convenant geëvalueerd op basis van: a. Rapportage Jeugd Preventie Teams. b. Informatie voorziening, effecten en uitkomsten. c. Registratie van de informatie. d. De beheersaspecten van de informatievoorziening. 5.2 Wijziging convenant/naleving 1. Indien er sprake is van omstandigheden die naar het oordeel van een der partijen zouden leiden tot herziening van dit convenant, wordt hierover overleg gevoerd tussen alle partijen. 2. Wijzigingen van dit convenant of aanvullingen daarop zijn slechts geldig voor zover Zij schriftelijk tussen alle partijen zijn overeengekomen. 3. Dit convenant is niet in rechte afdwingbaar. 29 Aldus overeengekomen en getekend te Heimond, op ............. Gemeente Heimond Politie Brabant Zuidoost Bijzonder Jeugdwerk Brabant Stichting Welzijnsbevordering Heimond Bureau-Jeugdzorg 30 |