Commissiestukken conceptmilieujaarverslag 2000

Toelichting bij B en W-adviesnota

Nr

Ingekomen van: BD.BZ.BC

Datum 1 1 -mei-2001

Onderwerp Voorstel inzake vaststeling conceptmilieujaarverslag 2000 (incl. GIM - evaluatieverslag)

Toelichting:

Op 4 april 2000 is door de Raad het Milieubeleidsplan 2000-2004 (Heimond Op Groen) vast-

gesteld. In dit plan zijn doelstellingen geformuleerd voor een groot aantal milieutaakvelden zo-

als bedrijfsgerichte milieutaken, bodem, water en afval. Tevens zijn acties omschreven die er

voor moeten zorg dragen dat de doelstellingen aan het einde van de planperiode worden be-

reikt. Om de voortgang te bewaken zijn indicatoren opgenomen, waarmee de uitvoering van het

plan kan worden gemonitoord. De monitoring wordt jaarlijks uitgevoerd en vormt op die manier

een prima basis voor een inhoudelijk milieujaarverslag.

Op grond van artikel 21.1 van de Wet milieubeheer moeten burgemeester en wethouders jaar-

lijks verslag doen aan de gemeenteraad over de uitvoering van de hoofdstukken 8, 13 en 18 en

paragraaf 14.1 van de Wet milieubeheer. Het verslag moet tevens worden toegezonden aan de

Inspectie Milieuhygiëne. De in de wet genoemde hoofdstukken hebben in principe alleen be-

trekking op de bedrijfsgebonden milieutaken (vergunningverlening, algemene regels, handha-

ving). Voor een volledig beeld van de uitvoering van alle milieutaken is het echter aan te beve-

len om het milieujaarverslag aan te vullen met de overige milieutaken die de gemeente uitvoert.

Dit milieujaarverslag heeft dan ook betrekking op alle milieutaken die de gemeente Heimond

uitvoert of uit laat voeren (b.v. door de Milieudienst Regio Eindhoven). Bij het opstellen van het

jaarverslag is zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de indeling van het milieubeleidsplan. Dit

betekent dat is nagegaan in hoeverre de doelstellingen uit het plan al zijn bereikt en welke ac-

ties al zijn uitgevoerd. De monitoring over 2000 maakt een integraal onderdeel uit van het ver-

slag. Op basis van de monitoringsgegevens die in het kader van eerdere jaarverslagen zijn ver-

zameld, is voor een aantal onderwerpen al een trend aan gegeven. Naar mate de monitoring

langer plaats vindt, zal dit beeld vollediger worden.

Uit het jaarverslag blijkt dat een groot aantal taken uit het milieuprogramma 2000 helemaal of

grotendeels volgens planning is uitgevoerd. De belangrijkste acties zijn hieronder genoemd:

- de taken in het kader van de beleidscyclus (programma, jaarverslag),-

- de verbetering van de afstemming tussen de Milieudienst en de gemeentelijke afde-

lingen (incl. interne communicatie);

- natuur- en milieu-educatie via het Natuur- en Milieucentrum;

- het uitvoeren van een milieu-enquéte;

- de uitreiking van de milieuprijs-

- het behandelen van meldingen,

- het behandelen van klachten;

- de integrale milieu-advisering in het kader van ruimtelijke ordening;

- het structureren van de handhaving ten aanzien van afval en hondenpoep (stads-

wachten);

- het uitvoeren van bodemonderzoek en -saneringen o.a. in het kader van planont-

wikkeling;

- de afronding en gedeeltelijke uitvoering van het Waterplan;

- de invoering van gemeentelijke interne milieuzorg.

Zoals vastgelegd in de Milieubeleidsverklaring heeft een meer gedetailleerde evaluatie van

de uitvoering van de gemeentelijke interne milieuzorg plaats gevonden. Het GIM-

evaluatieverslag 2000 is als bijlage bij het milieujaarverslag gevoegd. Findconclusie van de

GIM-evaluatie is, dat de gemeente Heimond in 2000 een goede start heeft gemaakt met de

invoering van milieuzorg binnen de organisatie.

De volgende taken hebben nog onvoldoende aandacht gekregen of7ijn niet geheel volgens

planning uitgevoerd:

het verlenen van milieuvergunningen:

Toelichting bij B en W-adviesnota

Nr

Ingekomen van: BD.BZ.BC

Datum 1 1 -mei-2001

Onderwerp Voorstel inzake vaststeling conceptmilieujaarverslag 2000 (incl. GIM - evaluatieverslag)

In 2000 is erg veel aandacht besteed aan de voorbereiding van een aantal milieuver-

gunningen. Er zijn veel vooroverlegsituaties en vergunningprocedures opgestart,

waaraan veel aandacht is besteed. Het aantal vergunningen dat uiteindelijk daadwer-

kelijk is verleend (volledig afgeronde procedures) is echter achter gebleven op de

planning;

de handhaving bij bedrijven:

Doordat meer tijd besteed is aan het behandelen van vergunningaanvragen (met

name vooroverleg) en meldingen, is minder capaciteit beschikbaar geweest voor het

uitvoeren van de noodzakelijke controles. Het geplande aantal controles is niet volle-

dig gehaald. Om soortgelijke problemen in 2001 te voorkomen, zal bij de sector Ver-

gunningverlening en handhaving extra capaciteit worden ingezet teneinde de geplan-

de prestaties binnen de beschikbaar gestelde budgetten te realiseren

het ontwikkelen van gemeentelijk geluidbeleid: Hierover moeten nog concrete afspra-

ken worden gemaakt tussen de Milieudienst en de betrokken gemeentelijke afde-

lingen. Vandaar dat nog geen start is gemaakt met de daadwerkelijke ontwikkeling;

De uitbreiding van het beleid t.a.v. duurzaam bouwen. Ten aanzien hiervan worden

de regionale en landelijke ontwikkelingen afgewacht:

De taken die samenhangen met het Bouwstoffenbesluit. Tot dusver is het aantal mel-

dingen op grond van het Bouwstoffenbesluit achtergebleven bij de planning. Naar alle

waarschijnlijkheid zal het aantal meldingen, door een striktere handhaving, toene-

men. Overigens zal over de uitvoering van het Bouwstoffenbesluit nog afzonderlijk

worden gerapporteerd.

Bij de uitvoering van het Milieuwerkprogramma 2001 en de bijstelling van het beleid middels het

Milieuwerkprogramma 2002 zullen de taken die in 2000 niet volledig volgens planning zijn uit-

gevoerd, meer worden benadrukt.

EVALUATIEVERSLAG

GIM HELMOND 2000

Evatuatieverslag GIM 2000

INHOUDSOPGAVE

1 Inleiding xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx2

1.1 Algemeen ...... xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx2

1.2 Bedrijfsvoering xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx2

2 Milleuzorg xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx4

2.1 Milieubeleid xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx4

2.2 Milieuzorgsysteem xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx5

3 Milieuzorgprogramma xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx6

3.1 Inleiding xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx6

3.2 Milieuzorgprogramma 2000 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx6

Uitwerking milieuzorgprogramma 2000 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx7

3.4 Budgetoverzicht xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 1 5

3.5 Procesverloop xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 1 5

4 Doelstellingen xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 16

5 Tot slot xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 19

Evaluafieverslag GIM 2000

1. INLEIDING

1.1 Algemeen

Als uitwerking van het gemeentelijke interne milieubeleid (GIM) wordt, zoals aangegeven in het

milieuzorgsysteem, jaarlijks door de gemeente Heimond een GIM-evatuatieverslag opgesteld. Dit is

een bijlage van het algemene milieujaarverslag, waarin ook andere onderwerpen aan bod komen,

zoals vergunningverlening en handhaving. Omdat in 2000 het milieuzorgsysteem officieel is

vastgesteld, is dit het eerste evaluafieverslag. In dit verslag zal duidelijk worden gemaakt hoe de

gemeente Hetmond omgaat met de interne activiteiten die het milieu beïnvloeden en wat de gemeente

onderneemt om de milieubelastende achviteiten te beheersen. In dit verslag wordt ingegaan op de

organisatiestructuur en de werkzaamheden van de gemeente, het milieubeleid, het

milieuzorgprogramma 2000 en de (financiële) uitwerking daarvan. Hierbij wordt op dit moment alleen

gekeken naar het stadskantoorl't Cour en het kasteellmuseum, omdat in eerste instantie alleen op

deze gebouwen gemeentelijke interne milieuzorg ingevoerd is.

1.2 Bedrijfsvoering

De beschrijving van de organisatie komt uitgebreid aan de orde in hoofdstuk 2 van de handboeken

milieuzorg gemeente Hetmond. De gemeentelijke organisatie kent naast een bestuurlijke laag,

bestaande uit de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders en de

gemeentesecretaris, een zevental diensten waarin de gemeentelijke taken en het beheer van de

gemeentelijke organisatie zijn ondergebracht:

- Gemeentelijke brandweer

- Dienst stadsbeheer

- Dienst stadsontwikkeling

- Dienst algemeen welzijn

- Bestuursdienst

- Archief

- Openbaar onderwijs

Elke dienst is onderverdeeld in een aantal afdelingen, die weer onderverdeeld kunnen zijn in bureaus.

De gemeentelijke brandweer, het archief en de openbare scholen zijn in het milieuzorgsysteem niet

meegenomen.

De gemeentesecretaris is benoemd door de gemeenteraad. Hij vormt samen met de diensthoofden

het manage'mentteam en is daar tevens voorzitter van. -

Binnen het stadskantoor van Hetmond zijn circa 550 ambtenaren werkzaam.

Het organisatieschema van de gemeente Heimond is weergegeven in figuur 1.1.

Kasteel/Museum

De Sector Kunst en Cultuur valt onder de Bestuursdienst. De Sector Kunst en Cultuur is

verantwoordelijk voor de exploitatie van het museum. Het sectorhoofd is directeur van het museum.

De dagelijkse leiding is in handen van de conservator.

In het kasteel vinden vergaderingen (raads- en commissievergaderingen), trouwerijen en andere

bijzondere bijeenkomsten plaats. De bodes zijn verantwoordelijk voor het klein onderhoud, de

inrichting, de ordehandhaving en de coördinatie bij trouwerijen. De bodediensten vallen onder de

verantwoordelijkheid van Facilitaire Zaken.

-2-

Evatuatieverslag GIM 2000

Gemee teraad

B&W

Gemeentesecretan-s

Openbaar Bestuursdienst

Onderwijs

- Stafbureau gemeente@,etads

- Betuurszaken

- Finwcien w Belastingen

- Personeel, omanisti. . infmatie

- Burgermak..

Fadlitaire zaken

- Setr kunst en cultuur

Archiefdienst

Gemeentelij@ e Dienst Dienst

Brandweer Stad=r Stadsontwikkeling Algemeen welz'ijn

B..cp. lngeniwmhureau Pciethumau Het.o.d Projectbureau

Vijv,( Itigers Beheer Bedrijfh.rau e

Ondermuning n e.ntrot Ruimtlijke ordening Bed

Bou@ken Sociale zaken

Gmndzaken Juridische zaken

E.-..i.cb. zake. Ond-ij.

Figuur 1.1 Organisatieschema gemeente Heimond

-3-

Evaluatieverslag GIM 2000

2. MILIEUZORG

2.1 Milieubeleid

Het beleid van de gemeente Heimond is met name gericht op de voorbeeldfunctie die de

gemeente heeft. Bovendien wil de gemeente middels het milieuzorgsysteem proberen risico's te

beheersen die de gemeente op milieugebied loopt (ook door activiteiten buiten de gemeentelijke

instellingen) en de door de gemeente veroorzaakte milieubelasting te reduceren. Het beleid dat de

gemeente Heimond hanteert ten aanzien van interne milleuzorg is vastgelegd in onderstaande

milieubeleidsverklaring. Deze verklaring is in mei 2000 ondertekend door de secretaris, de

burgemeester en het managementteam.

MILIEUBELEIDSVERKLARING GEMEENTE HELMOND

Algemeen

De gemeente Hetmond hecht grote waarde aan gemeentelijke interne milieuzorg.

Hiermee wordt aandacht besteed aan de milieuaspecten, met het doel de milieubelasting van de gemeentelijke activiteiten zo

veel mogelijk te beperken. De aandacht voor milieuaspecten wordt vervat in een milieuzorgsysteem en zo geïntegreerd in de

dagelijkse werkzaamheden. Om bier invulling aan te geven is een milieuzorgprogramma vastgesteld, waarin concrete acties

zijn opgenomen. Daarnaast voelt de gemeente zich, als gesprekspartner van bedrijfsleven en burgers, verplicht tot het geven

van het goede voorbeeld.

Het milieuzorgsysteem is gericht op:

<0 het voldoen aan wettelijke eisen, convenanten, fichtlijnen en dergelijke op het gebied van milieu-,

¿ continue verbetering van de milieuprestafies door middel van beheersing en vermindering van de belasting van het milieu

door zowel activiteiten van de eigen organisatie als het werk dat wordt uitbesteed aan derden;

¿ het vergroten van het milieubewustzijn van alle medewerkers in relatie tot hun werkzaamheden.

Doelen

In deze beleidsverklaring legt het College van burgemeester en wethouders zich vast op het realiseren van milieuzorg in de

gemeentelijke organisatie. Hierbij gaat het niet alleen om het vormgeven van het milieubeleid zelf, maar ook om het reserveren

van de benodigde middelen.

De na te streven doelen hebben betrekking op:

¿ het verminderen van het gebruik van grond-/ en huipstoffen;

¿ het verminderen van het ontstaan en het gescheiden inzamelen en verwerken van afval;

¿ het verminderen van het energieverbruik;

het bevorderen van duurzaam bouwen en duurzaam onderhoud door bij inrichtings-, onderhouds-, nieuwbouw-, renovatie-,

en verbouwwerkzaamheden door of vanwege de gemeente maatregelen te nemen om milieubelasting te verminderen;

aandacht voor milieu in de kantine.

Verantwoordelijkheid

Het College van burgemeester en wethouders, alsmede het managementteam van de gemeente Heimond roepen alle

medewerkers op en stimuleren hun om zich actief in te zetten voor de ontwikkeling en uitvoering van het milieuzorgsysteem.

Het ontplooien van activiteiten, gericht op het bereiken van voornoemde doelen is de verantwoordelijkheid van het

managementteam en de medewerkers van de in het milieuzorgprogramma genoemde afdelingen. Daarnaast hebben alle

medewerkers met betrekking tot de gestelde doelen hun eigen verantwoordelijkheid bij de uitvoering van hun dagelijkse

werkzaamheden.

Milieuzorgsysteem

Ter verbetering van de milieuprestaties wordt door de gemeente Heimond periodiek een aantal ambitieuze doelstellingen

geformuleerd om bovenstaande doelen te concretiseren.

Bij het opstellen van de doelstellingen streeft de gemeente Heimond naar meetbare resultaten. De doelstellingen worden

jaarlijks uitgewerkt in een milieuzorgprogramma, waarin concrete actiepunten en verantwoordelijkheden zijn opgenomen. De

documenten maken onderdeel uit van het 'Handboek Milieuzorgsysteem gemeente Heimond".

De doelstellingen, het milieuzorgprogramma en activiteiten in relatie tot milieu worden jaarlijks geëvalueerd en formeel

bekrachtigd door het College van burgemeester en wethouders. Jaarlijks zal de milieuzorgcoördinator een verslag van de

voortgang van het proces opstellen.

Openbaarheid

Alle medewerkers hebben de mogelijkheid om alle schriftelijke documenten met betrekking tot gemeentelijke interne milieuzorg

in te zien, nadat ze openbaar zijn gemaakt. Klanten en derden die kenbaar maken geïnteresseerd te zijn in onze

milieuprestaties, krijgen ook de mogelijkheid om deze documenten in te zien.

Getekend d.d. 1 1 mei 2000 te Helmond.

Burgemeester en wethouders van Heimond, Management team

De secretaris, De burgemeester,

Mr. A.C.J.M. de Kroon Mr. W.J.B.M. van Eik

-4-

Evaluatieverslag GIM 2000

Doelstellingen

In de milieubeleidsverklaring van de gemeente Heimond zijn doelen opgenomen.

Deze doelen vormen het kader waarbinnen doelstellingen worden opgesteld voor het realiseren van

milieuzorg in de gemeentelijke organisatie. Voor de doelstellingen geldt als referentiekader het jaar

1 999.

Voor de uitwerking van de doelstellingen streeft de gemeente Heimond naar doelstellingen met

meetbare resultaten:

¿ Het verminderen van het papiergebruik met 5% in de periode 2000 - 2002 voor alle gemeentelijke

instellingen.

¿ Het verminderen van het energieverbruik met 10 % in de periode 2000 - 2002 voor alle

gemeentelijke instellingen.

De doelstellingen welke betrekking hebben op implementatie van het milieuzorgsysteem:

¿ Zorgen dat de gemeente Heimond voldoet aan alle eisen van de milieuwetgeving.

¿ Het opstellen van een meet- en registratiesysteem en het monitoren van verbruiken met

betrekking tot energie, afval en de inkoop van grond- en huipstoffen met ingang van het jaar 2000.

Het voltooien en implementeren van de milieuzorgsystemen van Stadskantoorl't Cour en het

kasteel/ museum in 2000;

¿ Het opzetten en- implementeren van een milieuzorgsysteem bij de overige gemeentelijke

gebouwen (zoals de brandweer, openbare scholen, gemeentelijke sportaccommodaties, etc.) in

de periode 2001 - 2002.

¿ Het streven naar bekendheid van Gemeentelijke Interne Milieuzorg door alle medewerkers van de

gemeente Heimond vóór 2001 te informeren over de milieubeleidsverklaring, de doelstellingen en

het milieuzorgprogramma.

¿ Het benaderen van doelgroepen voor milieubewust handelen vanuit functies en in algemene zin

voor 200 1.

¿ Het beleid duurzaam bouwen voor woningen omzetten naar een beleid duurzaam bouwen voor

het bouwen, beheren en renoveren van gemeentelijke gebouwen.

¿ Het streven naar duurzaam bouwen in en van gemeentelijke gebouwen door het opstellen van

aparte paragrafen in de bouw-, beheer- en renovatieplannen, waarin is opgenomen wat de

overwegingen zijn geweest bij de materiaalkeuze van de te bouwen/ renoveren objecten.

2.2 Milieuzorgsysteem

Het invoeren van milieuzorg is, na een proefproject bij de gemeentewerf in 1992, vertraagd. Milieuzorg

binnen de gemeentelijke instellingen was niet vastgesteld enlof uitgewerkt in duidelijke doelstellingen

en uitgangspunten. Uit evaluatie is gebleken dat diverse verbeteracties zijn uitgevoerd, maar dat geen

aanzet is gemaakt voor een systematische aanpak van milieuzorg, met een kwantitatieve

milieuanalyse van de uitgangssituatie, concrete en meetbare doelstellingen en borging van

verbeterafspraken in het zorgsysteem. Dit is mede aanleiding geweest voor de gemeente Heimond

om te besluiten een dergelijk systeem alsnog op te zetten. Om praktische en beheersbare redenen is

een selectie van de gemeentelijke instellingen (stadskantoor en kasteellmuseum) gemaakt.

Het milieuzorgsysteem is zodanig opgezet

Structuur milieuzorgsysteem dat voldaan wordt aan de eisen die hieraan

worden gesteld in het kader van de VOGM~

regeling. Daarnaast is zoveel mogelijk

--- aansluiting gezocht bij de NEN-EN-ISO

U@händboek

Beleids- 14001, de internationale norm voor

niveau milieuzorgsystemen. Bij het opzetten van het

Wat@ milieuzorgsysteem voor de gemeente

Heimond is gekozen voor een procesgericht

niveau

----- --- in plaats van normgericht zorgsysteem.

"Hoe' Form

Hiervoor is gekozen omdat een

niveau . ...... . .... procesgericht systeem beter aansluit bij de

dagelijkse praktijk binnen de organisatie en

1 daarom beter te implementeren is.

-5-

Evaluafieverslag GIM 2000

3. Milieuzorgprogramma

3.1 Inleiding

Om te zorgendat de doelstellingen behaald worden, wordt eik jaar vanuit het milieuzorgsysteem een

milieuzorgprogramma opgezet. Hierin staan concrete acties welke het komende jaar uitgevoerd

moeten worden in het kader van GIM. Hierbij wordt ook ingegaan op de financiën.

3.2 Milieuzorgprogramma 2000

1 Aanstelling/ aanwijzing milieuzorgcoördinator x

2 Vergroten van de bewustwording over milieu en voorlichting

naar de medewerkers van de gemeente Heimond:

0 Uitvoeren van een voorlichtingscampagne op energie- en

papierbesparing en afvatreductie en -scheiding

- lnformatiebulletins x

3 Zorgen dat de gemeente Heimond voldoet aan alle eisen van x

de milieuwetgeving

4 Het uitvoeren van een energiebesparingonderzoek:

¿ Opdrachtvedening x

¿ Rapport x

¿ voorstel uitvoeren maatregelen naar MT/ B&W x

5 Het uitvoeren van eenvoudige maatregelen uit het x

energiebesparingonderzoek

6 Het opzetten van een monftoringsysteem voor energie en x

papier.

7 Bij het koffieapparaat in 't Cour de plastic bekers vervangen x

door bekers van aardewerk

8 Bij de watertappunten doorvoeren van

¿ plastic bekers in plaats van papieren bekers; x

¿ inzametbakken voor de plastic bekers; x

¿ gescheiden afvoeren en verwerken van plastic bekers. x

9 Voorlichting geven over het gescheiden inzamelen van afval. x

Welk afval hoort in welke bak.

1 0De medewerkers voorlichten over de mogelijkheid de te x

1 kopiëren stukken via e-mail aan te leveren bij de drukkerij.

1 1Het opstellen van een milieucommunicatieplan x

1 2Daar waar mogelijk invoeren van de functies faxen en x

dubbelzijdig pdnten vanaf de PC

1 3Stimuleren abonnementen op CD-rom x

14 Screen lijst met losbladige abonnementen x

1 5Opzetten van een goede voorraadadministratie bij de x

verdeelpunten van kantoorartikelen

16 Realiseren van de mogelijkheid om naar extern te e-mailen. x

Daarbij dient ook de mogelijkheid onderzocht te worden of door

tussenkomst van het internet "elektronisch" met de burgers

gecorrespondeerd kan worden over aanvragen, bezwaren

oorts.

1 7Een onderzoek uitvoeren naar de mogelijkheid om bij de x

keuken over te gaan op grootverpakkingen. Als dit om redenen

van opslagcapaciteit nu niet uitvoerbaar is uitwerken hoe i x

en ander in de toekomst gerealiseerd kan worden

Tabel 3.2 Milieuzorgprogramma gemeente Heimond

-6-

Evatuafieverslag GIM 2000

3.3 Uitwerking milieuzorgprogramma 2000

Hier wordt aangegeven wat de resultaten zijn van de uitgevoerde acties, hoe het staat met de in

uitvoering zijnde acties en de redenen van de niet gestarte acties en of deze nog uitgevoerd moeten

worden en dus opgenomen worden in het volgende milieuactieprogramma. Ook wordt bij iedere actie

aangegeven wat het gereserveerde budget was en wat daadwerkelijk is uitgegeven.

Budg t-ge-geven

x 1 x

Vanwege een reorganisatie bij de afdeling Facilitaire Zaken is er in 2000 geen mogelijkheid geweest

interne invulling te geven aan de functie milieuzorgcoördinator. Tot nu toe is deze functie uitgevoerd

door een medewerkster van de Milieudienst Regio Eindhoven. Vanaf mei 2000 is ongeveer 12 uur per

week aan deze taak besteed, waarbij de medewerkster 1 dag per week daadwerkelijk op het

stadskantoor aanwezig was. Hieraan was een bedrag van ca. fl65.000,- verbonden. Het is de

bedoeling in de loop van 2001 intern een milieuzorgcoördinator aan te wijzen.

Budg Werkeli*k uitgegeven

¿ Uren Milieudienst (milieuwerk-

programma/ opdracht) Diversen t'b.v. motivatiecampagne en f. 4.903,32'

¿ Uren medewerker gemeentj priisuitreiking ideeënbus

¿ Materiaal motivatiecampagne (o.a. ballpoints, kangavrouw)

fl 1 0.000,-@l; fl s.ooo,-'

¿ Materiaal informatiebulletin

fl 2.500,-'

Voorlichtinggcampagne

Een week na de ondertekening van de milieubeleidsverklaring, -doelstellingen en

-zorgprogramma, heeft de eerste campagneweek plaatsgevonden. Deze week werd voornamelijk

aandacht besteed aan het gescheiden inzamelen van het afval en het papiergebruik. Met behulp van

onder andere ludieke acties, berichten via de computer en een pen van GIM is geprobeerd de

medewerkers te motiveren om mee te helpen de milieubelasting van de organisatie te verminderen.

De meeste medewerkers hebben positief op de campagne gereageerd. Ze Vonden het goed dat de

nadruk werd gelegd op het interne milieu en ondanks dat de meeste informatie al bekend was, was

het opfrissen van ieders geheugen geen overbodige luxe. Ook de pers heeft de nodige aandacht aan

de campagneweek gegeven. Als vervolg op deze week hebben ook herhalingsacties plaatsgevonden.

Zie ook actie 9.

De tweede campagneweek met als thema energie heeft nog niet plaatsgevonden. Reden hiervoor is

de vertraging die het energiebesparingonderzoek op heeft gelopen. Zie hiervoor actiepunt 4.

Aangezien het nutteloos is een campagneweek te houden zonder dat er maatregelen ingevoerd

worden, is ook de campagneweek uitgesteld. Naar verwachting kan deze week alsnog gehouden

worden in het voorjaar van 200 1.

-7-

1: uit budget rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evaluatieverslag GIM 2000

lnformatiebulletins

Om de medewerkers regelmatig te informeren en te

stimuleren, wordt onder andere gebruik gemaakt van het

Info Intern. In Info Intern (het personeelsblad van de

gemeente Heimond) heeft GIM sinds april 2000 een vaste

pagina. Hierin komen diverse onderwerpen aan bod, zoals

energie en de ideeënbus. Ook worden er tips gepubliceerd,

waarmee de medewerkers zelf ook een bijdrage kunnen

leveren aan GIM.

lntranet

Naast de publicatie in Info intern wordt gebruik gemaakt van het intranet. De pagina's op het interne

netwerk van de gemeente Heimond zijn met de eerste actieweek opgezet en worden bij nieuwe

activiteiten geactualiseerd. Op de pagina's zijn onder andere de milieubeleidsverklaring, doelstellingen

en milieuzorgprogramma 2001 te vinden. Ook wordt er aandacht besteed aan de verschillende

milieuaspecten die spelen in de organisatie en aan de ideeënbus.

ldeeënbus

Om de medewerkers te

motiveren om mee te denken

over GIM, is een ideeënbus

ingesteld. Via het internet en

via de interne [)ost kunnen

medewerkers ideeën

inleveren die bijdragen aan

de verbetering van de interne

milieuzorg. Hieraan is

bekendheid gegeven in de

campagneweek, via intranet,

Info Intern en e-mail. In

Een gedeelte van de prïswinnaars van de eerste lichting van de ideeinbus van november heeft de

GIM prijsuitreiking voor de eerste

maal plaatsgevonden.

Budge Werkelijk uitgëgeven

¿ Uren medewerker gemeente3 -

¿ Budget afdeling

Een overzicht van de van toepassing zijnde milieuwetgeving is gegeven in paragraaf 3.2 van de

handboeken milieuzorgsysteem van de gemeente Heimond. In 2000 is voor't Cour een melding

gedaan in het kader van de AmvB Woon- en verblijfsgebouwen. Voor het Speelhuis en het slibdepot

loopt momenteel een procedure om ook deze locaties aan de eisen van de milieuwetgeving te laten

voldoen. Op een aantal punten bestaat nog onduidelijkheid, zoals over de aanwezigheid van een

lekbak in de drukkerij en de brandblusmiddelen in de keuken. In 2001 zal hier verder aandacht aan

besteed worden.

-8-

1: uit budget rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evaluatieverslag GIM 2000

Budget Werkeliik uitgegeven

¿ Uren medewerker gemeente3 -

¿ Extern: opdracht (fl 15.000,-'

[mogelijk 50 % subsidie])

Het uitvoeren van deze actie heeft vertraging opgelopen. Vanwege personele problemen is voor de

uitvoering van het energiebesparingonderzoek in december opdracht gegeven, terwijl gepland was om

dit voor 1 mei te doen. Het daadwerkelijke onderzoek zal in de derde week van januari 2001

plaatsvinden en het rapport is in februari te verwachten. Het voorste van e uit te voeren maatrege en

naar het MT en B&W zal waarschijnlijk in maart gedaan worden. Overigens wordt met dit onderzoek

ook gekeken naar mogelijkheden voor waterbesparing.

Budget Werkeliik ui egeven

Uren medewerker gemeentë3

40.000,-'

Doordat het energiebesparingonderzoek is uitgesteld en niet meer in 2000 plaats heeft kunnen

vinden, is de uitvoering van dit actiepunt ook niet gelukt. Het budget dat voor deze maatregel

gereserveerd was, is daarom ook niet aangespro n.

Budge Werkeli"k uit-gegeven

fl 10.000,_2 Monitoringsysteem energie f 4.406, 002

Uren medewerker gemeente3

Budget afdeling

Energie

Om inzicht te krijgen in het energieverbruik (gas, water, electra) van de gemeentelijke organisatie,

worden sinds januari 2000 maandelijks de meterstanden bijgehouden en verwerkt in een overzicht. Dit

gebeurt voor de vier tocaties waar GIM nu ingevoerd is, namelijk het stadskantoor, 't Cour, het Kasteel

en het Meyhuis. Hierbij moet worden opgemerkt dat voor de locatie aan de Smatstraat en aan de

Markt dit niet gebeurt. Onder andere omdat er nog geen maatregelen uitgevoerd zijn om het

energieverbruik te verminderen, is met deze gegevens nog weinig gedaan. Inmiddels is opdracht

gegeven om vanaf januari 2001 deze gegevens ook te analyseren. Hierdoor wordt onder andere

inzichtelijk wat de opbrengsten7ijn van de nog uit te voeren maatregelen.

-9-

1: uit budget rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evatuatieverslag GIM 2000

Papier

Het monitoren van het papiergebruik wordt gedaan met behulp van de inkoopcijfers van het papier.

Door de drukkerij wordt papier ingekocht voor de gehele gemeentelijke organisatie van Heimond (het

Stadskantoor, 't Cour, voorlichting, WVG, etc. en straks ook Boscotondo).

De papierleverancier heeft sinds januari 1 999 een systeem waarop zij bijhouden hoeveel papier de

gemeente Heimond inkoopt. De drukkerij krijgt van de leverancier per kwartaal een overzicht van het

ingekochte papier (ook ten opzichte van het voorgaande kwartaal/ jaar).

Op deze manier is er een duidelijk overzicht van alle verschillende soorten papier die de gemeente

aankoopt voor de gehele gemeentelijke organisatie.

Vanaf november zijn er binnen het stadskantoor drie pinot servicecomers. Op deze locaties zijn alle

faciliteiten verzameld (koffieautomaat, printer, afvalboom, enz.). Indien de gemeente Heimond overal

gaat werken met servicecorners, zal de drukkerij ook een overzicht bij gaan houden per kwartaal per

servicecorner. Hierbij moet wet opgemerkt dat als er regelmatig grote veranderingen plaatsvinden,

(bijv. door reorganisatie, verhuizing afdeling etc.) dit niet zinvol is. De veranderingen hebben namelijk

ook effect op het papiergebruik, waardoor onderlinge vergelijkingen zinloos worden.

Budget Werkelijk uitgegeven

¿ Uren medewerker gemeente3

¿ Budget afdeling Budget afdeling Facilitaire Zaken

In 't Cour zijn sinds maart 2000 aardewerk bekers ingevoerd. Er zijn nu nog wel plastic bekers

aanwezig voor de watertappunten. Deze worden apart ingezameld (zie actie 8).

Bud-ge Werkellik ultqggeven

Uren medewerker gemeente3 lnzamelbakken plastic bekers 464136'

Budget afdeling

fl 5@0001_2 (éénmalig: voor invoer,

daarna in begroting)

]n het Stadskantoor en 't Cour staan als extra voorziening

watertappunten. Bij de watertappunten in het Stadskantoor zijn in het

begin van dit jaar de papieren bekers (die voorzien zijn van een plastic

laagje en daardoor niet bij het oud papier kunnen worden gegooid)

vervangen door plastic bekers. In 't Cour werd al gebruik gemaakt van

plastic bekers. Op dat moment zijn er ook inzamelbakken geplaatst bij

de watertappunten. Deze bakken worden periodiek geleegd en

opgehaald door een bedrijf die de bekers hergebruikt voor het

produceren van nieuwe producten zoals videobanden, tuinstoelen,

kleerhangers, enz.

-10-

1: uit budciet rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evaluatieverslag GIM 200

Vervolg

Ondanks de aandacht die de afvalscheiding in de eerste campagneweek en met herhalingsactie heeft

gekregen, belanden er nog veel bekertjes bij het restafval. Naar aanleiding van een inzending van de

ideeënbus is besloten om volgend jaar de plastic bekertjes te vervangen door glazen. De invoering

hiervan kan op twee momenten gebeuren, te weten:

- Met de invoering van de servicecorners in het hele stadskantoor. De beslissing of dit gaat

gebeuren valt waarschijnlijk in het eerste kwartaal van 2001

- Met de campagneweek. Indien de servicecorners niet doorgaan of als het te lang duurt voordat

deze ingevoerd worden, kunnen de glazen verstrekt worden met de campagneweek als presentje.

Er moet bij de invoering van de glazen wel rekening gehouden worden met eventuele gasten. Voor

hen kunnen een aantal glazen bij de tappunten zelf worden gezet.

Budget Werkeliik u egeven 2

¿ Uren medewerker gemeente3 Aanschaf afvalbomen voor 2.647,04

¿ Budget afdeling stadskantoor, 't Cour

¿ Extern: opdracht (P.M.)

Een gedeelte van dit actiepunt valt samen met

actiepunt 2: het uitvoeren van een

motivatiecampagne. Het gescheiden inzamelen van

afval was één van de onderwerpen die in de eerste

campagneweek aan bod zijn gekomen. In die

periode zijn ook in het stadskantoor en 't Cour

afvalbomen geplaatst, waar et gesc ei en

kan worden ingezameld. Er zijn bakken voor papier,

batterijen, kantoorafval en tonercartridges. Op deze

afvalbomen zijn instructies geplakt over welke

afvalstoffen in welke bak thuishoort. Deze informatie

is ook opgenomen op het intranet. Naar aanleiding

van een inzending in de ideeënbus, zijn in 't Cour

ook aparte bakken gezet om het afvalglas te

verzamelen. In het kasteel wordt het begin 2001

mogelijk gemaakt om het afval te scheiden naar

afvalglas, oud papier en restafval.

Om de medewerkers te blijven herinneren aan de

afvatscheiding, hebben herhalingsacties

plaatsgevonden. Deze betroffen het gescheiden

inzamelen van de plastic bekertjes en het goed

scheiden van papierafval van het restafval.

Hiervoor is gebruik gemaakt van het intranet en de

e-mail en zijn de huismeesters ingezet voor

controle op naleving. Ook in Info Intern hebben

herinneringen gestaan ten behoeve van

Het mailije met'weggegooid geld'was één van de afvalscheiding.

herhalincisacties ten behoeve van afvalscheiding

-li-

1: uit budget rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evaluatieverslag GIM 2000

Budg Werkeliek uitgegeven

¿ Uren medewerker gemeente3

¿ Budget afdeling

¿ Extern: opdracht (P.M.)

Ook aan dit punt is in de campagneweek aandacht besteed. Over het algemeen verloopt het

aanieveren via de e-mail goed. Indien het niet gebeurt, wordt het stuk door de drukkerij teruggestuurd

naar de afzender.

Budget Werkelijk uit-gegeven

¿ Uren medewerker gemeente3

¿ Budget afdeling

¿ Extern: opdracht (P.M.)

Om de communicatie rond de implementatie van GIM structureel te laten verlopen, is in het laatste

kwartaal een start gemaakt met het opstellen van een communicatieplan voor GIM. Een concept van

dit plan is klaar en wordt binnenkort voorgelegd aan de GIM-werkgroep. In dit plan wordt uiteengezet

welke middelen voor welke doelgroep op welk tijdstip ingezet gaan worden. Hierbij is voornamelijk

uitgegaan van bestaande middelen, maar er is ook een voorstel gedaan gebruik te gaan maken van

enkele nieuwe middelen zoals de bestaande överlegvormen.

Budg Werkeliik uitgegéven

¿ Uren medewerker gemeente3-

¿ Budget afdeling

0 fl 2.500,-2

Zoals al eerder vermeld zijn er sinds oktober drie pinot servicecorners in gebruik. In deze

servicecorners zijn ook printers aanwezig die dubbelzijdig af kunnen drukken. Als de printopdracht

gegeven wordt, kan ingesteld worden of dit dubbel- of enkelzijdig moet gebeuren. Op één tocatie is de

printer standaard op dubbelzijdig afdrukken gezet; als men daar enkelzijdig af wil drukken, moet men

een enkele handeling meer verrichten. Dit is slechts op één locatie gebeurd, omdat er in eerste

instantie weerstand was tegen deze instelling. 1-@én locatie is aangehouden om te onderzoeken wat

precies de reden van deze weerstand is. Indien er meer printers komen die dubbelzijdig af kunnen

drukken, zal hier aandacht aan besteed moeten worden.

-12-

1: uit budget rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evaluatieverslag GIM 2000

Budg Werkeliik uitgegeven

¿ Uren medewerker gemeentj -

¿ Budget afdeling

Begin september is begonnen met een onderzoek naar de abonnementen binnen de organisatie. Na

een inventarisatie van de aanwezige abonnementen, is een enquéte opgesteld voor de medewerkers.

Zij hebben aangegeven welke abonnementen zij gebruiken en welke zij eventueel nog missen. Een

voorlopige conclusie dat uit dit onderzoek volgt is dat een groot deel van de huidige abonnementen

opgezegd kan worden, omdat ze zeer zelden geraadpleegd worden. De precieze hoeveelheid is nog

niet bekend, maar het is al wel duidelijk dat daardoor een grote papierbesparing plaats zal vinden.

Ook is gekeken of er abonnementen digitaai aangeleverd kunnen worden. Dit kan bijvoorbeeld met

behulp van een CD-rom of via internet. Uit het onderzoek blijkt dat er momenteel nog zeer weinig

abonnementen digitaal beschikbaar zijn. In 2001 loopt dit onderzoek verder en wordt onder andere

gekeken naar andere mogelijkheden om abonnementen digitaal te verspreiden binnen de organisatie.

Ook dit kan weer een aanzienlijke papierbesparing opleveren.

Budget Werkeliik uit-gegeven

¿ Uren medewerker gemeente3 -

¿ Budget afdeling

ASPA is de leverancier van de gemeente Heimond wat betreft kantoorartikelen. Nu wordt gebruik

gemaakt van een systeem waardoor niet te achterhalen is welke a e ing welke en hoeveel

kantoorartikelen gebruikt. Het is mogelijk om op korte termijn over te gaan op een systeem om

bestellingen te doen via intemet, waardoor het wel mogelijk is onderscheid te maken tussen de

verschillende afdelingen.

Het feit is dat ASPA zeer recent is gefuseerd met een andere grote leverancier van kantoorartikelen.

Uit een overleg met een vertegenwoordiger van ASPA is de verwachting naar voren gekomen dat het

nieuwe bedrijf binnen afzienbare tijd over gaat op een nieuw systeem.

Besloten is te wachten met het invoeren van een nieuw systeem waarmee een goede administratie bij

te houden is, tot het nieuwe systeem van de gefuseerde bedrijven in werking treedt. Het is namelijk

niet wenselijk binnen één jaar twee maat een nieuw systeem te introduceren bij de medewerkers van

de gemeente Hetmond. Dit leidt tot verwarring en komt daarom ook GIM niet ten goede.

-13-

1: uit budget rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evaluatieverslag GIM 2000

Budg Werkellik uitgegeven

Uren medewerker gemeente3

Budget afdeling

fl 5.000,2 (e-mail contracten?)

Sinds begin dit jaar bestaat de mogelijkheid om via de secretariaten naar externen te e-maiten. Ook

het ontvangen van e-mail van externen is op deze manier mogelijk. Onder andere naar aanleiding van

een personeelsonderzoek is besloten om persoonlijke externe e-mail mogelijk te maken. Het met

inwoners corresponderen over bijvoorbeeld aanvragen is op dit moment nog niet mogelijk. Dit heeft te

maken met de juridische status van e-mail. Er is namelijk in veel gevallen een handtekening nodig om

een bericht officieel te maken.

Budget Werkeliik uitgegeven

Uren medewerker gemeente3 -

Budget afdeling

Zoals verwacht is het vanwege ruimtegebrek niet mogelijk om over te gaan op grootverpakkingen.

Ook in 2001 zal dit niet mogelijk zijn, omdat een eventuele uitbreiding van de kantine doorgeschoven

is naar de begroting voor 2002.

Budget Werkeliik uitgegeven

¿ Uren medewerker gemeenté3

¿ Budget afdeling

¿ Onvoorzien:

fl5000,2 fl10.000,-'

Archieven

Naast de bovenstaande acties is er ook een project gestart rondom de archieven. Er bestond een

situatie waarbij er bij meerdere archieven dezelfde informatie werd opgeslagen. Dit was uit praktisch

oogpunt niet optimaal en vandaar dat is gestart met het terugbrengen van het aantal archieven. Ook al

is dit onderzoek niet ten behoeve van GIM uitgevoerd, neemt het niet weg dat de resultaten een

positieve invloed zullen hebben op het papiergebruik. Doordat gegevens niet meer dubbel opgeslagen

worden, hoeft er minder te worden gekopieerd. Dit draagt dus bij aan het behalen van de

doelstellingen van interne milieuzorg.

-14-

1: uit budget rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evaluatieverslag GIM 2000

3.4 Budgetoverzicht

Budge

Rendabele kosten 70.000,-

Onrendabele kosten 40.000,-

1 1 o@000,-

Werkeliik uitzie

12.714,57'

Totaal 97.285,43

1: De kosten voor het inhuren van de Milieudienst Regio Eindhoven voor het vervullen van de rol van

milieuzorgcoördinator zijn hier niet bij meegenomen.

3.5 Procesverloop

Voor de uitvoering van het milieuzorgsysteem is in 2000 de werkgroep GIM gevormd. Deze werkgroep

bestaat uit 7 medewerkers van verschillende diensten en heeft als taken de bewaking en uitvoering

van de acties uit het milieuzorgprogramma, het waarborgen van de continuïteit van GIM en het

vergroten van draagvlak van GIM. Enkele deelnemers zijn ook uit hoofde van hun functie al bezig met

milieuaspecten zoals bijvoorbeeld energie. De voorzitter van de werkgroep is de

milieuzorgcoördinator. Momenteel is dit nog een medewerker van de Milieudienst. Op den duur is het

de bedoeling dat deze taak overgenomen wordt door een medewerker van de gemeente Heimond.

De meeste acties zijn uitgevoerd door één of meerdere werkgroepleden en de milieuzorgcoördinátor.

De voortgang van de uitvoering, eventuele knelpunten en successen van alle acties zijn tijdens

periodieke overleggen besproken. De werkgroepleden zijn tevreden met het procesverloop van het

afgelopen jaar, met de kanttekening dat de actieweek in mei voor een aantal leden erg veel tijd en

inspanningen gekost hebben. Dit kwam mede doordat enkelen niet aanwezig konden zijn, waardoor

de drukte voor de andere leden toenam.

De voortgang van het project is periodiek (ongeveer om de acht weken) besproken met het Hoofd

Financiën van de Bestuursdienst. Hij is tevens lid van het MT.

-15-

1: uit budget rendabele kosten (fl70.000,-)

2: uit budget onrendabele kosten (fl40.000,-)

3: alle uren van de medewerker van de gemeente horen tot het reguliere werk en drukken op het budget van de

betreffende afdeling

Evaluatieverslag GIM 2000

4. Doeistellin en

¿ Het verminderen van het papiergebruik met 5% in de periode 2000 - 2002 voor alle

gemeentelijke instellingen.

¿ HetverminderenvanhetenergieverbruikmetlO%indepenode2000-2002vooralle

gemeentelijke instellingen.

Papier

Ondanks de acties en maatregelen die ingevoerd zijn om het papierverbruik te verminderen, is het

reguliere papiergebruik ten opzichte van 1999 iets toegenomen. Het gebruik van kettingpapier door

met name de afdeling automatisering is echter sterk afgenomen. Ten opzichte van de totale

hoeveelheid papier is dit echter een klein gedeelte.

ERMEE

Regulier papier 80 34.401 kg 35.125 kg + 723 kg + 2,1%

grams

Kettingpapier 486.000 vel 31 0.000 vel 176.000 vel 36,2%

Dit zijn de totalen die door de drukkerij worden ingekocht. Dit papier wordt verdeeld onder

verschillende locafies, waaronder de locaties die onder GIM vallen (het stadskantoor, 't Cour, het

Kasteel, locatie op de Markt en Smalstraat). Een gedeelte van dit papier wordt echter ook naar

tocaties gebracht waar GIM (nog) niet is ingevoerd, zoals de brandweer en enkele scholen. Het

grootste gedeelte wordt echter op de eerst genoemde locaties gebruikt. Het aantal medewerkers, is

echter ook iets toegenomen, maar in verhouding niet zoveel als het papiergebruik.

Energie

Met betrekking tot energie zijn er slechts enkele kleine acties gehouden en zijn geen grote

maatregelen ingevoerd. In het onderstaande is- een overzicht opgenomen van het verbruik van

electriciteit, gas en water. Hierbij moet opgemerkt worden dat de gegevens niet helemaal zuiver zijn,

doordat zij'over een verschillende tiidsperiode opgenomen zijn. Het verbruik van het Meyhuis is voor

alle vormen van energie afgenomen. Dit heeft te maken met het feit dat daar sinds medium 2000

minder activiteiten plaatsvinden. In totaal is het electriciteitsgebruik iets afgenomen; dit ondanks de

enorme toename in 't Cour. Het gasverbruik is bij alle locaties afgenomen, maar het waterverbruik is

echter zowel bij @t Cour als bij het Kasteellmuseum toegenomen. Over het waterverbruik in het

stadskantoor bestaat nog onduidelijkheid.

Electriciteit

Stadskantoor 966.348' 885.768' 80.580 - 8,3%

't Cour 99.858' 142.553' + 42.695 + 42,8%

Kasteelfmuseum 57.3002 59. 002 + 2.200 + 3,8 %

MeyhuiS4 24.542 2 16.066' 8.476 34,5

Totaal 1.148.048 1.103.887 44.161 3,8%

-16-

Evaluatieverslag GIM 2000

Gas

ooms

Stadskantoor 104.244' 99.7271 - 4.517 -4,3%

12 2 01

't Cour 39.67 32.553 - 7.118 - 17,9,.

Kasteellmuseum 65.2742 51.621' 13.653 - 20,9%

Meyhuis4 10.6792 9.4661 1.213 - 11,4%

219.868 193.367 26.501 12,1%

Water

Stadsl@antoor@' 9.4931 37541 5.739 60,5 %

02 3

't cour, 27 336 + 66 + 24,4%

92 92

K élhh~Ml 24 31 + 70 + 28,1%

12

ui&.,; 5 33' 18 35,3%

@T

10.012 4.442 5.621 55,9%

Opg emerkt wordt dat de resultaten niet geheel zuiver zijn. Dit wordt veroorzaakt door het verschil in

de tijdsperiode van opname-.

1: jan -jan

2: nov - nov

3: feb - feb

4: Het Meyhuis bestaat uit een tentoonstellingsgedeefte en de kunstuitteen. De tentoonstellingsruimte

is per 26-6-2000 gesloten en Wordt sindsdien gebruikt als werkruimteldepot. De verwachting is dat

vanaf medium 2001 in het Meyhuis helemaal geen activiteiten meer plaats zullen vinden.

5: De hoeveelheden gebruikt water in het stadskantoor zijn over 1999 geschat door de

waterleidingsmaatschappij. Over 2000 is er door onszelf gemeten. Omdat het verschil enorm groot is,

bestaat het vermoeden dat door ons een watermeter niet is meegenomen in de berekeningen. Dit

wordt nog nader uitgezocht.

De doelstellingen welke betrekking hebben op implementatie van het milieuzorgsysteem

0 Zorgen dat de gemeente Heimond voldoet aan alle eisen van de milieuwetgeving.

De gebouwen waar het milieuzorgsysteem al ingevoerd is voldoen aan de huidige wet- en

regelgeving. Voor een aantal andere locaties zoals het Speelhuis, rioolgematen en het slibdepot,

lopen momenteel nog procedures om ook deze locaties aan de eisen van de milieuwetgeving te laten

voldoen.

Het opstellen van een meet~ en registratiesysteem en het monitoren van verbruiken met

betrekking tot energie, afval en de inkoop van grond- en huipstoffen met ingang van het

jaar 2000.

Voor afval, papier en energie is een goed registratiesysteem aanwezig of is in opbouw (zie actie 6).

Met betrekking tot de inkoop van grond- en huipstoffen is wel een registratiesysteem aanwezig, maar

niet specifiek genoeg. Gepland was om dit in 2000 in te voeren, maar zoals te lezen is bij actie 15 is

dit wegens omstandigheden nog niet gebeurd.

-17-

Evatuatieverslag GIM 2000

Het voltooien en implementeren van de milieuzorgsystemen van Stadskantoorl't Cour en

het kasteell museum in 2000.

Aan het voltooien en implementeren van het milieuzorgsysteem is uitvoering gegeven met behulp van

verschillende acties. Met name de motivatiecampagne en de herhalingsacfles hebben hieraan

bijgedragen. Het milieuzorgsysteem is in 2000 officieel geworden door de ondertekening van B&W en

het MT van de milieubeleidsverklaring, -doelstellingen en milieuzorgprogramma. De handboeken

dienen ieder jaar te worden geactualiseerd, wat eind 2000 ook is gebeurd. Er zijn echter nog enkele

zaken niet ingevuld, zoals het overzicht van de verantwoordelijkheden op milieugebied.

Het opzetten en implementeren van milieuzorgsysteem bij de overige gemeentelijke

gebouwen (zoals de brandweer, openbare scholen, gemeentelijke sportaccommodaties,

etc.) in de periode 2001 - 2002.

Hiermee zal in 2001 begonnen worden.

HetstrevennaarbekendheidvanGemeentelijkéintemeMilieuzorgdoorallemedewerkers

van de gemeente Heimond vóór 2001 te infonneren over de milleubeleidsverklaring, de

doelstellingen en het milieuzorgprogramma.

Aan de drie genoemde zaken is aandacht besteed tijdens de eerste actieweek in mei 2000. Dit is

onder andere gedaan door bij iedere prikklok een ingelijste versie van de milieubeleidsverklaring op te

hangen. Ook zijn de drie documenten op het intranet gezet en heeft er een stuk in het personeelsblad

Info Intern gestaan.

Het benaderen van doelgroepen voor milieubewust handelen vanuit functies en in

algemene zin voor 2001.

Hieraan is nog niet bewust aandacht besteed. Er zijn al wel verschillende medewerkers die

milieubewust bezig zijn vanuit hun functie, met name de leden van de GIM-werkgroep. Verschillende

leden hebben bovendien een functie binnen de organisatie waarmee ze (grote) invloed kunnen

uitoefenen op de milieubelasting, zodat de belangrijkste doelgroepen toch al benaderd zijn.

¿ Het beleid duurzaam bouwen voor woningen omzetten naar een beleid duurzaam bouwen

voor het bouwen, beheren en renoveren van gemeentelijke gebouwen.

¿ Het streven naar duurzaam bouwen in en van gemeentelijke gebouwen door het opstellen

van aparte paragrafen in de bouw-, beheer- en renovatieplannen, waarin is opgenomen wat

de overwegingen zijn geweest bij de materiaalkeuze van de te bouwenl renoveren objecten.

Bij het bouwen, beheren en renoveren van gemeentelijke gebouwen wordt al in enkele gevallen

duurzaam bouwen beleid toegepast. Een goed voorbeeld hiervan is het nieuwe gebouw van OBS

't Hout. Duurzaam bouwen is echter nog geen structureel onderdeel van het bouw-, beheer- en

renovatieplannen.

-18-

Evatuatieverslag GIM 2000

5. Tot slot

Het jaar 2000 is in ieder geval op GIM-gebied voor de gemeente Heimond als organisatie een druk,

maar goed @aar geweest. Het opstellen en ondertekenen van de milieubeleidsverklaring-,

-doelstellingen en -zorgprogramma is een belangrijke eerste stap geweest om GIM binnen de

organisatie te laten slagen. Het is daar echter niet bij gebleven en er zijn veel acties uitgevoerd of in

ieder geval gestart. Natuurlijk zijn er ook enkele (kleine) tegenslagen geweest. Zo verloopt de

afvalscheiding nog niet helemaal zoals het hoort en was er (onverwachte) weerstand tegen het

dubbelzijdig afdrukken van documenten.

Al met al kan geconcludeerd worden dat de gemeente Heimond een goede start heeft gemaakt met

milieuzorg binnen de organisatie. Zeker ten opzichte van andere gemeentelijke instellingen is

Heimond op de goede weg. Dit betekent echter niet dat er nu niets meer hoeft te gebeuren; in

tegendeel. De doelstellingen die vastgesteld zijn, zijn nog niet gehaald en er liggen nog veel zaken die

verbeterd kunnen en moeten worden. Een goede reden om in 2001 de goede start om te zetten in een

goed vervolg, met als uiteindelijk doel te zorgen dat de milieubelasting van de gemeentelijke

activiteiten zo veel mogelijk beperkt wordt.

-19-

MILIEUJAARVERSLAG 2000

GEMEENTE HELMOND

INHOUDSOPGAVE

INHOUDSOPGAVE xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx2

1. INLEIDING xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx3

2. ALGEMENE MILIEUTAKEN EN DE BELEIDSCYCLUS xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx4

3. MILIEUCOMMUNICATIE xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx ..................................5

4. BEDRIJVEN xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx8

4.1 INLEIDING xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx8

4.2 VFRGUNNINGEN EN MELDINGEN xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx9

4.3 HANDHAVING xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 1 1

4.4 GEMEENTELIJKE INTERNE MILIEUZORG xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 12

4.5 KLACHTEN xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 12

4.6 SAMENVATTING BEDRIJFSGERICHTE MILIEUTAKRN xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 14

5. RUIMTELIJKE ORDENING xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 15

6. BOUWEN EN WONEN xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 16

7. VERKEER EN VERVOER xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 17

8. NATUUR EN LANDSCHAP xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 18

9. AFVAL xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 19

10. BODEM xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 21

1 1. WA TER xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 23

12. ENERGIE xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 24

13. EINDCONCLUSIE xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 25

BIJLAGE 1 DOELSTELLINGEN, ACTIES EN MONITORING 2000 xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 26

BIJLAGE 11 FINANCIELE JAARREKENING MILIEUDIENST xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 44

BIJLAGE lifl GIM-EVALUATIEVERSLAG

Pagina 2 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

1. Inleiding

Op 4 april 2000 is door de gemeenteraad van Helmond het Milieubeleidsplan 2000-2004 (Heimond

Op Groen) vastgesteld. Dit beleidsplan vormt het kader voor het Heimondse milieubeleid in de

komende periode. Het milieuwerkprogramma 2000 dat eveneens door de gemeenteraad is

vastgesteld, is het eerste werkprogramma dat gebaseerd is op het milieubeleidspla . et

milieujäarverslag 2000 vormt een verantwoording van de uitvoering van het milieuwerkprogramma

2000. Bij het opstellen van het jaarverslag is gekeken in hoeverre in 2000 aan de doelstellingen

uit het milieubeleidsplan is voldaan en welke acties zijn uitgevoerd. Om de voortgang daadwerkelijk

te kunnen meten, heeft een monitoring plaats gevonden. De indicatorenlijst uit het

milieubeleidsplan zal aan de hand van onder meer landelijke ontwikkelingen op een aantal punten

worden aangepast en uitgebreid. Deze aanpassing heeft echter nog niet plaats gevonden. Vandaar

dat nog is uitgegaan van de milieumonitor behorende bij het Milieubeleidsplan. Zowel de

doelstellingen als de acties en de monitoringsgegevens zijn in bijlage 1 weergegeven. Hierbij wordt

opgemerkt dat de doelstellingen uit het Milieubeleidsplan in principe gelden voor het einde van e

planperiode (2004). Voor zover mogelijk is in de tekst aangegeven hoe de monitoringsgegevens

over 2000 zich verhouden tot de gegevens van de afgelopen jaren. Het signaleren van trends zal

beter gaan, naar mate de monitoring over een langere periode wordt uitgevoerd.

Door het opstellen van dit jaarverslag wordt voldaan aan een verplichting op grond van de Wet

milieubeheer. In artikel 21.1 van deze wet is aangegeven dat burgemeester en wethouder verslag

moeten doen aan de gemeenteraad over de uitvoering van de hoofdstukken 8, 13 en 18 en

paragraaf 14.1 van de Wet milieubeheer. De in de wet genoemde hoofdstukken hebben in principe

alleen betrekking op de bedrijfsgebonden milieutaken (vergunningverlening, algemene regels,

handhaving). Voor een volledig beeld van de uitvoering van alle milieutaken is het milieujaarverslag

grotendeels aangevuld met de overige milieutaken die de gemeente uitvoert.

Het milieujaarverslag is in de eerste plaats gebaseerd op de daadwerkelijke (inhoudelijke) uitvoering

van het milieuwerk dat binnen de gemeente Heimond is verricht door zowel de Milieudienst als

gemeentelijke afdelingen. Daarnaast wordt in eik hoofdstuk kort inge gaan op resultaten van de

financiële verslaglegging van de Milieudienst, die als bijlage 11 aan dit jaarverslag is toegevoegd.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 3

2. Algemene milieutaken en de beleidscyclus

Zoals in de inleiding al is aangegeven heeft de gemeenteraad het milieubeleidsplan 2000-2004

in april 2000 vastgesteld. In het kader van de beleidseyclus is vervolgens het

Milieuwerkprogramma 2001 opgesteld. Het Milieuwerkprogramma 2001 zal naar verwachting in

mei 2001 door de gemeenteraad van Heimond worden vastgesteld.

Om de voortgang van het werk te bewaken zijn in het verslagjaar 2000 tussentijds

kwartaalberichten opgesteld met betrekking tot de financiële verantwoording door de

Milieudienst Regio Eindhoven. De laatste drie maanden van het jaar is maandelijks gerapporteerd

over de besteding van de budgetten. Hoewel in de loop van het jaar een overschrijding van het

vastgestelde budget voor de Bestuursdienst werd gevreesd, heeft het college be oten om het

uitvoeringsniveau (met name ten aanzien van handhaving) op peil te houden. Het overschot op

het budget voor de dienst Stadsontwikkeling (zie hoofdstuk 10) compenseert het tekort bij de

Bestuursdienst. Overigens zal de Milieudienst vanaf 2001 niet alleen rapporteren over de

financiële aspecten van de uitvoering van het milieuwerk, maar ook eik kwartaal zal aangeven of

de uitvoering van het werk (aantallen controles, vergunningen e.d.) volgens planning verloopt,

waar eventuele afwijkingen te verwachten zijn en wat de reden hiervan is.

Bij het opstellen van het milleujaarverslag en het milieuwerkprogramma, maar ook bij het

bewaken van de voortgang van de uitvoering is nauw samengewerkt tussen de diverse

gemeentelijke diensten en de Milieudienst. De ambtelijke coördinatiegroep Milieu heeft hierbij

een belangrijke rol gespeeld. Deze coördinatiegroep die bestaat uit vertegenwoordigers van de

gemeentelijke diensten en de Milieudienst, heeft als taak zorg te dragen voor een integrale

aanpak van het gemeentelijke milieubeleid. Naast de vergaderingen van de coördinatiegroep

heeft, ten behoeve van de noodzakelijke afstemming en integratie, periodiek overleg plaats

gevonden tussen de portefeuiliehouder Milieu, de milieubeleidscoördinator van de gemeente

Heimond, diverse sleutelfiguren van de gemeente Heimond en vertegenwoordigers van de

Milieudienst (o.a. middels het tweewekelijkse bilaterale overleg). Het Steunteam Heimond van de

Milieudienst heeft, eveneens in een tweewekelijks overleg, zorggedragen voor de gestructureerde

afwerking van alle Heimondse projecten en de voorbereiding van nieuw te ontwikkelen beleid.

Het periodieke overleg tussen de gemeente en de Milieudienst leidt met grote regelmaat tot vragen

en opdrachten om advies of om ondersteuning bij de totstandkoming van gemeentelijke

beleidsnota's. In het kader hiervan is in 9000 onder meer advies uitgebracht ten aanzien van: de

voorjaarsnota en de begroting, regionale en provinciale handhaving en de milieuvoorwaarden voor

het stadsconvenant met de provincie. Dit laatstgenoemde project is als extra opdracht in rekening

gebracht. Ook de afronding van het Milieubeleidsplan is als extra opdracht in het financiële

overzicht opgenomen.

Bij de volgende calamiteiten is in 2000 milieuhygiënische ondersteuning verleend: een gierdumping

aan de Weidebeemd en een asbestbrand aan de Vlierdensedijk. De kosten voor deze ondersteuning

worden door de gemeente zoveel mogelijk verhaald bij de verantwoordelijke derden.

Uit het financiële jaarverslag van de Milieudienst (bijlage 11) blijkt dat met name de bestuurlijke

ondersteuning veel capaciteit kost. Dit heeft geleid tot een overschrijding van het daarvoor

beschikbare budget. Met de uren die besteed worden aan periodieke vergaderingen (steunteam,

bilateraal overleg, commissievergaderingen e.d.) wordt het beschikbare budget al grotendeels

verbruikt. Bij de kwartaairapportages over 2001 zal meer in detail worden gerapporteer , o at [t

beter inzichtelijk wordt gemaakt en tijdig kan worden gesignaleerd wanneer een

budgetoverschrijding dreigt.

Pagina 4 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

3. Milieucommunicatie

Een groot deel van het budget voor Milieucommunicatie wordt besteed aan het verstrekken van

algemene milieu-informatie. Met de uren die besteed worden aan het te woord staan van

Heimondse burgers en bedrijven aan de balie en de telefoon wordt het budget ruim

overschreden. Ook korte milieu-adviezen worden op dit taakonderdeel geschreven. BI e

kwartaairapportages over 2001 zal ook bij dit taakonderdeel meer in detail worden gerapporteerd,

zodat besturing eerder mogelijk is.

Naast de algemene, ad hoe milieu-adviezen die op verzoek van burgers en bedrijven door de

Milieudienst zijn gegeven, is in 2000 op structurele wijze aandacht besteed aan

milieucommunicatie. In het kader van de interne milieucommunicatie hebben diverse vergaderingen

van de ambtelijke coördinatiegroep Milieu plaats gevonden, zoals reeds onder 1 is aangegeven.

Ondanks het feit dat de inhoudelijke afstemming tussen de gemeentelijke afdelingen en de

Milieudienst s verbeterd, is in 2000 gebleken dat ten aanzien van de milieucommunicatie naar

derden de afstemming nog voor verbetering vatbaar is. Door een betere afstemming kunnen de

diverse communicatie-activiteiten elkaar alleen maar versterken. In 2001 zal dan ook meer

aandacht worden besteed aan afstemming en coördinatie.

Aan de communicatie met intermediaire organisaties is uitvoering gegeven middels het structurele

afstemmingsoverleg tussen Milieudienst en politie (in de financiële verantwoording verantwoord

onder 'Toezicht en handhaving bij bedrijven') en het, nog wat minder gestructureerde, overleg

tussen de Milieudienst en de GGD. Aangezien de intermediaire organisaties inmiddels

vertegenwoordigd zijn in het Milieucommunicatieplatform, dragen de vergaderingen van dit

platform ook bij aan de verbetering van deze vorm van milieucommuhicatie. In 2000 hebben 4

vergaderingen van het platform plaats gevonden, waarin onder meer aandacht is besteed aan de

compensatieregeling in het kader van de Boswet, het milieujaarverslag 1998/1999 van het Natuur-

en Milieucentrum, het bodembeheerplan en de Nota Faunabeheer. De gestructureerde

milieudialoog met de klankbordgroepen is in 2000 nog niet tot stand gekomen. Op verzoek van

enkele wijkraden en klankbordgroepen is over een aantal milieu-onderwerpen wel informatie

verstrekt. Het gaat hierbij onder meer om milieuvragen die gesteld zijn tijdens de wijkcontactdag

Bruisend Brouwhuis. Voorts is actie ondernomen om de communicatie met andere overheden te

verbeteren. In verband hiermee heeft een overleg plaats gevonden met de afdeling Bodem van de

Provincie Noord-Brabant, waarbij afspraken zijn gemaakt over een periodiek afstemmingsoverleg.

Dit afstemmingsoverleg zal in de loop van 2001 verder gestalte krijgen.

Naast het reguliere milieu-overleg hebben in 2000 diverse informatie- en voorlichtings-

bijeenkomsten plaats gevonden. Het gaat hierbij met name om bijeenkomsten voor omwonenden

van enkele milieuhinderlijke bedrijven en een voortichtingsavond voor de sportverenigingen (i.v.m.

nieuwe regelgeving). Deze voorlichtingsavonden worden overigens in het financiële jaarverslag

verantwoord onder het taakonderdeel Bedrijven, maar voor de volledigheid ook hier genoemd. Over

milieuonderwerpen die gerelateerd zijn aan bouwen (duurzaam bouwen, energie) wordt, in het

kader van de uitgifte van particuliere kavels, aan de aspirant koper/bouwer voorlichting

gegeven. Ook in het kader van de planontwikkeling heeft milleucommunicatie plaats gevonden.

In dit verband vormt milieu een integraal onderdeel van de totale voorlichtings- en

inspraakprocedure. Een voorbeeld hiervan zijn de voorlichtings-bijeenkomsten ten aanzien van het

ROC Ter Aa.

In het kader van het bevorderen van milieuvriendelijke initiatieven zijn op 30 november

milieuprijzen uitgereikt aan regionaal overslagcentrum Den Ouden en aan de Kringloopwinkel.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Hetmond Pagina 5

Aan natuur- en milieu-educatie wordt in Heimond vooral invulling gegeven door de aanwezigheid

van het Natuur- en Milieucentrum Heimond. Dit centrum wordt gesubsidieerd door de gemeente en

begeleid en geadviseerd door een gemeentelijke werkgroep waarin ook de Milieudienst

vertegenwoordigd is. Aanvankelijk was het centrum vooral gericht op het basisonderwijs.

Inmiddels is de doelgroep uitgebreid met het voortgezet onderwijs en volwassenen (consumenten-

voorlichting, wijk- en buurtbeheer). De belangrijkste acties die in 2000 hebben plaats gevonden

zijn:

¿ In natuurtuin 'De Robbert' zijn excursies georganiseerd voor schoten en andere groepen. In

totaal hebben in 2000 378 schoolkinderen aan de excursies deelgenomen. Daarnaast zijn

excursies georganiseerd voor 't Gilde en voor het jeugd-IVN Nuenen en is de tuin 4 keer op

zondagmiddag geopend geweest voor een breed publiek (ca. 50 bezoekers per zondag).

¿ In de Groote Peel is veldwerk verricht met 1 school (50 kinderen).

¿ In het Groot Goor zijn excursies georganiseerd voor 1 00 schoolkinderen.

¿ Ten behoeve van de basisscholen is onder andere ondersteuning verleend bij de opzet van de

batterijenactie en de zwerfafvalactie (Mierlo-Hout) en zijn vlinder- en

paddestoelenkweekpäkketten uitgezet.

¿ In samenwerking met de Stichting Natuurtuin Heimond is het tijdschrift 'Sprokkels'

uitgegeven.

¿ In het Jan Vissermuseum zijn drie lezingen georganiseerd (over de natuurtuin,

planteninventarisatie en insekten).

¿ In samenwerking met de werkgroep Lokale Agenda 21, de deelnemers aan het

milieucommunicatieplatform, gemeentelijke afdelingen en de Milieudienst is gewerkt aan het

invullen van de duurzaamheidsspiegel en de uitvoering van het monitoringsprogramma Natuur

(zie hoofdstuk Natuur en Landschap).

¿ Het Natuur- en Milieueentrum heeft, in samenwerking met de Stichting Natuurtuin Heimond,

ondersteuning verleend bij de vlindertuin van basisschool Dierdonk. Ook is voor deze schoot

een waterexcursie gehouden in de omgeving van de kanaalomleiding (ca. 50 kinderen).

¿ Medewerkers van het centrum hebben ook in 2000 weer deelgenomen aan'vergaderingen van

enkele overlegorganen zoals het Milieucommunicatieplatform. Op ad hoc basis zijn er

contacten met het Platform Heimond Wereldwijd.

¿ Op 10 november is voor de scholen van 't Hout, Brandevoort en Stiphout de Boomplantdag

georganiseerd. De plantiocatie lag op Groot Schooten.

¿ Op 4 juni is deelgenomen aan de jaarmarkt van de Hetmondse lmkersvereniging.

In 2000 is wederom een initiatief opgestart om te komen tot een mogelijke verplaatsing van het

Natuur- en Milieucentrum en een aanpassing van de organisatiestructuur. Naar aanleiding hiervan

is op 28 november 2000 door het college besloten dat op korte termijn een onderzoek zal worden

verricht naar de mogelijke huisvesting van het NMC in het Jan Vissermuseum.

Voorts kan uit het financiële jaarverslag worden afgeleid dat de Milleudienst (als extra opdracht) de

afdeling Communicatie van de gemeente Heimond heeft ondersteund. Het betreft een tijdelijke

detachering van een Milieudienst-medewerker in verband met capaciteitsproblemen bij de afdeling

Communicatie. Door de gedetacheerde medewerker zijn onder meer werkzaamheden verricht ten

behoeve van de afvalcommunicatie.

Tenslotte is in het kader van milieucommunicatie een milieubelevingsonderzoek opgesteld dat in

overleg met de afdeling Onderzoek en Statistiek is toegevoegd aan het jaarlijkse

bevolkingsonderzoek. De resultaten van het onderzoek worden in de loop van 2001 verwacht.

Uit het bovenstaande volgt dat de acties uit het milieubeleidsplan in 2000 allemaal zijn uitgevoerd

of in eik geval zijn opgestart (onderzoek verplaatsing Natuur- en Milieucentrum, milieu-enquéte). De

doelstellingen zijn nog niet allemaal bereikt. De interne milieucommunicatie is verbeterd, maar er

zal nog meer structuur aangebracht moeten worden in de milieucommunicatie met de doelgroepen

Pagina 6 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

en met name de invulling van de Lokale Agenda 21 -gedachte. Het totale budget voor

Milieucommunicatie is overschreden. Dit is vooral te wijten aan het feit dat meer tijd besteed is

aan het verstrekken van algemene milieu-informatie.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Hetmond Pagina 7

4. Bedrijven

4.1 Inleiding

Het aantal geregistreerde bedrijven waarop de regelgeving van toepassing is, is in het jaar 2000

wederom licht gestegen. De stijging heeft met name betrekking op het aantal meidingplichtige

inrichtingen. Het aantal vergunningplichtige inrichtingen is de afgelopen jaren redelijk constant

gebleven (zie onderstaande grafiek).

aantal vergunningplichtige en

meidingplichtige inrichtingen in

Hetmond

2000

1800

1600

1400

1200

iooo

800

600 meidingplichtig

400 - 0 vergunningplichtig

200 -

0

ro

<

jaar

Een belangrijk onderdeel van het in het Milieubeleidsplan vastgelegde bedrijvenbeleid, wordt

gevormd door de integrale aanpak van bedrijven. Het overleg over de integrale aanpak bestaat

uit een aantal afzonderlijke overlegstructuren. Op initiatief van Bouw- en Woningtoezicht wordt

ca. 1 x per 2 weken overleg gevoerd over de ingekomen bouwplannen. Omdat de inbreng van

de Milieudienst kan worden beschouwd als een onderdeel van het vooroverleg om te komen tot

vergunningen en meldingen, wordt dit overleg niet geboekt onder het budget voor

Stadsontwikkeling, maar onder het budget voor de Bestuursdienst (taakveid Bedrijven).

Hetzelfde geldt voor het overleg van de projectgroep Nieuwvestiging (een initiatief van

Grondzaken en de Economische Dienst). Dit overleg vindt in principe 1 x per maand plaats.

Tussentijds vindt afstemming plaats met de brandweer over ingekomen milieu-aanvragen

(minder structureel, hangt van ingekomen aanvragen af).

Een trend die zich in 2000 heeft voortgezet is de toegenomen behoefte aan specialistisch

onderzoek bij het verlenen van vergunningen of het uitvoeren van controles. Door de hoge eisen

die, met name de Raad van State stelt aan de onderbouwing van milieuvergunningen, komt het

steeds vaker voor dat specialistisch onderzoek (b.v. akoestisch onderzoe moet worden verricht

voordat de vergunning kan worden verleend. Door de landelijke overheid wordt dit nog eens

extra gestimuleerd, o.a. via de nieuwe regels (richtlijnen) voor energie, bodem, lucht en geluid.

Als gevolg hiervan is voor het verlenen van een milieuvergunning steeds meer vooroverleg

Pagina 8 Milieujaarverslag 2000 emeente Heimond

nodig. In 2000 is aan het specialistisch onderzoek en het vooroverleg dan ook veel tijd besteed.

Een andere trend die wordt gesignaleerd is het feit dat burgers en bedrijven steeds vaker het

gemeentebestuur benaderen met een verzoek tot het nemen van een besluit (b.v. tot het

wijzigen van voorschriften of het handhaven van een vergunning).

Op 3 oktober 2000 is door de gemeenteraad van Heimond het preventie e p an voor

bedrijven vastgesteld. Het doel van dit plan is het verleggen van de aandacht van end-of-pipe-

oplossingen, naar meer structurele oplossingen aan de bron die zowel voor het milieu als voor

het bedrijf winst op kunnen leveren. Met de uitvoering van het preventiebeleidsplan is inmiddels

ook een start gemaakt. Dit heeft geleid tot extra aandacht voor het begrip preventie bij onder

meer het handhavingsproject voor houtbewerkende bedrijven en de voorbereiding van een

preventie-informatiemap voor vergunningplichtige bedrijven. Ook de implementatie van interne

milieuzorg binnen de gemeente Hetmond (zie 4.4) past binnen het preventiebeleid.

Als vervolg op het integrale Horecabeleidsplan van de gemeente Heimond is een start gemaakt

met de voorbereiding van een Evenementenbeleid. Dit heeft nog niet geleid tot een vastgesteld

beleidsplan. Evenals voorgaande jaren is door de Milieudienst wel milieutechnische

ondersteuning verleend bij een aantal evenementen zoals de kermissen en het Jazz-festival.

4.2 Vergunningen en meldingen

In het werkprogramma wordt onderscheid gemaakt tussen procedures voor vergunningplichtige

bedrijven en procedures voor meldingplichtige bedrijven. De procedures voor vergunningplichtige

bedrijven (onderdeel 4.2 van het werkprogramma) bestaan grofweg uit vergunningprocedures,

intrekkingsprocedures en meidingprocedures ingevolge artikel 8.19 Wm (bedoeld voor kleine

wijzingen bij vergunningplichtige bedrijven).

Zeker bi@ het verlenen van vergunningen, bestaan de werkzaamheden niet louter uit het

1

opstellen van een technische pakket aan voorschriften en de administratieve afhandeling van de

beschikking. Naast deze werkzaamheden waarvoor op grond van de producteneatalogus van de

Milieudienst een producteenheidsprijs in rekening wordt gebracht, wordt tijd besteed aan:

- vooroverleg;

- specialistisch onderzoek om de technische voorschriften op te kunnen stellen (b.v.

beoordelen akoestische rapporten, geuronderzoeken, bodemonderzoeken);

- het afhandelen van bedenkingen (indien van toepassing);

- het adviseren in het kader van beroepsprocedures (indien van toepassing);

opleveringscontroles.

De gemeente (en dus ook de Milieudienst) is niet autonoom in het nemen van beslissingen over

de werkzaamheden die wel of niet worden verricht in het kader van een vergunningprocedure.

Met name over het uitvoeren van specialistisch onderzoek bestaat de nodige jurisprudentie (zie

4.1). Ook het al dan niet inkomen van vergunningaanvragen, bedenkingen en beroepsschriften is

niet te sturen. Afwijkingen van de planning uit het milieuwerkprogramma zijn, voor dit

programma-onderdeel, dan ook bijna onvermijdelijk.

Bij het plannen van het aantal milieuvergunningen en het aantal meldingen voor kleine

wijzigingen bij vergunningplichtige bedrijven, is uitgegaan van de mutatiefrequentie die in het

kader van de oude VOGM-regeling werd gehanteerd voor het behouden van het adequate

niveau. Op basis hiervan was gepland om voor 82 bedrijven een milieuvergunning te verlenen of

een melding (8.19 Wm) te accepteren. Dit aantal is in 2000 niet gehaald. Slechts 49 procedures

voor vergunningplichtige bedrijven (vergunningen en meldingen) zijn volledig afgewerkt.

Desondanks is het budget voor vergunningverlening overschreden. Dit heeft te maken met het

feit dat meer tijd besteed is aan vergunningvoorbereiding. Zo is bijvoorbeeld met erg veel

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 9

bedrijven vooroverleg gevoerd (ruim 1 00 stuks). Dit vooroverleg leidt echter niet altijd tot een

vergunningaanvraag of melding. Ook is veel gewerkt aan intrekkingsprocedures (1 7 stuks,

uitsluitend agrarische bedrijven die hun rechten willen verkopen), het eerder genoemde

specialistische onderzoek, afstemmingsoverleg en bezwaar- en beroepsprocedures. Om meer

inzicht te verschaffen in alle werkzaamheden die in het kader van het taakonderdeel

Vergunningverlening worden uitgevoerd, zal vanaf 2001 wat meer in detail worden

gerapporteerd.

In verband met de uitbreiding van het bedrijvenbestand is in de loop van 2000 bij et

gemeentebestuur aangegeven dat voor het handhaven van een adequaat niveau, extra m d een

benodigd 7ijn. Deze middelen zijn inmiddels voor een beperkt deel (inhaalslag) toegekend en

opgenomen in het werkprogramma voor 2001. Ondanks het feit dat de extra middelen in 2000

nog niet beschikbaar waren en minder vergunningen zijn verleend dan gepland, is het adequate

niveau voor vergunningplichtige bedrijven weer enigszins is toegenomen (van 91 % naar 93%).

Dit heeft te maken met het feit dat bij het bezoeken van enkele achterstandsbedrijven is

gebleken dat er bedrijven bij zijn die niet vergunningplichtig maar meidingplichtig zijn. Voor deze

bedrijven is een melding ingediend.Ondanks het feit dat het adequate niveau weer is gestegen,

is het niveau van 1997 (98%) nog niet bereikt. Met het budget dat is toegekend voor een

inhaalslag, kan al wat extra werk worden verzet. Hierbij moet echter worden opgemerkt dat het

totale budget voor de areaaluitbreiding nog steeds niet is toegekend en het uitvoeringsniveau in

relatie tot het huidige bedrijvenbestand nog steeds noodgedwongen aan de krappe kant is.

Het ambtshalve actualiseren van reeds verleende vergunningen heeft in 2000 nog nauwelijks

plaats gevonden. Omdat dit actualiseren ook van belang is voor het adequate niveau van de

vergunningen, dient dit de komende 'aren meer prioriteit te krijgen.

i

Adequaatheid vergunningen

100%

90%

85%

a- 80%

1995 1996 1997 1998 1999 2000

Jaar

Een trend die zich in 2000 heeft voortgezet, is het verleggen van de aandacht naar de eigen

verantwoordelijkheid van bedrijven. In 2000 heeft met een aantal bedrijven overleg plaats

gevonden over het opstellen van bedrijfsmilieuplannen en interne milieuzorg bij bedrijven. Dit

heeft in 2000 weliswaar niet geleid tot de verlening van een vergunning op hoofdzaken, maar

wel tot steeds meer maatwerk in de vergunningverlening.

Op grond van algemene maatregelen van bestuur hoeft voor een groot aantal bedrijfstakken

geen milieuvergunning meer te worden verleend, maar kan worden volstaan met een melding

(art. 8.41 Wet milieubeheer) en de naleving van landelijk geldende voorschriften. Voor 2000

werd rekening gehouden met 69 meldingen. Dit aantal is ruimschoots gehaald (76 stuks). De

Wet milieubeheer biedt mogelijkheden om, middels nadere eisen, de voorschriften voor

meidingplichtige bedrijven toe te spitsen op de lokale situatie. Van deze mogelijkheid is in 2000

geen gebruik gemaakt.

Pagina 1 0 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

De onder 4.1 genoemde integrale aanpak heeft in het verleden geleid tot een snellere

afhandeling van procedures en een daarmee samenhangende daling van het aantal

overschrijdingen van de wettelijk vastgestelde termijn. In 2000 is het aantal

termijnoverschrijdingen licht gestegen. Dit heeft vooral te maken met het feit dat bij een groot

aantal procedures bedenkingen zijn ingediend naar aanleiding van de bekendmaking van de

ontwerpvergunning.

Termijnoverschrijdingen

60

50 in def initieve

4

0 vergunningen

30

20 Eg ontwerp-

1 0 vergunningen

0

@o

Jaar

4.3 Handhaving

Op grond van het handhavingsprogramma waren in 2000 52 controles bij categorie 4-bedrijven

(zwaarste milieucategorie) en 156 controles bij categorie 3-bedrijven (middel7ware

milieucategorie) gepland. Voor een deel maakten deze geplande controles deel uit van

branchegerichte (deels regionale) handhavingsprojecten (hout- en houtverwerkende bedrijven en

bouwbedrijven). Naast deze controles bestond het handhavingsprogramma uit: quick-scans, de

opsporing van illegale garagebedrij'ven en andere onregistreerde inrichtingen (oog- en

oorfunctie), horeca- en sport- en recreatie-inrichtingen, vuurwerkcontroles en het toezicht op de

naleving van BOOT. In totaal zou het programma moeten leiden tot ca. 400 integrale controles

(exclusief, hercontroles). In de praktijk zijn 355 eerste controles uitgevoerd (in 1999: 246),

waarbij sterk de nadruk heeft gelegen op de genoemde handhavingsprojecten, die deels in het

kader van het regionale handhavingsprogramma zijn uitgevoerd. Bij de controles die zijn

uitgevoerd, is gebleken dat steeds beter wordt voldaan aan de milieuwetgeving. Desondanks

bleek in veel gevallen een hercontrole nodig te zijn. Deze hercontroles zijn voor een groot

gedeelte in 2001gepland. Het beperkte aantal hercontroles dat in 2000 heeft plaats gevonden

(slechts 26), geeft dan ook een vertekend beeld van de situatie.

Een aantal controles heeft in 2000 geleid tot de opstart van bestuursrechtelijke

handhavingsacties en tot flankerend strafrechtelijk optreden. Tot een daadwerkelijke oplegging

van een dwangsom of de toepassing van bestuursdwang is niet over gegaan omdat de

overtredingen, naar aanleiding van de vooraanschrijving, alsnog ongedaan waren gemaa

Een belangrijke actie uit het milieubeleidsplan is het streven naar een meer integrale benadering

van handhavingszaken door het instellen van een handhavingsteam. In 2000 hebben de eerste

vergaderingen plaats gevonden van een team bestaande uit vertegenwoordigers van diverse

handhavende instanties. Tot concrete afspraken en handhavingsacties heeft dit nog niet geleid.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 1 1

4.4 Gemeentelijke interne milieuzorg

Door de invoering van gemeentelijke interne milieuzorg (GIM) wordt invulling gegeven aan de

voorbeeldfunctie die de gemeente ten aanzien van milieugedrag kan vervullen. ]n verband met

het belang dat hieraan wordt gehecht, is enkele jaren geleden al gestart met het opzetten van

een milieuzorgsysteem. Dit heeft inmiddels geleid tot milieuzorghandboeken voor een aantal

gemeentelijke gebouwen. De invoering van het systeem tiet echter te wensen over. Vanwege

capaciteitsgebrek binnen het eigen gemeentelijk apparaat kon hieraan weinig aandacht worden

geschonken.

Bij het opstellen van het Milieubeleidsplan werd in verband hiermee extra budget geraamd voor

de daadwerkelijke invoering van milleuzorg. Bij de uitvoering wordt gebruik gemaakt van

ondersteuning door de Milieudienst. Het plan van aanpak is er mede op gericht om de uitvoering

weer door de gemeentelijke organisatie te laten verzorgen en interne milieuzorg te integreren in

de werkzaamheden van de diverse gemeentelijke diensten. In verband hiermee is een wer groep

GIM ingesteld met vertegenwoordigers van de diverse diensten. Deze werkgroep zal bijdragen

aan de continuïteit van het project en de betrokkenheid van de diensten c.q. afdelingen.

Vooralsnog is gekozen voor implementatie van GIM op het gemeentehuis (Stadskantoor incl. 't

Cour) en het kasteellmuseum. Voor de uitvoering van de begeleidingswerkzaamheden

(inhaalslag) is een uitvoeringsprogramma opgesteld. In 2000 zijn in dit kader onder meer de

volgende werkzaamheden uitgevoerd:

- Opstellen en ondertekenen milieubeleidsverklaring;

- Opstellen milieuzorg-programma;

- Motiveringscampagne afval en papier;

- Voorbereiding energie-preventie-onderzoek,-

- Gescheiden inzameling via afvalbomen;

- Algemene communicatie naar de medewerkers (Info-intern e.d.).

In het evaluatieverslag GIM, dat als bijlage bij dit milieujaarverslag is gevoegd, wordt op deze

werkzaamheden en de resultaten wat meer in detail ingegaan.

4.5 Klachten

In de regio is gekozen voor een centrale registratie van milieuklachten bij de milieuklachten-

centrale van de Milieudienst in Eindhoven. Naast klachten die hier rechtstreeks worden

ingediend, worden zowel via de balie als telefonisch klachten ingediend bij de vestiging Heimond

van de Milieudienst. Daarnaast komen klachten binnen bij andere instanties zoals het bureau

Klanteninformatie van de dienst Stadsbeheer, de klachtencentrale van de Provincie Noord-

Brabant, de politie, de stadswachten en de GGD. Ingekomen klachten worden niet altijd

afgehandeld door de instantie waar ze zijn ingediend. De klachten die binnenkomen bij de

klachtencentrale van de Provincie worden vrijwel altijd doorgegeven aan de andere instanties

zoals de Milieudienst. Hieronder is aangegeven welke klachten door de diverse instanties zijn

afgehandeld.

Klachtenbehandeling door de gemeente

Sinds 1998 beschikt de Dienst Stadsbeheer over een bureau Klanteninformatie waar informatie

verstrekt wordt en klachten worden geregistreerd. De klachten worden vervolgens doorgegeven

aan de betreffende gemeentelijke afdelingen of andere instanties. De klachten die bij het bureau

Klanteninformätie zijn ingekomen hadden in 2000 betrekking op-

Pagina 1 2 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

Groen inclusief hondenpoep (1 757 klachten);

Stadsreiniging (1 284 klachten);

Waterbeheer (513 klachten);

Verkeer en parkeren (723 klachten);

Wegen (1262 klachten);

Overige klachten (392 klachten).

Bij dit beknopte overzicht wordt opgemerkt dat lang niet alle klachten betrekking hebben op

Milieu en dat lang niet alle milieuklachten ook daadwerkelijk worden geregistreerd. In veel

gevallen wordt de klacht namelijk onmiddellijk opgelost, zonder dat registratie plaats vindt. Aan

een verbetering van de klachtenregistratie wordt nog gewerkt.

Klachtenbehandeling door de Milieudienst

Klachten over bedrijven, bodemverontreinigingen, geluidsoverlast e.d. worden door medewerkers

van de Milieudienst onderzocht en afgewerkt. In 2000 zijn bij de Milieudienst in totaal 308

klachten ingekomen, waarvan 250 klachten ook daadwerkelijk door de Milieudienst zijn afgewerkt.

De overige klachten waren bestemd voor andere instanties en zijn aan deze instanties doorgegeven

(b.v. klachten over hondenpoep en afval). Vergeleken met het vorige jaar zijn weliswaar veel

minder klachten ingeboekt (1 999: 375), maar zijn iets meer klachten door de Milieudienst

afgehandeld (1 999: 240).

De afname van het aantal geregistreerde klachten is te wijten aan het feit dat klachten over afval

en hondenpoep veel vaker direct worden gemeld bij de gemeente of bij de Stadswachten. De bij de

Milieudienst ingekomen klachten hadden vooral betrekking op geur- en geluidsoverlast. Ten

aanzien van de bedrijven die de meeste klachten veroorzaken zijn inmiddels

handhavingsprocedures opgestart die uiteindelijk moeten leiden tot een vermindering van de

overlast.

Klachtenoverzicht (MDRE)

450

i 400 -

350 -

C] Afval en vervuiling

300 -

250 - n Stank en luvo

200 -

1E Geluidsoverlast

150 -

Pdgemeen

100 -

50 -

0

C§, <:0 ":>i <:b

Jaar

Klachtenbehandeling door andere instanties

Voor het maken van overzichten van milieuklachten die bij de politie inkomen, wordt sinds 2000

een ander systeem gehanteerd met een andere categorie-indeling (Milieu Groen, Milieu

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Hetmond Pagina 13

Inrichtingen en Milieu Grijs Overig). De wijziging in de systematiek maakt het vergelijken van de

gegevens met de gegevens uit 1998 en 1999 wat moeilijker. Voor een betere vergelijking zijn

de klachten herschikt conform de indeling van 1998 en 1999. Uit het overzicht van klachten

(zie monitoringsgegevens, bijlage 1) blijkt dat de meeste klachten betrekking hebben op het

onjuist aanbieden van huishoudelijk afval en overlast door vuurwerk.

De milieuklachten die bij de GGD zijn ingekomen (7 stuks) hadden allen betrekking op het

binnenmilieu. Daarnaast zijn door de GGD vragen beantwoord die onder meer betrekking hadden

op asbest, GFT, legionelia en de processierups.

Incidenten geconstateerd door de Stadswachten

Voor het eerst is in dit milieujaarverslag ook een overzicht opgenomen van de milieu-incidenten

(afval en hondenpoep) die zijn geconstateerd door de Stadswacht (al dan niet naar aanleiding

van klachten). Het toezicht op deze milieu-incidenten heeft in 2000 een belangrijke impuls

gekregen door het verlenen van bijzondere opsporingsbevoegdheid aan enkele stadswachten.

Soort incident Incidenten Waarschuwingen

Hondenpoep 157

Afval 1392 310

4.6 Samenvattin_qbedrijfsgerichte milleutaken

In 1999 lag de uitvoering van de bedrijfsgerichte milieutaken, door een beperking van het

budget, noodgedwongen op een laag niveau. Dit leidde tot een afname van het adequaat niveau

voor vergunningverlening. In 2000 is het uitvoeringsniveau weer opgevoerd. Het aantal eerste

controles is, vergeleken met 1999, met 44% verhoogd van 246 naar 355. Hiermee is nog niet

voldaan aan de planning (400 controles). Ook het aantal hercontroles is beperkt gebleven. Er

wordt naar gestreefd om het uitvoeringsniveau in 2001 weer helemaal op peil te hebben. Hierbij

moet wel rekening worden gehouden met het feit dat het aantal bedrijven in Hetmond de

afgelopen jaren gestegen is en dat voor deze areaaluitbreiding nog geen extra budget is

vrijgemaakt (alleen voor een incidentele inhaalslag).

Bij de uitvoering van de bedrijfsgerichte taken is, nog meer dan vorig jaar, rekening gehouden

met alle nieuwe ontwikkelingen op dit vlak. Het preventiebeleidsplan, dat inmiddels door de raad

is vastgesteld, heeft geleid tot meer aandacht voor dit onderwerp bij controles en tot de

voorbereiding van een informatiemap voor bedrijven.

De invoering van gemeentelijke interne milieuzorg is in 2000 voortgezet en dit heeft al geleid tot

een aantal concrete maatregelen.

Het aantal door de Milieudienst geregistreerde klachten is weliswaar afgenomen (meer klachten

gemeld bij de Dienst Stadsbeheer en de Stadswachten), maar het aantal door de Milieudienst

behandelde klachten is weer licht gestegen.

Het budget voor het taakonderdeel Bedrijven is in 2000 enigszins overschreden. De verdeling

over de diverse activiteiten is anders geweest dan gepland. Er is aanmerkelijk meer capaciteit

besteed aan de taakonderdelen vergunningverlening (met name de voorbereidende

werkzaamheden zoals vooroverleg) en klachtenbehandeling. Het feit dat het budget voor

handhaving niet volledig is besteed en dus niet alle eerste controles zijn uitgevoerd, hangt nauw

samen met de budgetoverschrijding bij vergunningverlening en klachtenbehandeling. Voor het

totale pakket aan MVH-werkzaamheden is namelijk een vast budget afgesproken. De vaste

medewerkers die zich met de uitvoering van het pakket bezig houden, zijn zowe

vergunningverlener als handhaven. Een toename van het aantal werkzaamheden op het gebied

van vergunningverlening, leidt bij gelijkblijvende capaciteit onmiddellijk tot een capaciteitsgebrek

voor handhaving. Overigens heeft de signalering van dit probleem er toe geleid dat de

handhavingscapacitelt voor de vestiging Heimond op korte termijn structureel zal worden

uitgebreid, zodat hiermee flexibeler kan worden omgegaan.

Pagina 14 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

5. Ruimtelijke ordening

Bestemmingsplannen worden in een vroegtijdig stadium ter advisering voorgelegd aan de

Milieudienst (toetsing concept-plannen). Hiertoe vindt ook structureel overleg plaats tussen de

dienst Stadsontwikkeling en de Milieudien st. Wanneer het plan verder uitgekristalliseerd is, worden

randvoorwaarden en een milieu-paragraaf opgesteld. In het kader hiervan vindt vaak een

bodemonderzoek of akoestisch onderzoek plaats. Afhankelijk van de resultaten van het akoestisch

onderzoek is in sommige gevallen een ontheffing op grond van de Wet Geluidhinder nodig (verzoek

hogere grenswaarden). Tussentijds vinden meestal ook nog één of meerdere toetsingen plaats

omdat planconcepten vaak wijzigen. De werkzaamheden vloeien in elkaar over zonder dat er een

duidelijke scheiding in aan te brengen is. Uiteindelijk leidt dit bij elke ruimtelijke ontwikkeling tot

een milieu-advies.

Enkele belangrijke projecten (deels nog in voorbereiding) waaraan in 2000 aandacht is besteed, zijn

diverse plannen in de wijk Brandevoort, de ontwikkelingen in de Binnenstad-Oost en de Kanaalzone

(met name Torenstraat/Keyserinnedael) en de ontwikkelingen rond het ROC Ter Aa.

In het kader van een verdergaande integratie tussen Milieu en Ruimtelijke Ordening is in de loop

van 2000 een gespreksnotitie (duurzaamheidstoets) voorbereid waarover door de Milieudienst

en de dienst Stadsontwikkeling overleg wordt gevoerd. Als voortvloeisel uit het Integrale

Horecabeleidsplan is een start gemaakt met de voorbereiding van een Evenementenbeleid. Het

concept-voorstel hierover is inmiddels gereed en wordt met de betrokken diensten besproken.

Het horeca- en evenementenbeleid zal een onderdeel gaan vormen van het gemeentelijke

geluidbeleid. Een startnotitie voor de voorbereiding van het geluidbeleid is inmiddels ook

verschenen. Dit heeft echter nog niet geleid tot een concrete opstart van het project. In 2001

zal dit verder worden vormgegeven.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 15

6. Bouwen en wonen

De integratie van milieu en bouwen krijgt onder meer gestalte in het structurele overleg dat

plaats vindt tussen medewerkers van de Milieudienst en de afdeling Bouw- en Woningtoezicht.

In dit overleg worden ingekomen bouwplannen besproken. Het overleg leidt in veel gevallen tot

een akoestische toets, een bodemadvies of een advies over een mogelijke vergunning- of

meidingplicht. Dit laatste is van belang in verband met de wettelijke koppeling tussen bouw- en

milieuvergunning. Op grond van deze koppeling mag de bouwvergunning voor een

milieuvergunningplichtige inrichting namelijk pas, verleend worden als de milieuvergunning is

afgegeven. De milieutoets kan nog verder worden verbeterd, door structureel aandacht te

schenken aan het milieu-aspect Afval. Tot op heden is hiervoor nog geen actie ondernomen.

Duurzaam bouwen vormt een vast onderdeel van het gemeentelijk beleid t.a.v. bouwen en

wonen. Bij het opstellen van de randvoorwaarden t.b.v. de planvorming van

nieuwbouwprojecten wordt rekening gehouden met duurzaam bouwen bij zowel de

complexbouw als de individuele bouw. Ook in de koopovereenkomst van grond vormt het

aspect duurzaam bouwen een belangrijk onderdeel. Gedurende het jaar 2000 zijn alle woningen

die in de nieuwbouw zijn gerealiseerd, duurzaam gebouwd. Door alle bouwers/realisatoren zijn

checklijsten ingediend welke voldeden aan het convenant c.q. het pakket duurzaam bouwen van

VROM. Toekomstige bouwers worden over het pakket aan maatregelen geïnformeerd door

@ddel van de Dubo-map die regelmatig wordt geactualiseerd. Daarnaast worden door de Dubo-

mi

coördinator voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd waar aspirant kopers/bouwers worden

geïnformeerd over duurzaam bouwen en energie. In het planjaar 2000 zijn in dit verband 7

voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd.

Vooralsnog wordt op dit moment voornamelijk aandacht besteed aan duurzaam bouwen bij

nieuwbouw. In overleg met het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven wordt momenteel

onderzocht of ook voor verbouw en renovatie richtlijnen kunnen worden opgesteld voor wat

betreft duurzaam bouwen. Ook vanuit het ministerie VROM wordt op korte termijn (2001)

verwacht dat er gewijzigde c.q. nieuwe richtlijnen zullen worden afgegeven over dit onderwerp.

Ten aanzien van utiliteitsbouw (bedrijfspanden), renovatie e.d. zijn nog geen beleidsafspraken

gemaakt. De landelijke en regionale ontwikkelingen hieromtrent worden nog afgewacht.

Pagina 16 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

7. Verkeer en vervoer

De afstemming tussen de taakvelden Verkeer en Vervoer en Milieu-- beperkt zich tot op heden tot

het toetsen van de effecten van verkeer (met name geluid) in het kader van ruimtelijke

ontwikkelingen. De toets ten aanzien van verkeersgeluid vormt een onderdeel van de aspecten

die worden meegenomen in de milleuparagraaf.

In het kader van de door Rijksoverheid gesubsidieerde sanering wegverkeerstawaai zijn in 2000

voorzieningen getroffen bij woningen gelegen aan de Hoofdstraat en de Europaweg. Deze

saneringen worden nog van rijkswege gefinancierd. Op termijn zal deze financiering worden

overgeheveld naar de budgetten die ter beschikking worden gesteld voor stedelijke vernieuwing

(ISV).

In 2000 is tevens een start gemaakt met een onderzoek naar de akoestische gevolgen van het

verkeer op de Europaweg voor de woningen gelegen aan de Burgemeester Krollaan en er zijn

werkzaamheden verricht om te komen tot de definitieve vaststelling van de zogenaamd B- en

raillijsten

Naast geluidoverlast veroorzaakt het wegverkeer ook luchtverontreiniging. In het kader van de

AMVB's Luchtkwaliteit is in 2000 een rapportage geleverd ten aanzien van de concentraties van

luchtverontreinigende stoffen. Hierbij is geconstateerd dat nog steeds op 1 locatie in Heimond

sprake is van een overschrijding van de normering (Kanaaldijk). Deze overschrijding zal in de

toekomst, door een wijziging van de verkeersstromen, worden opgeheven.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 17

8. Natuur en landschap

Groen in en om de stad

De gemeente heeft in 2000 bij het ministerie van LNV het programma "Groen in en om de stad"

ingediend. Dat is een vertaling van het Landschapsbeleidsplan en een 'voorschot' op het nog op

te stellen Beleidsplan Stedelijk Groen. Het programma bestrijkt de periode 2000 - 2014 - 2030,

en gaat over de met elkaar samenhangende kwaliteiten van landschap, natuur, water, stedelijke

functies, landbouw, etc. Het programma is tevens een uitwerking in het kader van het

Convenant Grotestedenbeleid.

Projecten in voorbereiding

In 2000 waren een aantal projecten, als onderdeel van de ecologische hoofdstructuur, in

voorbereiding. Het betreft de ecologische verbindingszone Varenschut (Astense Aa), Dierdonk-

Noord (Bakelse Aa), de Goorloop tussen Heeklaan en Rooseveltiaan, de Stiphoutse Loop en

Brandevoort (Schootenseloop). Soms gaat het om het uitvoeringsgereed maken (ecozone

Brandevoort), soms om een planologische verkenning (Goorloop-Midden).

Uitvoering

Uitgevoerd is de herinrichting van de Goorloop vanaf de Rooseveitlaan tot aan de Zuid-

Willemsvaart.

Natuurweegschaalproject

Het monitoringproject voor flora en fauna, "Natuurweegschaalproject", is door vrijwilligers

voortgezet met begeleiding vanuit het Natuur- en Milieucentrum en de dienst Stadsbeheer. Dit

project vraagt meer capaciteit dan in 2000 bij de dienst Stadsbeheer beschikbaar was. Er is in

2000 wel een advies opgesteld om te komen tot een stevigere basi voo it project.

Nota Faunabeheer

In 2000 is de Nota Faunabeheer afgerond en vastgesteld.

Bestrijdingsmiddelen

In 2000 hebben t.a.v. bestrijdingsmiddelen geen beleidswijzigingen plaats gehad. In de

onderhoudsbestekken voor openbaar groen wordt geen chemische onkruidbestrijding meer

toegepast. Daar is In 2000 in één geval van overlast door zeer hardnekkig onkruid van

afgeweken. Voor sportterreinen heeft in 2000 alleen bestrijding van engerlingen met c emische

middelen plaats gehad.

Pagina 1 8 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

9. Afval

In het kader van het taakonderdeel Afval zijn door de dienst Stadsbeheer in 2000 de volgende

werkzaamheden verricht:

Besprekingen met Watco inzake een samenwerking-

Doel van de samenwerking is meer zeggenschap in de uitvoering, waardoor de gemeente

Helmond flexibeler nieuw beleid kan invoeren. Bijkomend voordeel is dat met het aangaan van

de publiek private samenwerking (pps) een financieel voordeel wordt behaald van f]. 400.000

ten opzichte van de begroting.

Besprekingen met de NV Razob inzake het opslagtarief voor de extra taken:

Het was de gemeente Heimond al enige tijd duidelijk dat er teveel werd betaald voor de

dienstverlening. Door de gekozen systematiek betaalde Heimond meer dan de werkelijke kosten.

De besprekingen hebben als resultaat gehad dat voortaan alleen de werkelijke kosten worden

betaald. Over de jaren 1999 en 2000 wordt een bedrag gerestitueerd van ca. 1,5 miljoen. Dit

bedrag is reeds teruggegeven aan de inwoners van Heimond middels een verlaging van de

afvalstoffenheffing. Voor de komende jaren zal een voordeel gelden van 1,4 miljoen vergeleken

met de oude methode van toerekening van de kosten.

Overgang NV Razob naar Essent:

In dit kader is een concept-overeenkomst opgesteld, waarbij de uitvoering van diverse

afvaltaken voor 5 jaar wordt overgedragen aan Essent. Het gaat met name om de verwerking

van rest- en gft-afval, oud papier, kca en de exploitatie van de milieustraat.

Onderzoek bedrijfsafvallen:

Bedrijven zijn op grond van de Wet milieubeheer en de Afvalstoffenverordening, verplicht hun

afval zelf af te voeren. In dit kader zijn alle bedrijven gecontroleerd op de wijze waarop men het

afval afvoert. Dit heeft ertoe qeleid dat ca. 250 bedrijven contracten hebben afgestoten met een

inzamelaar. Daarnaast verleent de geme ente Heimond inmiddels aan ca. 120 bedrijven tegen

betaling inzamelingsdiensten. Bij de controles bleek dat er diverse bedrijven waren die, ondanks

hun contract met een inzametaar en dus ten onrechte, reinigingsheffingen aan de gemeente

betaalden. Deze bedrijven zijn inmiddels vrijgesteld van heffingen.

Voor 2000 heeft de controle-actie tot gevolg gehad dat het aantal als huishoudelijk afval

aangeboden vuilniszakken enigszins is verminderd (geschat op ca. 9.000) en dat er, door het

tegen betaling inzamelen van bedrijfsafval, een gering bedrag is aan extra inkomsten. Opgeteld

ontstaat er een financieel voordeel voor de burgers van Heimond van ca. fl. 2,49 per aansluiting

in 2000 en van ca. fl. 3,30 per aansluiting in 2001. Bij het uitvoeren van het onderzoek heeft de

Milicudienst de dienst Stadsbeheer ondersteund. De kosten van de ondersteuning zijn

opgenomen in het financiële jaarverslag van de Milieudienst (bijlage 11).

Onderzoek facturatiebestanden:

Bij de overdracht van de facturatie van de afvalstoffenheffing en de riooirechten van Obragas

naar de Waterleidingmaatschappij Oost-Brabant (WOB), is het facturatiebestand gecontroleerd.

Uit het onderzoek is gebleken dat er veel doublures en omissies voorkwamen in het bestand.

Geconstateerde fouten zijn hersteld.

De nota "Van de bak naar de zak':

Deze nota is vorig jaar al gepresenteerd, maar zal dit jaar pas daadwerkelijk ter besluitvorming

worden voorgelegd aan de gemeenteraad.

Sorteeranalyse:

In juni en november van 2000 hebben sorteeranalyses plaats gevonden. De eindrapportage

hierover is nog niet gereed.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Helmond Pagina 19

Aanpassing inzameling oud papier:

Aan alle verenigingen is een verplichting opgelegd om minimaal 1 x per maand huis-aan-huis in

te zamelen. Drie verenigingen voldeden nog niet aan deze eis. Bij twee verenigingen is de

inzameling inmiddels aangepast. De Kringloopwinkel zal in 2001 in deze inzamelgebieden de

daadwerkelijke inzameling gaan uitvoeren.

Aanpassing van het beleid t.a.v. uit-huis-zettingen-

In 2000 is een begin gemaakt met de aanpassing van dit beleid. Momenteel worden alle

goederen die vrijkomen bij een uit-huis-zetting door de gemeente Heimond opgeruimd en op

kosten van de gemeente verwerkt (ca. fl. 60.000 exclusief bureaukosten). Uit jurisprudentie

blijkt dat de woningbouwvereniging verantwoordelijk is voor alle zaken die uit de woning komen.

Het op straat zetten van goederen is zelfs in strijd met de APV. Verwacht wordt dat de

aanpassing van het beleid in 2001 zal worden afgerond.

Verruiming openingstijden milieustraat.

In verband met de drukte op zaterdagochtend is de openingstijd van de milieustraat op zaterdag

vervroegd naar 8.30 uur (i.p.v. 10.00 uur).

Uiteraard zijn in 2000 de afvalinzamelingsgegevens verzameld (zie monitoring, bijlage l). Uit het

overzicht blijkt dat vergeleken met 1999:

- de totale hoeveelheid afval per inwoner licht is gedaald (van 574 kg naar 546 kg);

- het hergebruikspercentage zeer licht is gestegen (van 52 % naar 53%);

- het percentage apart ingezameld papier en GFT is gestegen (papier van 63% naar 67%, GFT

van 68% naar 69%);

- het percentage apart ingezameld glas en textiel is gedaald (glas van 67% naar 65%, textiel

van 33% naar 23%).

De verschuivingen zijn zo gering dat hier nauwelijks conclusies uit te trekken zijn. De

vermindering van de totale hoeveelheid afval per inwoner hangt wellicht samen met de

hierboven genoemde actie die is ondernomen ten aanzien van bedrijfsafval. Ten aanzien van het

apart ingezameld textiel moet worden opgemerkt dat de gegevens niet volledig betrouwbaar

zijn, aangezien de inzametgegevens van een aantal inzamelaars ontbreken. In 2001 zal de

inzameling van textiel naar alle waarschijnlijkheid wat beter worden gestructureer maan e ij se

huis-aan-huis-inzameling door de Kringloopwinkel en enkele stichtingen).

Ook in het kader van de bestrijding van de hondenoverlast zijn maatregelen genomen. De

uitbreiding van de bevoegdheid van de Heimondse Stadswachten is er één van. Het, de

afgelopen jaren gepubliceerde Hondenjournaal, is opgenomen in een nieuwe, periodiek uit te

geven brochure 'Heimond een schone stad, zo bereik je dat'. Het beleid ten aanzien van de

aanduiding van hondenuitlaatstroken is gewijzigd. Ten behoeve van effectieve handhaving

worden op plaatsen waar geen honden mogen komen voortaan verbodsbor en gep aatst.

Overigens zijn in 2000 6 nieuwe hondenuitlaatvoorzieningen gerealiseerd, met name in

Dierdonk.

Pagina 20 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Hetmond

10. Bodem

De werkzaamheden die in het kader van dit taakveid worden uitgevoerd, vinden grotendeels

plaats in opdracht van het Grondbedrijf. In het kader van de aan- en verkoop van grond vindt

vrijwel altijd een bodemonderzoek plaats. In sommige gevallen leidt dit onderzoek tot nader

onderzoek, saneringsonderzoek en in enkele gevallen tot sanering. Belangrijke projecten in 2000

waren: Brand, Brandevoort, Kanaaldijk, Beelsstraat, Schutsboom, Rooseindsestraat en Steenweg.

Ten behoeve van projecten die door de gemeente worden uitgevoerd, worden tevens onderzoeken

(partijkeuringen grondverzet) uitgevoerd.

Bouwstoffenbesluit

Naast deze, min of meer standaardwerkzaamheden, is in 2000 veel aandacht geschonken aan de

gevolgen van de inwerkingtreding van het Bouwstoffenbesluit. De bodemzoneringskaart vormt de

basis voor de uitvoering van het besluit. Het proces om te komen tot een dergelijke kaart is in

2000 afgerond. De kaart is inmiddels (in 2001) door de gemeenteraad vastgesteld. De

bodëmzöneringskaart maakt onderdeel uit van het Bodembeheerplan dat er op gericht is om

grondstromen op een duurzame, kostenefficiënte en snelle wijze te realiseren. In 1999 is gestart

met een structurele handhaving van het Bouwstoffenbesluit door o.a. de herkomst van partijen

grond op terreinen in Heimond na te gaan. Met afdeling Projecten van de Dienst Stadsbeheer vindt

regelmatig overleg plaats om ervoor zorg te dragen dat het Bouwstoffenbesluit bij werken in

opdracht van de gemeente wordt nageleefd. Tot dusver heeft dit geleid tot een beperkt aantal

meldingen voor de toepassing van grond. Bovendien wordt de toepassing van categorie 1 en 2-

grond en van bijzondere bouwstoffen zowel op digitale wijze als in de dossiers geregistreerd.

Overigens kan nog worden opgemerkt dat de uitvoering van het Bouwstoffenbesluit zal worden

geëvalueerd.

BOOT

Een ander belangrijk besluit ter voorkoming van bodemverontreiniging is het Besluit Opslag in

Ondergrondse Tanks (BOOT). Aan de structurele handhaving van dit besluit is, door

capaciteitsproblemen, wederom weinig aandacht geschonken. Wel zijn in dit kader gegevens

verwerkt in een geautomatiseerd databestand, waardoor het inzicht in de daadwerkelijk aanwezige

tanks weer is vergroot. In totaal zijn in 2000 25 tanks gesaneerd. Het gaat hierbij om 8 tanks bij

particulieren en 17 tanks bij bedrijven. Met name het bijhouden van het geautomatiseerde bestafid

kost erg veel capaciteit. In het bestand wordt onder meer informatie over periodieke keuringen en

over saneringen verwerkt. Dit heeft geleid tot een overschrijding van het budget voor BOOT.

ISV (Investeringsbudget Stedel@k Vemieuwing)

In 1999 is, in het kader van de Wet Stedelijke vernieuwing, het ]SV-bodemprogramma

opgesteld. Dit bodemprogramma maakt onderdeel uit van het MOP (meerjaren ontwikkelings

programma) van de gemeente Heimond. In 2000 is gestart met de uitvoering van het

programma. Saneringen die in 2000 uitgevoerd of opgestart zijn zijn o.a.: Veestraat 22,

Beelstraat e.o. en Heistraat. Er is een nader onderzoek gestart op een voormalige slooplocatie

aan de Beemdweg en in de Binnenstad Oost zijn een aantal onderzoeken uitgevoerd. Er is

gestart met een pilot-onderzoek voor de insitu sanering van de grondwaterverontreiniging van de

Vlisco. Voor een aantal projecten die opgenomen zijn in het ISV-bodemprogramma is subsidie

toegezegd in het kader van VINEX. Het gaat hierbij om de projecten Keyserinnedael en Eikenwal

(zie Vinex).

Artikel 53 Wet bodembescherming

In het kader van artikel 53 van de Wet bodembescherming zijn namens de gemeente Heimond

een aantal provinciale taken uitgevoerd met betrekking tot saneringen in eigen beheer van zowel

de gemeente zelf als van particulieren. Voor particulieren zijn in 2000 drie beschikkingen

opgesteld (Vossenbeemd 13, Veestraat 22 en tankstation Torenstraat), voor de gemeente

Heimond zijn in 2000 twee beschikkingen opgesteld (Brand 24-26 en Eikenwal.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Helmond Pagina 21

VINEX

In het kader van VINEX zijn in 2000 de volgende projecten aangedragen bij het regionale

operationele team (SRE) dat, op grond van de Kaderwet en in overleg met de Landsadvocaat, de

bevoegdheid heeft om te beoordelen welke projecten voor Vinex-geld in aanmerking komen:

Keyserinnedael, Eikenwal, Cierex, Obragas, Vehobo en Steenweg. Voor de projecten

Keyserinnedael, Eikenwal, Ciercx en Obragas is inmiddels toegezegd dat ze subsidiabel zijn.

Inmiddels is f]. 6.500.000,- gulden ook daadwerkelijk toegezegd voor de uitvoering van deze

projecten. De mogelijkheid bestaat dat dit bedrag nog wordt verhoogd. De saneringen van

Keyserinnedael en Eikenwal zijn in 2000 nagenoeg afgerond.

Overdracht bodemtaken Wet bodembescherming

In 2000 heeft de gemeente Hetmond zich bereid verklaard de bevoegd gezag taken inzake de

Wet bodembescherming (Wbb) over te nemen van de provincie Noord Brabant. De overdracht

gaat in op 1 januari 2002.

Pagina 22 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

11. Water

In 2000 is de visie van Hetmond op integraal waterbeheer door het gemeentebestuur

vastgesteld. Bij de totstandkoming is nauw samengewerkt tussen de diverse afdelingen van de

gemeente Heimond, Waterschap de Aa en de Milieudienst. Daarnaast is gebruik gemaakt van de

inbreng van een brede vertegenwoordiging van belangengroepen zoals natuur- en milieu-

organisaties. In verband hiermee zijn een tweetal workshops georganiseerd waarbij

gediscussieerd is over de streefbeelden, de ambitieniveaus en de consequenties van mogelijke

keuzes. Dit heeft geleid tot een aantal beleidsuitgangspunten voor het anders omgaan met

regenwater (bijvoorbeeld afkoppeling en infiltratie), water als ecologische verbindingszone,

stedelijke ontwikkeling en beleving van water, het terugbrengen van water in de stad, de

opwaardering van beken en de waterafvoer uit het stedelijke gebied. Het w terp an gee een

uitgewerkte visie op de plaats die water nu en in de toekomst in Heimond kan innemen en geeft

aan wat als gewenste ontwikkeling wordt gezien.

De visie op water is inmiddels vormgegeven middels een convenant waarin de afspraken tussen

gemeente en waterschap worden vastgelegd. Zo mogelijk zullen hier ook de provincie en e

waterleidingmaatschappij bij worden betrokken. De nadere uitwerking van het waterplan vindt

plaats middels het gemeentelijk rioleringsplan (GRP), het gemeentelijk waterlope p an en et

"Actieprogramma Waterplan" dat in 2000 is ontwikkeld. (n het kader hiervan zijn in 2000 met

name de volgende werkzaamheden uitgevoerd.

Afkoppeling en infiltratie

In 2000 is een afkoppelings- en infiltratieproject gerealiseerd in de Luchtvaartbuurt. Een

soortgelijk project is in 2000 voorbereid voor het gebied Vondellaan / Frans Halslaan, uit te

voeren 2001.

Bergbezinkbassins

Er zijn in 2000 drie bergbezinkbassins gerealiseerd langs de Goorloop, bij de Troetstrastraat, de

Europaweg en aan de Heeklaan.

Bergingscapaciteit Goorloop

De bergingscapaciteit van de Goorloop is vergroot over het traject Rooseveitlaan - Zuid-

Willemsvaart, door afvlakken van oevers.

Ecologische verbindingszones

Er is een aantal projecten in ontwikkeling voor herinrichting van ecologische verbindingszones in

samenhang met het watersysteem (bergingscapaciteit). Deze projecten zijn vermeld onder

hoofdstuk 8 'Natuur en Landschap'.

Regenmeters

Om het functioneren van rioolgemalen te registreren in relatie tot capaciteiten en afvoeren van

het rioleringssysteem is een meetnet van regenmeters geïnstalleerd.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Hetmond Pagina 23

12. Energie

De actualisatie van het energiebeleidsplan is nog steeds niet opgestart. eson an et

aspect Energie in het planjaar 2000 aandacht gekregen, met name in het kader van het

convenant t.a.v. de toepassing van zonne-energie dat met Sheil Solar is afgesloten. De

uitwerking van dit convenant heeft geresulteerd in de volgende projecten:

- Geluidswat Brandevoort

- School Brandevoort

- Haalbaarheidsonderzoek photovoltafsche energie (PV)

- Haalbaarheidsonderzoek Info-zuil

- Regiobreed communicatieplan.

Bij het opstellen van randvoorwaarden bij nieuwbouwprojecten wordt met dit aspect (daar waar

het zinvol is) rekening gehouden. Overigens vormt het aspect Energie in de randvoorwaarden

voor nieuwbouw een belangrijk onderdeel. Alle woningen welke gebouwd worden voldoen aan

de energieprestatienorm (EPN). In Brandevoort wordt zelfs een EPN gehaald die 0, 1 á 0, 1 5 lager

ligt dan de eis uit het Bouwbesluit.

Pagina 24 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

13. Eindconclusie

Inhoudelijk

Een groot aantal taken uit het milleuprogramma 2000 is helemaal of grotendeels volgens

planning uitgevoerd. De belangrijkste acties zijn hieronder genoemd:

- de taken in het kader van de beleidseyclus (programma, jaarverslag)-,

- de verbetering van de afstemming tussen de Milieudienst en de gemeentelijke afdelingen

(incl. interne communicatie);

- natuur- en milieu-educatie via het Natuur- en Milieucentrum;

- het uitvoeren van een milieu-enquéte;

- de uitreiking van de milieuprijs;

- de invoering van gemeentelijke interne milieuzorg;

- het behandelen van meldingen;

- het behandelen van klachten;

- de integrale milieu-advisering in het kader van ruimtelijke ordening;

- het structureren van de handhaving ten aanzien van afval en hondenpoep

(stadswachten);

- het uitvoeren van bodemonderzoek en -saneringen o.a. in het kader van

planontwikkeling;

- de afronding en gedeeltelijke uitvoering van het Waterplan.

De volgende taken hebben nog onvoldoende aandacht gekregen of zijn niet geheel volgens

planning uitgevoerd:

het verlenen van milieuvergunningen: Hoewel veel aandacht besteed is aan de

vergunningvoorbereiding, is het geplande aantal milieuvergunningen niet gehaald;

de handhaving bij bedrijven: het geplande aantal controles is niet volledig gehaald;

het ontwikkelen van gemeentelijk geluidbeleid: Hierover moeten nog concrete afspraken

worden gemaakt tussen de Milieudienst en de betrokken gemeentelijke afdelingen;

De uitbreiding van het beleid t.a.v. duurzaam bouwen;

De taken die samenhangen met het Bouwstoffenbesluit;

De actualisatie van het energiebeleid.

Financieel

Het budget voor de Bestuursdienst is in 2000 overschreden. Met name aan de volgende

taakonderdelen is meer tijd besteed dan aanvankelijk was voorspeld:

Bestuurlijke ondersteuning,@

Milieucommunicatie;

Klachtenbehandeling.

De overschrijding bij de Bestuursdienst kan gecompenseerd worden. Het budget voor de

uitvoering van het Bouwstoffenbesluit (Stadsontwikkeling) is namelijk niet geheel verbruikt.

Overigens is het zo dat het basisbudget voor de dienst Stadsontwikkeling ook niet geheel is

verbruikt. Het budget voor de dienst Stadsbeheer is vrijwel volledig volgens planning gebruikt. Er

zijn wel aanmerkelijk meer extra opdrachten door deze dienst uitgezet, dan aanvankelijk was

gepland. De kosten hiervan komen ten laste van projecten. Hetzelfde geldt overigens voor het

Grondbedrijf.

Milieuiaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 25

Bijlage 1 Doelstellingen, acties en monitoring 2000

Algemeen

Acties

¿ Opstellen milieuwerkprogramma incl. voortgangsbewaking en monitoring

¿ Afstemming Milieudienst-gemeente incl., alg. ondersteuning

¿ Calamiteiten en onvoorziene werkzaamheden

Pagina 26 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

Milieucommunicatie

Doelstellingen:

¿ Het versterken van bewustwording bij burgers en bedrijven en het vergroten van de

betrokkenheid door (gestructureerde) communicatie (voorlichting, natuur- en milieu-educatie,

milieudialoog)

¿ Het verbeteren van interne milieucommunicatie: gemeente-ambtenaren goed informeren over

milieubeleid en een gedragsverandering stimuleren

¿ Het verbeteren van de (gestructureerde) dialoog tussen gemeente en intermediairen (GGD,

brandweer, politie)

¿ In het onderwijs streven naar een gedragsverandering van het kind ten gunste van natuur en

milieu

¿ Een gedragsverandering bij volwassenen stimuleren door inzet van het Natuur- en

Milieueentrum Heimond en steun aan het Ecoteam-programma

¿ Het, in samenwerking met de diverse doelgroepen, verder ontwikkelen van een Lokale

Agenda 21, waarbij het initiatief zoveel mogelijk bij de betreffende doelgroepen zou moeten

liggen.

¿ Bijzondere aandacht schenken aan milieuvriendelijke initiatieven

Acties:

¿ Verstrekken algemene milieu-informatie (i.s.m. intermediaire organisaties als de GGD)

¿ Natuur- en milieu-educatie (incl. voorlichtingsproject interne milieuzorg op scholen)

¿ Onderzoek naar de mogelijke verplaatsing van het Natuur- en Milieucentrum naar een meer

toegankelijke locatie

¿ Onderhouden dialoog met het milieucommunicatieplatform en de klankbordgroepen

¿ Uitvoeren milieu-enquéte

¿ Uitreiking milieuprijs Heimond

Monitoring 2000-.

Aantal maal en soort voorlichting dat is gegeven over milieu-onderwerpen aan burgers in

Heimond door het natuur- en milieueentrum, de gemeente of de regionale milieudienst

(specifieke voorlichtingsacties).

Deze indicator is in de praktijk moeilijk in te vullen omdat niet exact is aangegeven wat tot

een voorlichtingsactie wordt gerekend. Vandaar dat bij de aanpassing van de milieumonitor

zal worden voorgesteld om deze indicator te laten vervallen. Vooruitlopend op een besluit

hierover, is de indicator voor 2000 niet ingevuld.

Aantal maal en soort voorlichting dat is gegeven over milieu-onderwerpen aan bedrijven in

Heimond door het natuur- en milieucentrum, de gemeente of de regionale milieudienst

(specifieke voorlichtingsacties).

Deze indicator is in de praktijk moeilijk in te vullen omdat niet exact is aangegeven wat tot

een voorlichtingsactie wordt gerekend. Vandaar dat bij de aanpassing van de milieumonitor

zal worden voorgesteld om deze indicator te laten vervallen. Vooruitlopend op een besluit

hierover, is de indicator voor 2000 niet ingevuld.

Aantal kinderen van het basisonderwijs dat een les heeft gevolgd van het natuur- en

milieucentrum

Excursies in natuurtuin De Robbert. 378 leerlingen (incl. 1 school uit Aarle-Rixtel)

Veldwerk in de Groote Peel. 50 leerlingen

Excursies in het Groot Goor. 100 leerlingen

Waterexcursie Zuid-Willemsvaart: 50 leerlingen

Totaal 578 leerlingen

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 27

¿ Aantal keren dat materiaal is uitgeleend van het natuur- en milieucentrum aan scholen

78 keer (incl. verenigingen en particulieren)

18 keer documentatiemateriaal aangevraagd via het centrum

¿ Aantal ecoteams in Hetmond

5

¿ Lokale duurzaamheidsspiegel

Het is nog onbekend of de duurzaamheidsspiegel over 2000 weer zal worden ingevuld.

Pagina 28 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

Bedrijven

Doelstellingen:

¿ Het actueel houden van het inrichtingenbestand

¿ De communicatie met bedrijven, omwonenden en intermediairen verbeteren

¿ De afstemming met andere bevoegde overheden verbeteren

¿ Het instandhouden van het adequate niveau van vergunningverlening bij bedrijven (incl.

actualisatie)

¿ Het tijdig nemen van een besluit naar aanleiding van vergunningaanvragen (binnen de in de

Algemene Wet bestuursrecht genoemde termijnen)

¿ Het toepassen van een vergunning op hoofdzaken bij de inrichtingen die hiervoor in

aanmerking komen

¿ De verdere invoering van GIM bij de gemeente en gemeentelijke gebouwen

¿ Het instandhouden van het adequate niveau van meldingen

¿ Het instandhouden van het adequate niveau van handhaving

¿ Het op gemeentelijk niveau instellen van een integraal handhavingsteam

¿ Het terugdringen van de ammoniakemi-ssie van de agrarische bedrijven in Heimond

¿ Het stimuleren van de preventie van afval en emissies bij bedrijven

¿ Het beperken van het aantal klachten door de uitvoering van een goed milieubeleid

Acties:

* Voorlichting ten behoeve van bedrijven en omwonenden (middels bedrijfsconsulent enlof

informatie-avonden)

9 Verlenen van milieuvergunningen (rekening houdend met interne milieuzorg,

doelgroepenbeleid, milieuzonering etc.)

0 Ontwikkelen referentieniveaukaart

9 ]mplementatie van het plan van aanpak voor gemeentelijke interne milieuzorg (uitvoeren van

maatregelen)

0 Behandelen van meldingen (AMVB's)

0 Ontwikkelen en uitvoeren van een integraal horecabeleid (incl. evenementenbeleid)

* Toezicht en handhaving bij bedrijven (integrale bedrijfsbenadering)

9 Vaststellen en uitvoeren preventiebeleidsplan

0 Het integraal (samen met b.v. de GGD) behandelen van klachten

Monitoring 2000:

Aantal inrichtingen per categorie (meidingplichtig en vergunningplichtig in het kader van de

Wet milieubeheer)

cat. 1 Cat.2 Cat.3 Cat.4 Totaal

Vergunningplichtig 20 348 285 70 723

Meldingplichtig 516 423 51 3 993

Totaal 536 771 336 73 1716

Aantal verleende vergunningen en meldingen 8.19 Wm per categorie

Cat. 1 -Cat. 2 Cat.3 Cat.4 Totaal

Vergunningen 23

Meldingen 8.19 Wm 0 8 7 1 1 26

Totaal 49

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 29

0 Aantal ambtshalve doorgevoerde actualisatjes van milleuvergunningen

0

Percentage van het totaal aantal vergunningplichtige inrichtingen dat per 31 december van

het verslagjaar beschikte over een toereikende vergunning

Totaal vergunningplichtig- 723

Geen toereikende vergunning: 50

Percentage toereikend. 93%

Aantal termijnoverschrijdingen bij het verlenen van milieuvergunningen (aantal aanvragen

waarbij de einddatum voor het verlenen van een ontwerp- of definitieve vergunning in het

planjaar is overschreden)

Termijn ontwerpbeschikking 1

Termijn definitieve beschikking 24

Totaal 39

Aantal inrichtingen met een vergunning op hoofdzaken gekoppeld aan een

milieuzorgsysteem

1 (Nedschroef)

0 Papiergebruik binnen gemeentelijke bedrijven en diensten

31.500 kg

0 Hoeveelheid vrijkomend afval binnen gemeentelijke bedrijven en diensten

Papier 216 containers

Restafval 350 containers

TL-lampen 87 kg

Ba tterijen 51 kg

Tonercartridges 296 stuks

Chem. Kantoorafval 241 kg

Inktafval 41 kg

Ontwikkelaar 21 kg

Overig 10 kg

(Stadskantoor, 't Cour, KasteellMuseum)

Hoeveelheid in opdracht van de gemeente gebruikte chemische middelen in kg/jaar per

oppervlakte-eenheid (verhardingen, sportvelden en beplantingen)

Energieverbruik in kWh, m' aardgas enlof kJ van de gemeentelijke gebouwen per

tijdsperiode (in relatie tot het areaal)

Pagina 30 Miiieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

Electriciteit

Stadskantoor 966.348' 885.768' 80.580 8,3%

't Cour 99.8582 142.553' + 42.695 +42,8%

Kasteellmuseum 57.3002 59.5002 + 2.200 + 3,8 %

Meyhuis4 24.5422 16.0661 8.476 34,5%

Totaal 1.148.04@--@ 1,103.887 3,8-1,

Gas

Stadskantoor 104.244 99.7271 4.517 4,3%

't Cour 39.671 32.5532 7.118 17,9%

Kasteellmuseum 65.2742

51.6211 13.653 - 20,9%

MeyhUiS4 10.6792 9.4661 1.213 - 11,4%

[@t@aa@fl 219.868 193.367 26.501 - 12,1Y.

Water

Stadskantoor' 9.4931 37541 -5.739 60,5 %

't Cour 2702 3363 66 24,4%

Kasteellmuseum 2492 3192 70 28,1%

MeyhUiS4 512 331 -18 35,3%

LTota,al 1 10.012 4."2 5.621 55,9%

Opgemerkt wordt dat de resultaten niet geheel zuiver zijn. Dit wordt veroorzaakt door het verschil in de

tijdsperiode van opname:

1: jan -jan

2: nov - nov

3: feb ~ feb

4: Het Meyhuis bestaat uit een tentoonstellingsgedeelte en de kunstuitteen. De tentoonstellingsruimte

is per 26-6-2000 gesloten en wordt sindsdien gebruikt als werkruimteldepot

5: De hoeveelheden gebruikt water in het stadskantoor zijn over 1999 geschat door de

waterleidingsmaatschappij. Over 2000 is zelf gemeten. Omdat het verschil enorm groot is, bestaat het

vermoeden dat een watermeter niet is meegenomen in de berekeningen. Dit wordt nog nader

uitgezocht.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 31

Aantal meldingen (art. 8.41 Wm) per categorie

76 (niet gesplitst per categorie)

Percentage van het totaal aantal meidingplichtige inrichtingen dat per 31 december van het

verslagjaar een melding had ingediend

Aantal integrale controles per categorie (incl. opleveringscontroles)

cat. i Cat.2 Cat.3 Cat.4 Totaal

Vergunningplichtig 13 55 63 17 148

Meldingplichtig 19 77 87 24 207

Totaal 32 132 150 41 355

Aantal 1 e hercontrotes per categorie

1 Cat. 1 Cat.2 Cat. 3 Cat.4 Totaal

l' hercontroles 1 2 14 5 5 26

0 Aantal 2e hercontroles per categorie

Geen

4 Aantal malen dat overgegaan is tot de sancties bestuursdwang en dwangsom

Een definitief besluit is niet genomen. Wel zijn voor vier bedrijven bestuursdwang- c.q.

dwangsomprocedures opgestart.

Aantal malen dat is overgegaan tot strafrechtelijk optreden (flankerend beleid)

Onbekend.

0 Aantal klachten over bedrijven per soort klacht (geluid, geur, afval, overig)

Klachttype Milieudienst Politie

Bodemverontreiniging (incl. ondergrondse 5 20

tanks)

Hondenpoep 23 -

Lozingen in rioollwaterverontreiniging 2 10

Ongedierte (wespen e.d.) 4 -

Parkeren van (vracht)auto's 0 -

Opslag en uitrijden van mest - 7

Klachten over provinciale bedrijven 9 -

Diversen (overig) 31 31

Bedrijven (geen horeca) 46 2

Horeca en evenementen 25 99

Honden 4 -

Verkeer 3 8

Overig 9 735

Bedrijven (geen horeca) 84 9

Horeca 3 -

Allesbranderslkachels (stank woning) 2 23

Pagina 32 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

Overig 23 1

VuilniszakkenIGFT-containers -3 458

In en om woningen 0 -

Kanalenlsloten enz. 6 -

Huis- en zwerfvuil -1 163

Asbest 12 -

Autowrakken - 16

Afval verbranden 13

Afval van bedrijven - 1

Overig 13 24

Natuurbescherming (excl. mest) - 23

Vuurwerk (opslag, gebruik) 177

Overlast (incl. hondenoverlast) 2

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 33

Ruimtelijke Ordening

Doelstellingen:

¿ Verdere integratie van milieu en ruimtelijke ordening waarbij met meerdere milieu-aspecten

rekening wordt gehouden

¿ Het ontwikkelen van een gebiedsgericht milieubeleid ten aanzien van milieu-aspecten waarbij

dit mogelijk is

¿ Het zoveel mogelijk realiseren van duurzame bedrijventerreinen met een integrale

milieuzonering waarmee rekening wordt gehouden bij vestiging en uitbreiding van bedrijven

Acties:

¿ Uitbreiden en toepassen van de MIRO-cheeklist bij nieuwe ontwikkelingen en renovatie- of

herstructureringsprojecten (vernieuwd beleid)

¿ Ontwikkelen gemeentelijk geluidbeleid

¿ De mogelijkheden onderzoeken van een geografisch systeem voor de registratie van milieu-

en ecologische gegevens (nieuw beleid)

Pagina 34 Milieujaarverslag 2000 Gemeente e mon

Bouwen en wonen

Doelstellingen:

¿ Verdere integratie van milieu en bouwen waarbij met meerdere milieu-aspecten rekening

wordt gehouden

¿ Het aantal projecten waarbij duurzaam wordt gebouwd, beheerd, gerenoveerd en gesloopt

uitbreiden.

Acties:

¿ Uitbreiden van de milieutoets voor bouwplannen (afval) en toepassen van deze toets

¿ Het huidige convenant Duurzaam Bouwen vervangen door het Nationaal Pakket Duurzaam

Bouwen en uitbreiden voor de sectoren stedenbouw, gebouwbeheer, utiliteitsbouw

(bedrijven), bestaande bouw en weg- en waterbouw (vernieuwd beleid)

¿ Het ontwikkelen en toepassen van een milieukeurmerk voor bestaande woningen (nieuw

beleid)

¿ Voorlichting ten aanzien van duurzaam bouwen en beheren (nieuw beleid)

Monitoeing 2000:

Percentage van het totale woningbestand dat duurzaam is gebouwd of gerenoveerd (volgens

convenant of Nationaal Pakket)

Moeilijk te bepalen. Indicator zal wellicht worden aangepast. Alle nieuwbouw-woningen worden

inmiddels duurzaam gebouwd.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Hetmond Pagina 35

Verkeer en vervoer

Doelstellingen:

¿ Het, in overleg met andere instanties, verbeteren van alternatieven voor het personen- en

vrachtvervoer over de weg (openbaar vervoer, carpooien, fietsen, binnenvaart, spoorvervoer)

¿ Het terugdringen van het aantal woningen dat een te hoge geluidsbelasting ondervindt als

gevolg van weg- enlof railverkeerstawaai

Acties:

¿ Beheer en actualisatie verkeersmilieukaart

¿ Onderzoek en begeleiding sanering verkeerstawaai (incl. klachtenbehandeling)

¿ Rapportage betreffende de luchtkwatiteit

Monitoring 2000-

Percentage van het totale woningenbestand dat op 31 december van het planjaar een te

hoge geluidsbelasting ondervindt als gevolg van weg- en/of railverkeerstawaai

De basis voor het antwoord op deze vraag vormt het saneringsprogramma en de zogenaamde

A-, B- en raillijsten die in het kader hiervan zijn opgesteld. Deze lijsten zijn gebaseerd op

gegevens uit 1986. Bij nieuwbouw of reconstructies na deze datum wordt rekening gehouden

met mogelijke geluidsoverlast, waardoor nieuwe saneringsgevallen worden voorkomen. het is

echter wel mogelijk dat door een toename van de verkeersdruk op bestaande wegen extra

knelpunten zijn ontstaan. Deze extra knelpunten kunnen, voor zover het wegen betreft die in het

regionale verkeersmodel zi'I'n opgenomen, worden gesignaleerd wanneer de verkeersmilieukaart

is geactualiseerd.

Wegverkeerslawaai.

In 2000 zijn de volgende woningaantallen gesaneerd. Hoofdstraat. ca. 35 woningen,

Europaweg: ca. 18 woningen

A-lijst: resteert 420 woningen: 1,2 %

B-lijst. 789 woningen: 2,3%

Raillijst. 797 woningen: 2,4 %

Totaal. 5,9 %

(totale woningvoorraad op l- 1-2000: 33.792)

0 Aantal klachten over verkeers- of spoorweglawaai

Zie klachtenoverzicht Bedrijven

Pagina 36 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

Natuur en landschap

Doelstellingen:

¿ Behoud, herstel en ontwikkeling van het Groene Raamwerk

¿ Verbeteren van de samenwerking tussen gemeente en vrijwilligersorganisaties

¿ Reductie chemische middelen voor groenbeheer in 2000 ten opzichte van 1986:

verhardingen: 12%

sportterreinen: 0,3%

beplantingen: 16%

(landelijke reductiedoeistelling)

¿ Verbetering van de biodiversiteit

Acties:

¿ Projecten uit het Landschapsbeleidsplan uitwerken en realiseren

¿ Monitoring- en Evaluatieprogramma Natuur ontwikkelen met participatie van

vrijwilligersorganisaties

¿ De notitie Chemische Onkruidbestrijding actualiseren, herzien en implementeren, waarbij

bijzondere aandacht wordt geschonken aan de tevredenheid van bewoners over het

groenbeheer (nieuw beleid)

¿ Het ontwikkelen en implementeren van een gemeentelijk beleid voor faunabeheer (incl.

indicatoren)

Monitoring 2000:

Aanwezigheid van nog nader te specificeren doelsoorten (Monitoring- en,

Evaluatieprogramma Natuur

Programma moet nog ontwikkeld worden

0 Aandeel van vrijwilligersorganisaties in Monitoring- en Evaluatieprogramma Natuur

Programma moet nog ontwikkeld worden

0 Oppervlakte stedelijk groen, bos-/natuurgebied in m' per inwoner

Stedelijk groen: 390,28 hal80.098 = 48,7 M2 per inwoner

Bossen: 540 hal80.098 = 6 7,4 m2 per inwoner

Recreatiegebieden: 55 hal80.098 = 6,8 m2 per inwoner

Totaal. 985,28 hal80.098 = 123, 0 m2 per inwoner

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 37

Afval

Doelstellingen-

¿ In de planperiode terugdringen van hoeveelheid (kg) afval per inwoner met 5% ten opzichte

van 1997

¿ Het bereiken van een hergebruikspereentage van 70% in 2003

¿ Het bereiken van de volgende inzameldoeistellingen in 2003 (percentage van de totale

hoeveelheid van elke afvalstroom, respons):

papier/karton min. 85%

glas min. 90%

gft min. 60%

textiel min. 50%

¿ De inzameling van afvalstoffen verbeteren

¿ Het beperken van de overlast door zwerfvuit

¿ Het beperken van de hondenoverlast

Acties:

Structureren van de milieucommunicatie t.a.v. afval

Voor- en nadelen van de invoering van tariefdifferentiatie onderzoeken en een besluit hierover

voorbereiden

Gescheiden inzameling van afvalstoffen verder verbeteren

Onderzoek naar de aanpassing van inzamelsystemen (incl. uitvoering)

Handhaving t.a.v. afval structureren

Continuering/uitbreiding van wijkschoonmaakacties

Uitbreiding van de reguliere reiniging van de stad

Het verder ontwikkelen en implementeren van een gemeentelijk beleid ter beperking van de

hondenoverlast (incl. voorlichtingscampagne) (vernieuwd beleid@

Monitoring 2000:

4 Ingezameld afval in kg/inwoner per jaar-

GFT-afval 115,3 kg

Restafval 213,8 kg

Grof afval 5,3 kg

Papier 64,1 kg

Glas 19,7 kg

Kleding 3,1 kg

Milieustraat (hergebruik) 97,4 kg

Milieustraat (geen hergebruik) 45,4 kg

Totaal 564 kg

0 Aantal en soort voorlichtingsactiviteiten m.b.t. afval

Zie monitor Milieucommunicatie

0 Hergebruikspercentage afval (papier, glas, textiel, gft)

Totaal ingezameld afval 564 kg

Waarvan hergebruik 300 kg

Hergebruikspercentage 53%

Pagina 38 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

0 Apart ingezameld papier/karton in % van totale afvalstroom papierlkarton

Apart ingezameld papier: 64,1 kg

Restval: 213,8 kg

14,7 % papier in het restafval (gemiddelde uit sorteerproeve 0, a een rui aar papier

31,4 kg

Apart ingezameld van de totale afvalstroom: 67%

0 Apart ingezameld glas in % van totale afvalstroom glas

Apart ingezameld: 19,7 kg

Restafval: 213,8 kg

4,9 % glas in het restafval (gemiddelde uit sorteerproeven 2000): 10,5 kg

Apart ingezameld van de totale afvalstroom: 65%

O> Apart ingezameld textiel in 0/o van totale afvalstroom textiel

Apart ingezameld: 3,1 kg

Restafval: 213,8 kg

4,8 % textiel in het restafval (gemiddelde uit sorteerp oeven 9

Apart ingezameld van de totale afvalstroom: 23%

0 Apart ingezameld gft in % van totale afvalstroom gft

Apart ingezameld: 1 1 5,3 kg

Restafval: 213,8 kg

24,7 % GFT in het restafval (gemiddelde uit sorteerproeven 2000): 52,8 kg

Apart ingezameld van de totale afvalstroom: 69%

0 Aantal klachten over afval en vervuiling

Zie algemeen klachtenoverzicht bii Bedriiven

Aantal klachten over hondenoverlast

Zie algemeen klachtenoverzicht bij Bedrijven

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Helmond Pagina 39

Bodem

Doelstellingen:

¿ Het actief saneren van bodemverontreiniging en het voorkomen van nieuwe gevallen

¿ Het actief bodembeheer verder ontwikkelen

¿ De uitvoering van het BOOT op adequaat niveau brengen en houden

¿ Het actueel houden van een bodeminformatiesysteem waarmee relevante bodeminformatie

ten behoeve van b.v. ruimtelijke ontwikkelingen kan worden verschaft

¿ Het saneren van zoveel mogelijk verontreinigde locaties, binnen de daarvoor beschikbare

middelen

¿ Het ontwikkelen van gemeentelijk beleid ten aanzien van de uitvoering van het

Bouwstoffenbesluit

Acties:

Handhaving in het kader van het Besluit Opslag in Ondergrondse Tanks

Het uitvoeren van bodemonderzoek en -saneringen in het kader van planontwikkeling (incl.

voorlichting/communicatie en bijwerken bodeminformatjesysteem)

Onderzoek naar de relatie tussen bodemkwaliteit en ecologische kwaliteit en de mogelijkheid

om hiermee rekening te houden bij de prioriteitsstelling rond bodemsaneringen (nieuw beleid)

Toetsen van meldingen in het kader van het Bouwstoffenbesluit (nieuw beleid)

Opzetten en onderhouden van een registratiesysteem voor meldingen op grond van het

Bouwstoffenbesluit (nieuw beleid)

Verzorgen van voorlichting in het kader van het Bouwstoffenbesluit (nieuw beleid)

Controle en toezicht op de uitvoering van het Bouwstoffenbesluit (nieuw beleid)

Monitoring 2000:

0 Aantal gesaneerde ondergrondse tanks

8 bij particulieren, 1 7 bij bedrijven

Aantal, nog aanwezige, buiten gebruik zijnde, niet gekeurde ondergrondse tanks (te saneren

tanks)

37 (incl tanks bij bedrijven)

0 Aantal in gebruik zijnde tanks

1 00 (incl tanks bij bedrijven)

0 Aantal uitgevoerde bodemonderzoeken en geregistreerde bodemonderzoeken door derden

75

0 Aantal afgegeven bodemkwaliteitsverklaringen

51

0 Aantal gesaneerde locaties

Beelsstraat

Brand 24-26

Heistraat

Rooseindsestraat

Veestraat 22

Schutsboom

Keyserinnedael (nog niet volledig afgerond)

Eikenwal (nog niet volledig afgerond)

Pagina 40 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

0 Aantal behandelde meld ngen van et Bouwstoffenbesluit

Bijzondere cat (TAG).: 2

Cat-l-grond. 7

Totaal 9

Hoeveelheid toegepaste secundaire grondstoffen in ton per jaar, verdeeld over de diverse

categoriën

TA G: 36.400 ton

Cat-l-grond 14.500 m3

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond Pagina 41

Water

Doelstellingen.'

¿ Het systematisch verbeteren van het riooistelsel op basis van een vastgesteld rioleringsplan

en -programma, rekening houdend met integraal waterbeheer

¿ Het aantal ongezuiverde bodemlozingen terugdringen tot 0

¿ Het verminderen van de vuiluitworp van de gemeente Heimond op de overstorten zodat in

2001 de basisinspanning wordt bereikt (50% emissiereductie) en het streven naar het

bereiken van het waterkwaliteitsspoor (90% emissiereductie) na 2005

¿ Het handhaven van een adequaat niveau ten aanzien van vergunningverlening en handhaving

bij afvalwaterlozingen

¿ Het verminderen van het waterverbruik bij burgers en bedrijven (b.v. door middel van

voorlichtingscampagnes)

¿ Het zoveel mogelijk vasthouden van gebiedseigen water

Acties:

¿ Actualisering van het rioleringsplan en uitbreiding tot een integraal waterplan (vernieuwd

beleid)

¿ Opstellen en uitvoeren van een plan van aanpak voor de resterende bodemlozers (nieuw

beleid)

¿ Bij vergunningverlening en handhaving aandacht besteden aan afvalwaterlozingen van

bedrijven

¿ Onderzoek naar de mogelijke afkoppeling van het hemelwater van bestaande woonwijken

Monitoting 2000:

¿ Aantal kilometers verbeterd gescheiden riooistelsel, als percentage van het totaal aantal

kilometers riooistelsel

¿ Aantal maal dat een overstort in Heimond in werking is getreden (omvang van de overstort)

¿ Aantal ongerioteerde panden in het buitengebied die niet voldoen aan het Lozingenbesluit

Pagina 42 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

Energie

Doelstellingen:

¿ Verlagen van de energieprestatiecoëfficiënt (EPC) voor woningbouw tot 1,0 in 2000

¿ Realisatie van een EPL-waarde van 7,0 voor alle grotere nieuwbouwlocaties waar nog keuzen

moeten worden gemaakt t.a.v. de energievoorziening

Acties-

0 Actualiseren van het energiebeleidsplan (uitbreiden van het uitvoeringsprogramma, gebruik

"groene stroom", formuleren doelstellingen en indicatoren) (nieuw beleid)

0 Projecten ontwikkelen waarbij zonne-energie wordt toegepast (uitvoering convenant) (nieuw

beleid)

Monitoring 2000-

0 Totaal vermogen aan zonne-energie in MW

0,3 MW

0 Aantal en soort voorlichtingsactiviteiten m.b.t. energie

7 voorlichtingsbijeenkomsten over duurzaam bouwen (incl. energie)

* Aantal woningen dat voldoet aan de energieprestatienorm

Deze indicator is in de praktijk moeilijk in te vullen. Alle nieuwe woningen voldoen in elk geval

aan de energieprestatienorm. Bij de aanpassing van de milieumonitor zal worden bezien of de

indicator kan worden aangepast.

Milieujaarverslag 2000 Gemeente Hetmond Pagina 43

Bijlage 11 Financiële jaarrekening Milieudienst

Pagina 44 Milieujaarverslag 2000 Gemeente Heimond

............... 1-'11.

.......... .........

Productgroep Activiteit/Project sten sten Kosten Externe

nform sten uren kosten

p asisbudge (basisbudgel P)

0 Algemeen 0.1 Ifilieuwerkprogramma incl voortgangsbewaking 35@000 15.000 35.000 7.900

Werkprogramma 2000 (kwartaalbeiichten)

en monitoring

D@2 Verlenen bestuurlijke ondersteuning 60.000 15.000 60.000 75.100

Afstemming Nfilicudienst-gemeente inci alg.on teuning

(Bilateraal overleg, stuurgroep SB e.d.)

0.2@ä Convenant met provincie 7@400

0.3 afronden milieubeleidsplan 22.200

0.4 Calamiteiten en andere onvoorziene werkzaamheden 4.000 2@800

0.4a Bijdrage consignatieregeling 5,000

. ....... ...

. ... ..........

3. Advies 3.1 Algemene milieu-informatie 25.000 43.200

Milieu- 3@2 Natuur-en milieu-educatie 5.000 4.800

communicatie 3.3 Onderzoek verplaatsing Natuur-en Milicueentrum

3.5 Milieucommunicatieplatforin en klankbordgroepen 22.000 18.800

3@8 Uitvoeren milieu-enquete 15.000 2.200

3.10 NElicuprijs Heimond 5.000 5.000 14@100

x.xx Ondersteuning afdeling communicatie 41.100

............ .

. .... ...... .

......... ...

4. Bedn'j'ven 4.1 Voorlichting bedrijven en omwonenden 10.000 15@000 8.000

4.2 Verlenen milieuvergunningen 495.000 20@000 591.500

4.4 Implernentatie GEYI/Uitvoeren maatregelen

4,4a Begeleidingskosten GIM (structureel) 15,000 is.ooo

4@4b Begeleidingskosten GIM (eerunalig,inhaalslag) 30.000 30.000

x.xx Voortzetting begeleiding GIM 65.800

14.4e Kosten maatregelen GIM (onrendabel) --Ji

. ........

...............

.............

.........

..............

...............

..............

..............

.............

..........

..............

... ..............

......... .............

.............

.... .............

..............

.............

Productgroep Activiteit/Project Basis- Extra Kosten Kosten Kosten Externe

budget conform uren sten uren uren kosten

MBP (basisbudge asisbudge (MBP)

4.4d Kosten maatregelen GIM (rendabel)

4.5 Behandelen van meldingen 55.000 74.200

4.6 Ontwikkelen en uitvoeren integraal horecabeleid en

evenementenbeleid

4.6a Begeleiden evenementen 10.000 8@800

4.7 Toezicht en handhaving bij' bedrijven (handhavingsprogramma 600.000 493@300

4.8 Actualiseren agrarisch milieubeleid 5.000 7@600

4.9 Opstellen preventiebeleidsplan

4.9.a Uitvoeren voorbeeldproject preventie bij bedrijven

,4.10 Klachte behandeling 75.000 152.1001

...........

. . ... . .

... .... ........ .. ..... .....

. . . . .......... . ........

......... . .. ......

. . .... . ..

. .. .... . ...... . .. ......

7. Verkeer 7@5 Rapportage betreffende de luchtkwaliteit 4.000 1.400

7.6 ijzeren Rijn 3.700

en vervoer

8@ Natuur 8.1 Onderzoek Verordening voor verzuring gevoelige gebieden

en

Landschap

. . .. ..........

10 Bodem 10.1 Handhaving Besluit Opslag in ondergrondse tanks io.ooo 15@400

10.2 Bodemonderzoek en -saneringeen 1.k.v planontwikkeling

inel beheer en toepassen bodemkwaliteitssysteem en

actiefbodembeheer

IL- 110.2ia ProjectgroepActiefBodembeheer 15@000 11.000 1

Productgroep Activiteit/Project Basis- Extra Kosten Externe Kosten Externe

conforrn iiren kosten uren kosten

Nfflp asi ~P)

X.XX Bodembeleid 29.700 29.800

... ......

...... ...... .

beschikbaarheidsdeel bestuursdienst 1465000

extra in het kader van milieubeleidsplan 105000

Totaal 1570000

Gerealiseerd in het kader van WPM 1568400

gerealiseerd in het kader van MBP 103800

Totaal 1672200

Overschrijding beschikbaarheidsdeel 102200

1-4-01

Productgroep Activiteit/Project Basis- Extra Kosten Kosten Kosten Externe

budget conform uren sten kosten sten uren sten

p basisbudge asisbudge (MBP)

5 Ruimtelijke 5.1 (Verbreding)Milieu-inbreng in ruimtelijke ordening 370@175 345.900

Ordening 5.2 Ontwikkelen gemeentelijk geluidbeleid 45.000 55.000 10@400

5,4 Onderzoek ontwikkeling geografisch systeem

6 Bouwen 6@l Uitbreiden milieutoets voor bouwplannen en toepassen erva 90.000 83.500

en 6.2 Uitbreiden convenant duurzaam bouwen

wonen 6.3 Ontwikkelen milieukeurmerk voor bestaande woningen

6.4 Voorlichting duurzaam bouwen en beheren

-----

7 Verkeer 7.3 Beheer en actualisatie verkeersmilieukaart 12.000 2@500

en 7.4 Oveiige werkzaamheden verkeerslawaai 30.000 79.900

10 Bodem 10.1 Handhaving Besluit Opslag in Ondergrondse tanks

10.2 Bodemonderzoek en -sanciingen i.k.v planontwikkeling 45.000 28.000 214000 4J00

inci beheer en toepassen bodemkwaliteitssysteem en

actief bodembeheer

10.2.c Invullen bodemzoneringskaart 9.500 66.300

10@5 Toetsen meldingen Bouwstoffenbesluit 165.000 41.900

10.8 Controle en toezicht Bouwstoffenbesluit 46.000 17.000

10.9 Calainiteit Weidebeemd 7@600

Communicatie Peelland perspectief 2.200

uchtkwaliteit Binnenlucht Stadskantoor 26.000 32.700

Productgroep Activi it/Project Basis- Extra Kosten Kosten Kosten Externe

budget conform uren kosten s uren kosten

MBP (basisbud asisbudge ~P) P)

12. Energie 12.1 Actualiseren en uitvoeren energiebeleidsplan

12@3 Projecten toepassing zonne-energie 46.100

12.4 Ontwikkelen energievisie voor nieuwlocaties

12.4@a Uitwerken energievisie Brandevoort

12.5 Evalueren EPL-intentieverklaring

. .... ........

.... . . ... ..

... ...... ..

....... ....

. .. .......

Extra opdrachten Städsontwikkeling 2000

UREN KOSTEN UREN EXTERNE KOSTEN TOTAAL

87963 BODEMZONERINGSKAART 219,5 30730 35520 66250

94662 DUMPING GIER WEIDEBEEMD 45 6300 1275,25 7575,25

81397 BINNENLUCHT STADSKANTOOR 26000 32700 58700

Bouwstoffenbesluit

100480 PW209 595

100481 PW209 1015

100485 TAG BOWIE 735

100483 PW209 1295

100720 EVALUATIE BOUWSTOFFEN 1260

101011 ZUIDDIJK 20 875

101012 GRAANDIJK 840

101 158 BRANDEVOORT 805

93163 PAST. V. LEEUWENSTR 2240

93298 BENDERS HOOFDSTRAAT 700

93571 BOUWSTOFFENBESLUIT ALGFMEEN 28072

95022 AANLEG BERM BOUWSTOF 595

98368 STICHTING ORO 595

98677 ADRIAANS GRASBEEMD 9 1470

98780 VEREIJKEN PUINGRANULAAT HH 700

98781 FASSAM HH 3185

98782 HAVERDIJK HH 3535

100482 VAN BUSSEL VOSSENBEEM HH 1155

101 574 KORTE BEEMD 2 HH 385

96157 KORENDIJK 525

96158 PW 205 875

96159 DE AMER GREVELINGEN 735

96160 DE WAARD BINDERSEIND 735

98254 GRONDAANVULLING DE WISSEN 3998

98324 JULIANALAAN 6 1680

99270 GRAANDIJK 280

58880

energie

B3627 SHELL SOLAR 46100

84904

101023 PEELLAND PERSPECTIEF 2205

100777 MAHONIEHOUTSTRAAT 3193

99880 KEIZERIN MARIALAAN 3 1365

Productgroep Activiteit/Project Basis- Extra büdge Kosten uren Externe Kosten Externe

budget raming kosten uren kosten

3 Milieu- 3.1 Algemene milieu-informatie

Communicatie

. ........ ............

.. .. . ..... ......

. . ........ .

.... ......

4 Bedrijven 4.10 Klachtenbehandeling

8 Natuur-en 8@2 Opstellen Mönitoring-en evalüatieprogramma Natuur 4.600

landschap 8.3.a Uitvoering (geacctualiseerde) notitie onkruidbestrijding

8.4 Ontwikkelen en implemente n van faunabeheerbeleid

...... ....

. . . . . . .

.......... . . . .. . ...

.. . ... ...... .. .. .. ... .

9 Afval 9.1 Aanpassen afvalstoffenverordening

9.2 Structueren van afval-communicatie

9.3 Onderzoek tariefdifferentiatie

9.4 Gescheiden inzameling verbeteren

9.5 Onderzoek aanpassing inzamelsysteem

9.6 Handhaving t,a.v. afval structueren

9.7 Continuering/uitbreiding wijkschoorunaakacties

9.8 Uitbreiding reguliere reiniging van de stad

9.9 Ontwikkelen en implementeren beleid hondenoverlast

9.10 Onderste 19.0001 23.700

uning afvalbeleid

10 Bodem 10,2 Bodemonderzoek en -saneringen i.k.v. planontwikkel 10.000 15.500

incl. beheer en toepassen bodernkwaliteitssysteem en

actief bodembeheer

10.2.a Projecten stadsbeheer (extra opdrachten) 100.000 188.300 174i700

10.4 Toepassing Bouwstoffenbesluit bij eigen projecten

............................. ...

............. ..

...... ....

.... ... ....

..................... ... ..

......................... ...

. ...................... .

.... .. ..........

. . . .... .... . ............................

..............

Productgroep Xctiviteit/Project Basis- Extra budge Kosten urer Externe Kosten Externe

budget raming kosten uren kosten

11 Water 1 I. I.a Uitvoering maatregelen waterplan (infiltratie e@d.) 3@300

1 1 @2.a Uivoeren plan van aanpak bodemlozers IF 9 100

11.3 Vergunningverleninglhandhavingafvalwaterlozingenbedr'ij'ven 20.000

11.6 Onderzoeknaarafkoppelinginbestaandewijken

Extra Asbestbrand Vlierdensedijk 7.900

Productgroep Activit it/Project udget Totaal Externe Kosten Externe

gerealiseerd kosten uren kosten

547.500 304.800

10 Bodern 10.2 Bodemonderzoek-en -saneringen i.k.v. planontwikkeling 370.000 852.300

incl. beheer en toepassen bodemkwaliteitssysteem en

actief bodembeheer

10.2.b Grondwaterbemonsteringen (Begemann,Rijpelberg) 30,000

Afstemming Mlicudienst-gemeente incl alg.ondersteuning

..........

. .. ....